DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : KARAR TARİHİ : GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : KARARIN MAHİYETİ : RED Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı asil dava dilekçesinden özetle; Müvekkili olan şirketin rızası dışında kayıp olan çeke ilişkin ileride telafisi mümkün olmayan zararların önlenmesi için ödeme yasağı konulması amacıyla ihtiyati tedbir verilmesi, akabinde kayıp çek hakkında Zayi Nedeniyle İptaline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin .. sayılı dosyası ile zayi belgesinin verilmesinin talep edildiğini ve davanın halen derdest olduğunu, müvekkilince itfaiyenin derhal çağrıldığını ve sel baskınına ilişkin. rapor tutulduğunu, çekin her ne kadar zayi olmuş sa da üçüncü kişilerin eline geçmesi, karşılığının bankadan tahsil edilmesi ve çekin işletilmesi gibi tehlikelerin söz konusu olduğunu bu nedenle çek bedelinin bankadan alınmaması için ödeme yasağı konulması ve devamında çekin iptaline karar verilmesini dava ve talep etmiştir. Ankara ...Asliye Ticaret Mahkemesi .... sayılı dosyası uyap sureti dosya arasına alınmıştır. Mahkememizce toplanan deliller ile birlikte yapılan inceleme sonucunda; davacı şirketin 13/06/2022 tarihinde yaşanan sel felaketi sebebi ile dava konusu .......
Bankası Hürriyet Şubesi’nin 80142.. seri numaralı, 19/01/2023 keşide tarihli keşide yeri Bursa olan 82.400,00 TL bedelli çekin zilyedi olduğunu, müvekkilinin zilyedi olduğu iş bu çekin müvekkili tarafından kaybedildiğini, çekin kaybolduğunun fark edilmesinden sonra müvekkil tarafından şikâyette bulunulduğunu ve muhatap bankaya gerekli talimatın verildiğini, ancak çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesinin halen söz konusu olduğunu, çekin üçüncü şahısların eline geçmesinin müvekkil açısından telafisinin imkânsız zararlar doğurabileceğinden, çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etme zaruretinin hasıl olduğunu, ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasına, ... ......
tarafından ödenmesinin ihtiyati tedbir yoluyla yasaklanması için ödeme yasağı kararı verilmesini, müvekkilinin lehdar olması ve sunulu çek görüntüsü ve çek tahsil makbuzu nazara alınarak kararın teminatsız olarak verilmesini, yasal süreç sonunda zayi olan iş bu çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacı vekilinin ödeme yasağı konulması yönündeki ihtiyati tedbir talebinin reddine ..." şeklinde hüküm kurulmuştur. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....
Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 Sayılı) 818/1- s maddesindeki atıf uyarınca aynı Kanun'un 757 ve devamı maddelerine göre tedbir ve iptale ilişkin istemde bulunma hakkının iradesi dışında çek elinden çıkan hamile ait bulunduğu, çeki düzenleyen keşidecinin anılan maddelere dayalı olarak iptal ve ödeme yasağı talebinde bulunma hakkının olmadığı anlaşılmıştır. Çek iptali davası TTK 651. maddesi gereğince ancak hamil tarafından açılması gerektiği, ödeme yasağınında ancak hamil tarafından istenebileceği nazara alındığında; keşideci tarafından açılan davada ilk derece mahkemesince ödeme yasağı konulması talebinin reddine ilişkin ara kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacının istinaf başvuru talebinin HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Şubesi ... çek numaralı, 31.06.2019 keşide tarihli ve 12.500 TL bedelli çekin iptaline, Dava sonuna kadar sayılan çekler hakkında ödeme yasağı konulması, ilgili banka şubelerine müzekkere yazılmasını talep ve istirham ederiz...." GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK.nun 818/s maddesi yollamasıyla aynı yasanın 757 ilâ 764 maddelerine göre kaybolan çekin iptaline karar verilmesi talebine ilişkindir. Davacı vekilinin talebi yerinde görüldüğünden tensip kararı ile davaya konu çek hakkında ödeme yasağı konulmuş, TTK 762. madde gereğince Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde gerekli ilanlar yaptırılmıştır. ...bank'a ait ... nolu 2.500,00-TL bedelli çek ve ... Bankası ... nolu 6.000,00-TL bedelli çekler yönünden tefrik kaydı verilmiş mahkememiz son esasına kaydına ve bu çekler ile ilgili tensiben karar verilmiştir....
Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 Sayılı) 818/1- s maddesindeki atıf uyarınca aynı Kanun'un 757 ve devamı maddelerine göre tedbir ve iptale ilişkin istemde bulunma hakkının iradesi dışında çek elinden çıkan hamile ait bulunduğu, çeki düzenleyen keşidecinin anılan maddelere dayalı olarak iptal ve ödeme yasağı talebinde bulunma hakkının olmadığı anlaşılmıştır. Çek iptali davası TTK 651. maddesi gereğince ancak hamil tarafından açılması gerektiği, ödeme yasağınında ancak hamil tarafından istenebileceği nazara alındığında; keşideci tarafından açılan davada ilk derece mahkemesince ödeme yasağı konulması talebinin reddine ilişkin ara kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacının istinaf başvuru talebinin HMK'nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Esas sayılı dosyalarıyla da aynı nitelikte davalar açtığı, çek bedellerinin düşük gösterildiği, çeklerin alınmasına ilişkin belgelerin eklenmediği görülmekle çekler üzerine ödeme yasağı konulması talebinin reddine karar verildiği görülmüştür. Davacının bir çok mahkemeden çeşitli çeklerle ilgili ödeme yasağı talep ettiği anlaşılmıştır. Ayrıca, davacının dava dilekçesinde bildirdiği adrese çıkartılan tebligatlar iade dönmüş, Uyap sisteminde yapılan sorguda mernis adresinin "..." olduğu görülmüş ve bu adreste tebligatların yapıldığı, mahkememize bildirilen adreslerin gerçeği yansıtmadığı anlaşılmıştır. TTK'nun 651. maddesi gereğince; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir....
Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını ve bu nitelikte açılan davalarda ödeme yasağı talebini imkânsız hale getirecektir. İlk derece mahkemesince, somut uyuşmazlık yönünden davacı vekilince sunulan mevcut delillerin yeterli sayılarak ve davacının işbu davayı açmasında yasal bir engelin bulunmadığı da değerlendirilerek yazılı gerekçe ile koruyucu önlem niteliğinde talep edilen ödeme yasağı talebinin reddi kararı doğru görülmemiştir. Bu nedenle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353/1- b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin ödeme yasağı talebinin reddine dair ara kararının ortadan kaldırılarak dairemizce dava konusu çek tutarları üzerinden takdir edilecek teminat karşılığında ödeme yasağı kararı vverilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
