İcra Müdürlüğü’nün 2012/17880 esas sayılı dosyası ile rehin açığı belgesine dayalı olarak başlatılan ilamsız icra takibinde, örnek (7) numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine, borçluların yasal süresi içinde icra müdürlüğüne itiraz etmeleri ile icra takibinin durdurulduğu, alacaklı tarafça yasal süresi içinde icra mahkemesine itirazın kaldırılması talebinde bulunulduğu, mahkemece takibe dayanak rehin açığı belgesinin borçlulardan sadece ... hakkında düzenlenmiş olduğu gerekçesi ile adı geçen borçlu yönünden itirazın kaldırılması talebinin kabulü ile icra inkar tazminatına karar verildiği görülmektedir. Rehin açığı belgesi, kimin hakkında düzenlenmiş ise, ancak onun açısından İİK'nun 68. maddesinde yazılı belgelerden sayılır....
Birincisi davalılar hakkında daha önce başlatılan rehinin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinde satışa çıkartılan davalıya ait taşınmazın borcun tamamını karşılamaması üzerine verilen kesin rehin açığı belgesinin borç ikrarı niteliğinde olduğu ve bu nedenle kesin rehin açığı belgesinde yazılı olan bakiye borç miktarından daha azına hükmedilemeyeceği itirazı, ikincisi ise mahkemenin 5411 sayılı Bankacılık Kanunu m. 143'e göre harçtan muaf olmalarına karşın eksik harç tamamlatmasıdır. 2004 sayılı İİK m. 152/IV'e göre; "Rehin açığı belgesi, borç ikrarını mutazammın senet mahiyetindedir." Bu maddede düzenlenen rehin açığı belgesinin borç ikrarını içeren senet niteliğinde olması takip hukuku bakımındandır. Yani alacaklının itirazın kaldırılması için icra mahkemesine başvurması hali içindir. Rehin açığı belgesi maddi hukuk bakımından alacağın varlığına kesin delil teşkil etmez....
Somut olayda, alacaklının rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başladığı, rehin konusu aracın 04/10/2006 tarihinde alacaklıya ihale edildiği, ihalenin kesinleştiği ve aracın 13/10/2006 tarihinde ihale alıcısı alacaklıya teslim edildiği, bakiye borç için rehin açığı belgesi alınmadan, 12/01/2007 tarihinde alacaklı vekilinin talebi ile borçluya ait şikayete konu 71 DK 732 plaka sayılı aracın kayden haczedildiği görülmektedir. İİK.nun 152.maddesinde belirtildiği üzere rehin konusu aracın satışı sonucunda satış bedeli takip olunan alacağa yetmezse alacaklıya rehin açığı belgesi verilir ve alacaklı bu belgeye dayalı olarak takip yapabilir. Yoksa, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte rehne konu olmayan borçluya ait menkul ve gayrimenkul mallar ile hak ve alacaklar haczedilemez. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup, şikayet süreye tabi olmadığı gibi mahkemece re'sen dikkate alınır....
Alacaklı vekilinin talebi üzerine, İcra Dairesi'nce ihale bedeli alacağı karşılamadığından İİK'nun 152. maddesi gereğince, 23.03.2012 tarihli ve 435.758,27 TL'lik rehin açığı belgesi düzenlenmiştir. Rehin açığı belgesinde asıl borçlu yanında ipotek veren de borçlu olarak gösterilmiştir. Şikayet eden ... 15.10.2012 harç tarihli dilekçesinde; diğer şikayet nedenleri yanında takipte ipotek limitinin aşılamayacağı ve ipotek veren üçüncü kişi olarak hakkında rehin açığı belgesi düzenlenemeyeceği yönündeki şikayetlerini bildirmiş, Mahkemece, şikayetçinin malik sıfatı yanında ipotek akit tablosundaki kefaleti nedeniyle takip konusu borçtan tamamen sorumlu olduğu gerekçesiyle şikayetlerinin reddine karar verilmiştir....
Alacaklı vekili talebi üzerine, icra dairesince ihale bedeli alacağı karşılamadığından İİK.nun 152.maddesi gereğince 14.12.2010 tarihli ve 114.289,00 TL'lik rehin açığı belgesi düzenlenmiştir. Rehin açığı belgesinde borçlu olarak sadece ipotek veren sıfatına sahip malik Kubilay Kılıç gösterilmiştir. Malik ... 26.01.2012 harç tarihli dilekçesinde; diğer şikayet nedenleri yanında takipte ipotek limitinin aşılamayacağı ve ipotek veren 3. kişi olarak hakkında rehin açığı belgesi düzenlenemeyeceği yönündeki şikayetlerini de bildirmiştir. Mahkemece istem süreden reddedilmiştir....
İcra Müdürlüğü'nün 2008/13733 esas sayılı dosyasında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatılmış, borçluya örnek 6 icra emri gönderilmiş, takibin itiraz edilmeksizin kesinleşmesinden sonra yapılan ihale sonucunda alacaklıya 26/03/2014 tarihli kesin rehin açığı belgesi verilmiştir. Alacaklı tarafından bu rehin açığı belgesine dayanılarak borçlu hakkında 19/09/2014 tarihinde ... 9. İcra Müdürlüğü'nün 2014/12249 esas sayılı dosyasıyla genel haciz yoluyla ilamsız takip başlatıldığı, borçluya örnek 7 ödeme emri gönderildiği, süresi içinde borçlu tarafından itiraz edilmesi üzerine alacaklının icra mahkemesinden itirazın kaldırılması talebinde bulunduğu, mahkemece talebin reddine karar verildiği anlaşılmıştır. İİK.nun 152. maddesi uyarınca, rehin açığı belgesi, borç ikrarını mutazammın senet mahiyetinde olmakla aynı Kanunun 68. maddesi kapsamındaki belgelerden sayılır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle Asıl borçlu hakkında rehin açığı belgesinin alınması 4077 sayılı Kanunun 10.maddesinde belirtilen aciz vesikası niteliğinde olmadığının anlaşılmasına göre yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 28.9.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Müdürlüğü'nün 2013/7568 Esas sayılı dosyası ile yürütülen ilamlı icra takibine dayanak olarak, rehin açığı belgesi gösterilmesinin İİK 152. maddesine aykırı olduğunu, rehin açığı belgesinde bakiye alacak olarak gösterilen miktarın ve faizinin yanlış hesaplandığını faizin, alacaklının parayı dosyadan tahsil ettiği 15.06.2012 tarihine kadar işletildiğini dosyada ihalenin 31.01.2012 tarihinde kesinleştiğini hesabın harç yönü ile de hatalı olduğunu belirterek icra emrinin ve rehin açığı belgesinin iptalini talep etmiş, Mahkemece, rehin açığı belgesinde fazla talep olduğu tespit edilerek, fazlaya ilişkin rehin açığı belgesi ve icra emrinin iptaline karar verilmiş, hüküm alacaklı vekili ve borçlu vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Karar temyiz eden borçlu vekiline 30.06.2014 tarihinde tebliğ edildiği halde, temyiz dilekçesi belirli süre geçirildikten sonra 11.06.2014 tarihinde verilip kaydettirilmiştir....
İİK'nun 152/1. maddesi uyarınca; rehin, satış isteyenin alacağına derece itibariyle rüçhanı olan diğer rehinli alacakların tutarından fazla bir bedelle alıcı çıkmamasından dolayı satılamazsa veya satılıp da tutarı takip olunan alacağa yetmezse, alacaklıya bütün veya geri kalan alacağı için bir belge verilir. İpotekli taşınmaz maliki üçüncü kişinin sorumluluğu, ipotekli taşınmaz ile sınırlıdır. Bu nedenle, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla taşınmazın satılması halinde sorumluluğu kalmayacağından, bir diğer anlatımla borçtan şahsen sorumlu olmadığından, hakkında İİK'nun 152. maddesi uyarınca rehin açığı belgesi düzenlenemez. Bu maddeye göre düzenlenen rehin açığı belgesi ile ancak asıl borçlu aleyhine takip yapılması mümkün olup, borçtan şahsen sorumlu olmayan ipotekli taşınmaz maliki 3. kişinin mal varlığına başvurulamaz. Kaldı ki, İcra Hukuk Mahkemesi'nin 29.01.2015 tarih ve 2014/917 E., 2015/90 K. sayılı kararı ile de rehin açığı belgesinin iptaline karar verildiği görülmüştür....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacı hakkında başlatılan icra takibinin dayanağı olan kesin rehin açığı belgesinin İcra Müdürlüğünce düzenlendiği, bu durumda davalı bankanın işbu belgeye dayanarak davacı hakkında ilamsız icra takibi başlatmakta haksız ve kötü niyetli olduğunun söylenemeyeceği, takip ve davaya konu Antalya 8. İcra Müdürlüğünün 2018/11072 E. sayılı dosyası üzerinden düzenlenen 12.04.2019 tarihli kesin rehin açığı belgesinin Antalya Bölge Adliyesi 12. Hukuk Dairesinin 11.11.2020 tarih, 2020/778 E., 2020/2035 K. sayılı ilamı ile ......
