"İçtihat Metni" YARGITAY İLAMI Taraflar arasındaki işe iade davasının yapılan yargılaması sonunda; hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibariyle duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği görüşüldü: İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi feshin geçersizliğine davacının işe iadesi ile işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine karar verilmesini istemiştir. Davalı ise feshin geçerli olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece feshin geçersizliğinin tespiti ile davanın kabulüne karar verilmiştir. 4857 sayılı İş Kanununun 18 vd. maddeleri uyarınca feshin geçersizliği istemi yani işe iade davasında kurulacak hüküm tespit hükmü niteliğindedir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 10/10/2022 NUMARASI : 2021/277 ESAS 2022/763 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (İşe İade İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili, 18.06.2018- 09.09.2021 tarihleri arasında davalı işyerinde "ambalaj operatör yardımcısı" olarak çalıştığını , davalı işyerinde yoğun çalışma saatleri ile fazla mesai yaptığını, tedavi olacağını ve bir süre işe gelemeyeceğini, işçi sirkülasyonu iş yeri politikası haline geldiğini ve Davalı işyerinde günde 16 saati bulan yoğun mesai yaptırıldığını, bu şekilde çalışmayan, raporlu olan, izin isteyen, mesai kalamayacağını belirten işçiler sudan sebeplerle işten çıkarılmakta ve müvekkili de sadece en insani şekilde hastalığından dolayı tedavi olmak zorunda kalması nedeniyle işeten çıkarıldığını, feshe ilişkin usul-esaslara Uyulmaksızın yapılan feshin geçersizliğinin ve haksızlığının tespiti ile müvekkilinin işe iadesine, çalıştırılmadığı (boşta geçen) süreye...
E) Gerekçe: 4857 sayılı İş Kanunu'nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/6 maddesine göre ise “İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür”....
M.34'de öngörülen mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte, işverence işe başlatmama halinde 8 aylık ücreti tutarındaki iş güvencesi tazminatının ise yasal faizi ile tahsili amacıyla huzurdaki davayı ihdas etme zorunluluğu doğduğunu, -İzah edilen talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla; feshin haksızlığının tespiti ile işe iadesine, işverene başvurulması ve işe başlatmama halinde, boşta geçen sürelere ilişkin 4 aylık ücret alacağının ve diğer haklarının fesih tarihinden itibaren İş Kan.M.34'e göre mevduata uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalı işverenden tahsil edilmesi gerektiğinin tespitine, davalı işverence müvekkilinin işe başlatılmaması halinde 8 aylık ücreti tutarındaki iş güvencesi tazminatına yasal faizi ile birlikte davalı işverenden tahsil edilmesi gerektiğinin tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline hükmedilmesini, ayrıca eksik ödenen fazla mesai ücretlerinin, izin ücretlerinin, eksik ödenen (sözleşme kapsamına girdiği halde...
Noterliğinin 06.08.2019 tarih 16973 yev.nolu ihtarnamesi ile feshedildiğini, oysa davalı işyerinde düzenli bir performans değerlendirmesi yapılmadığı gibi bu konuda her hangi bir ölçümlemede yapılmadığını, performans ile ilgili olarak uyarı da yapılmadığını, gönderilen ihtarnamede davacının performansı gerekçe gösterilmiş olmasına rağmen işveren tarafından SGK'ya 29 koduyla çıkış verildiğini, bunun da işverenin çelişkili davranışının ve yaptığı feshin haksızlığının açık bir delili olduğunu belirterek feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine ve işe iadenin mali sonuçlarına karar verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili; iş sözleşmesinin haklı veya geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini ileri sürerek; feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; işverence yapılan bir feshin bulunmadığını, davacının haklarına helal gelmeksizin başka bir işyerine aktarıldığını ancak yeni görev yerinde çalışmayı kabul etmeyerek devamsızlık yaptığını savunmuştur....
Feshin iptali ve sözleşmenin devam ettiğinin tespiti istenemez. Mahkemece bu yön gözetilmeden asıl dava yönünden sözleşmenin feshinin iptaline ve birleşen dava yönünden sözleşme süresinin uzamış olduğunun kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, davalının eyleminin haksızlığının tespiti ile haksız rekabet nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmıştır. 6102 sayılı TTK'nın 54. maddesinde belirtildiği üzere, haksız rekabete ilişkin hükümlerin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır....
HUKUK DAİRESİ DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur. ... Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi davalı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir. ... Adliye Mahkemesi 32....
tespiti ile müvekkilinin işe iadesine, boşta geçen sürelere ait 4 aylık ve diğer haklarının ödenmesini, davacının süresi içerisinde işe başlatılmaması halinde işe başlatmama tazminatının feshin biçimi nazara alınarak 8 aylık brüt ücret tutarında belirlenmesini talep ve dava etmiştir....
