tarihlere kadar aylık kira bedelinin % 50'den aşağı olmamak üzere indirilerek kiranın değişen koşula ve mücbir sebebe uyarlanmasını ve bu dava sonuna kadar kiralanandan tahliye edilmemesine yönelik yarı kira karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davanın ihtiyati tedbir talepli olarak açıldığı, mahkemenin 30.12.2020 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir talebini reddettiği, davacı vekilinin ara kararı istinaf ettiği ve dairemizin 2021/276 Esas, 2021/357 Karar sayılı ilâmı ile kararın kaldırılıp; dosyanın dava şartı ve yetki itirazı talebinin öncelikle değerlendirilmesi gerekçesiyle dosyanın ilk derece mahkemesine gönderildiği anlaşılmıştır. Dava, Bursa 2. Sulh Hukuk Mahkemesince 2020/1439 Esas sayısına kaydedilmiş ve yapılan yargılama sonucunda davalı tarafın yetki itirazının kabulüne ve dosyanın İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Dairemizin ihtiyati tedbir talebine ilişkin istinaf incelemesinin yapıldığı, 2021/276 Esas sayılı kararımızda ihtiyati tedbir talebi asıl dava ile birlikte yapıldığı takdirde ihtiyati tedbir talebinden önce dava şartlarının bulunup bulunmadığının mahkemece incelenmesi gerektiği belirtilmiştir....
İlk derece mahkemesi ara kararının gerekçesinde de izah edildiği gibi, 6100 sayılı HMK'nun 391. maddesinin madde gerekçesinde de açıklandığı üzere mahkemece asıl uyuşmazlığı çözecek mahiyette ihtiyati tedbir kararı verilemez. Aksi halde geçici hukuki koruma olan ihtiyati tedbir davanın yerine ikame edilmiş olur. Esasen Yüksek Mahkemenin çeşitli dairelerince verilen kararlarında da ihtiyati tedbir kurumunun bu niteliği vurgulanmıştır. Somut uyuşmazlıkta kira ilişkisinin 5.yılında ödenen kira parasının rayiç kira bedellerinin altında kaldığından bahisle aylık 20.000,00 TL olarak belirlenmesi talep edilmiş olup ihtiyati tedbir mahiyetinde kira parasının dava süresince 15.208,75 olarak ödenmesi yönündeki talebin davanın sonunda elde edilmek istenen fayda ile aynı yönde olduğu, talebin yargılamayı gerektirdiği ve ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesi halinde dava ile elde edilmesi amaçlanan faydanın ihtiyati tedbir olarak kazanılmış olacağı açıktır....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/07/2023 NUMARASI : 2023/1374 ESAS DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : TALEBİN ÖZETİ ve SAFAHAT : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 11.03.2020 tarihinde imzalanan ve 07.07.2020 tarihinde yer tesliminden itibaren üç yıl süreli kira sözleşmesi ile kiralananı Kestel Belediyesi'nden kiraladığını, pandemi nedeniyle kiralananın 16 ay kapalı kaldığını, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 19.03.2020 tarihli genelgesinin 1- a maddesi uyarınca kiralananın kapalı kaldığı süre kadar sözleşmenin uzatılması gerektiğini belirterek 16.03.2020- 30.06.2021 tarihleri arasında kalan sürenin kira süresi sonuna eklenmesini ve bu dönem için tahliye işlemlerinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın reddi gerektiğini, belirtilen sürelerin kira süresine eklendiğini ve 07.07.2023 tarihinde sözleşmenin sona erdiğini beyanla açılan davanın reddini savunmuştur....
İstinaf sebepleri: Davacı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; ülkemizdeki güncel ekonomik kriz ve yüksek enflasyon oranları nedeniyle davalılar tarafından ödenen kira bedeli güncel kiraların çok altında kaldığını, kiracılar tarafından kiralayanlar aleyhine ikame edilen uyarlama davalarında verilen ihtiyati tedbir kararlarının mevcudiyeti sebebiyle bu nitelikteki ihtiyati tedbir kararının kiralayan lehine de verilebileceğinin eşitlik ilkesi gereği kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Davacının açtığı kira parasının tespiti davasında, öncelikle karar kesinleşinceye kadar kira bedelinin 10.000,00 TL olarak ödenmesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
ve tahliye tehlikesine maruz kalmaması açısından aylık kira bedelinin 16.000,00 TL olarak ödenmesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kiracılık sıfatı ve kira bedelinin tesbiti(ihtiyati tedbir istemli) Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kiracılık sıfatı ve kira bedelinin tesbiti (ihtiyati tedbir istemli) davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kiracılık sıfatının tesbitine, kira bedelinin tesbiti talebinin reddine ve ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararın ONANMASINA ve temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 06/11/2013 tarihinde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi....
vermiş olduğu ara kararın kaldırılarak ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
Bu durumda davacı borçlunun devam eden icra takibinde, İİK'nun 72/3 maddesi kapsamında icra veznesine yatırılan paranın eldeki menfi tespit davası sonuna kadar ödenmemesi için ihtiyati tedbir talep etmiş olmasında ve mahkemece talebin kabul edilerek %15 teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı vermesinde hukuka aykırı bir yön görülmemiştir. Tahliyenin dava sonuna kadar durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı yönünden ise; 6100 sayılı HMK'nun onuncu kısmı ise "Geçici Hukuki Korumalar" başlığı altında ihtiyati tedbir müessesini düzenlemiştir. Aynı Yasa'nın “ihtiyati tedbirin şartları” başlıklı 389. maddesinin birinci fıkrasında "mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir" hükmü öngörülmüştür....
GEREKÇE: Talep; "kira sözleşmesinden kaynaklı ihtiyati tedbir" istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nun onuncu kısmı "Geçici Hukuki Korumalar" başlığı altında ihtiyati tedbir müessesini düzenlemiştir. Aynı Yasa'nın “ihtiyati tedbirin şartları” başlıklı 389. maddesinin birinci fıkrasında "mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir" hükmü öngörülmüştür. HMK'nun 390/3. maddesi gereğince tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır....
