Mahkemece; yargılama sırasında bilirkişi incelemesi yaptırılmadan, delil tespiti dosyasındaki rapora dayanılarak karar verildiği anlaşılmaktadır. HMK'nın 266. (HUMK m.275) maddesi gereğince; mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. 6100 sayılı HMK.nın 400-406.maddeleri (1086 sayılı HUMK.nun 368-374. maddeleri) gereğince, delil tespitinde, "Taraflardan her biri, görülmekte olan bir davada henüz inceleme sırası gelmemiş yahut ileride açacağı davada ileri süreceği bir vakıanın tespiti amacıyla keşif yapılması, bilirkişi incelemesi yaptırılması ya da tanık ifadelerinin alınması gibi işlemlerin yapılmasını talep edebilir." Delil tespitinin konusunu maddi vakıalar oluşturur ve bilirkişi raporunda belirtilen zarar miktarı davacı lehine kazanılmış hak doğurmaz. Yani delil tespiti kesin delil niteliğinde değildir....

Delil tespitinin konusunu maddi vakıalar oluşturur ve bilirkişi raporunda belirtilen zarar miktarı davacı lehine kazanılmış hak doğurmaz. Yani, delil tespiti kesin delil niteliğinde değildir. Somut olayda; davacı vekili tarafından, davadan önce yaptırılan delil tespiti dosyasına sunulan bilirkişi raporlarında; davacının evinin ve eşyalarının yangın nedeni ile zarar gördüğü ve zararın miktarı bildirilmiştir. Delil tespiti dosyasının içeriğinden, bu raporun davalı yana tebliğ edildiği, davalı vekilinin yargılam aşamasında yapılan delil tespitini kabul etmediklerini belirttiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporu, davalılar aleyhine bir delil olarak kabul edilemez. Mahkemenin, yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırmaksızın, delil tespiti dosyasına sunulan bilirkişi raporlarına dayanarak hüküm oluşturması anılan nedenlerle isabetli bulunmamıştır....

Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan delil tespiti istemine ilişkindir. ... 18. Asliye Hukuk Mahkemesince, eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtilafa yönelik olarak açılan davaya bakmakla görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 2. Tüketici Mahkemesi ise delil tespiti talebinde bulunan taraf "tüketici" sıfatında bulunmamaktadır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Delil tespiti istemine ilişkin olarak görülmekte olan davada yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, delil tespiti istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, tespit isteyenin müvekkilleri aleyhine 31.03.2005 tarihinde, adam öldürmeye tam teşebbüs ve silahlı gasp suçu işlendiğini, suçu işleyenlerin avukatının Başbakan'ın da avukatı ... olması nedeniyle, Eyüp Adliyesinde görevli savcıların ve bu olay nedeniyle teftişe gelen aleyhine tespit istenen başmüfettişin, şüphelilerin olaydan sonra kaçtıkları ve terkettikleri araçta kasıtlı olarak parmak izi tespiti yapmadıklarını, bu hususu ısrarla görmezden geldiklerini, ... 13....

Davacı dava dilekçesinde delil tespit gideri olan 3.560,55 TL'nin de tazminine karar verilmesini istemiş olup, mahkemece kısa kararda ve gerekçeli kararda tespit giderine ilişkin bir hüküm kurulmamış, yargılama giderleri hesaplamaya dahil edilmemiştir. Delil tespiti dosyası, asıl dava dosyasının eki sayılır ve onunla birleştirilir (HMK 405/1). Bu nedenle dava ile ilgili olan delil tespiti dosyası nedeniyle yapılan ve HMK'nın 323. maddede sayılan giderler de yargılama giderine dahil olup dava değerine (müddeabihe) dahil değildir. Dava değerine dahil olmadığından dava açılarak istenmesine gerek olmadığı gibi, buna rağmen istenmesi halinde de asıl alacak olarak hükmedilmesi mümkün değildir....

Dava, delil tespiti ve ihtiyati tedbir talebine ilişkindir. Mahkemece, yukarıda özetlenen gerekçe ile her iki talebin reddine karar verilmiş; bu karar tespit ve tedbir talep eden vekili tarafından temyiz edilmiştir. Delil tespiti HMK'nın 10. kısım 2. bölümünde 400. ve devamı maddelerinde düzenlenen geçici hukuki korumalardan olup, ileride açılacak veya açılmış olan bir dava ile ilgili delillerin bazı şartlar altında zamanından önce toplanıp emniyet altına alınmasını sağlamak için kabul edilmiş bir kurumdur. 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi gereğince, bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı HUMK'nın 427 ila 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacaktır. HUMK'nın 427. maddesine göre ise ancak mahkemelerce verilen nihai kararlara karşı temyiz yoluna başvurulabilir....

Nitekim Yargıtaya göre işçilik alacakları davasında -açılmış ise- kural olarak hizmet tespiti davasının sonucu beklenmelidir. Yine Yargıtay kararlarında her iki davanın birbirlerini etkilemesi mümkün ise de davaların niteliği gereği farklı sonuçlara varılabileceğinin kabul edildiği görülmektedir. Zira hizmet tespiti davalarında -kamu düzenine ilişkin olduğundan- resen araştırma ilkesinin, işçilik alacaklarıyla ilgili davalarda ise taraflarca hazırlama ilkesinin geçerli olduğu kabul edilmektedir. Bu nedenle işçilik alacakları davasında verilen karar hizmet tespiti davasında kesin delil değil güçlü delil olarak kabul edilmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki delil değerlendirmesi derece mahkemelerinin takdirinde olup bariz takdir hatası veya açık bir keyfîlik içermedikçe Anayasa Mahkemesinin bu takdire müdahalesi söz konusu değildir....

Talep eden vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; talep dilekçesindeki istemin delil tespiti ve ihtiyati tedbir istemine ilişkin olduğu halde sadece ihtiyati tedbir yönünden görülüp karar verildiğini, davanın henüz açılmadığını ileri sürerek, davalının mal kaçırdığından delil tespiti ve tedbire karar verilmesi istemiştir. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda: Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Talep: Eser sözleşmesine konu makinenin davalının evinde olduğunun tespiti ile tedbiren yediemine teslimine ilişkindir. 6100 Sayılı HMK'nun 341/1.fıkrasına göre İlk Derece Mahkemesinden verilen istinaf kanun yoluna başvurulabilecek olan kararlar; nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde itiraz üzerine verilecek kararlar olarak gösterilmiştir....

de 1 ve 6 numaralı iş mahkemeleri bu yetkiye haizdir.), alacak ve tazminat davası kapsamında hizmet tespitine yönelik araştırma yapılmasının işin ruhuna aykırı olduğu gibi görev aşımını da beraberinde getireceği, görev bölümüne rağmen yapılacak böyle bir araştırma sonunda verilecek karar da hizmet tespiti için kuvvetli delil teşkil edeceği, usul ve yasaya uygun olan hizmet tespiti davası ile fiili ve gerçek çalışmanın kesinleşmesi, bu davanın alacak tazminat davasına bekletici mesele yapılması olacağı, davaya konu olayda davacı taraf davanın görüldüğü zaman ve şartlarda fiili ve gerçek çalışmayı ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davacı temyiz etmiştir. E) Gerekçe: Taraflar arasında iş ilişkisinin olup olmadığı ile bu olgunun nasıl ispatlanması gerektiği hususlarının açıklığa kavuşturulması gereklidir. Davacı işçi iş ilişkisini her türlü delil ile ispatlayabilir....

DELİL TESPİTİ TALEP EDEN :.... KARŞI TARAF : .... DAVANIN KONUSU : Tespit (D.İş) İSTİNAF KARARININ KARAR TARİHİ : .... YAZIM TARİHİ : .........