DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Çorum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/2029 esas, 2021/32 karar sayılı dava dosyasında verilen vasiyetnamenin iptali- tenkis Talebinin vasiyetname iptali talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne karşı, birleşen dosya davacısı T7 vekili ile asıl dosya davacıları T2 T3 T4 vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; vasiyetnamenin iptali- tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......

Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/399 E. sayılı dosyası ile vasiyetnamenin açılmasına ilişkin dava açtığını, işbu davada kendisinin vasiyetnameyi kabul etmediğini, mirasbırakanın kız kardeşi olan, mirasbırakanın davaya konu 29/07/2004 tarihli vasiyetname ile davalı lehine vasiyet düzenlemiş ise de daha evvel yazdığı 07/01/2004 tarihli vasiyetname ile de kendisi lehine tasarrufta bulunduğunu, bu nedenle ikinci vasiyetnamenin geçerliliğinin olmadığını ileri sürerek, 29/07/2004 tarihli vasiyetnamenin iptalini talep etmiş, 31/05/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini, öncelikle vasiyetnamenin iptali, bunun mümkün olmaması halinde tenkise dönüştürmüştür....

Bu bakımdan Bölge Adliye Mahkemesince terekeye yönelik TMK 564 ücü maddesi uyarınca tenkis hesabı yapılması doğru değildir. Nitekim vasiyetname ile mirasçı atanmış olduğundan, davalı mirasbırakanın külli halefidir. Mirasın açılması ile terekenin tümüne sahip olacaktır. Mahkemece yapılması gereken iş vasiyetname ile mirasçı atanan davalıya karşı açılan tenkis davasının kabulü halinde davacıların saklı payları oranında tenkise karar vermek gerekir. 3. Davacıların sağlararası kazandırmaların tenkisine yönelik talebi yönünden; Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyulsa da gereği yerine getirilmemiştir. Nitekim Yargıtay 1....

Bu nedenle, vasiyette bulunanın saklı payı zedeleme amacı bulunmasa bile, murisin ölümünde saklı pay sahibi olanlar için saklı pay oranında tenkis yapılması gerekir.Mahkemece, dava konusu vasiyetname geçerli olmasına rağmen, davacının saklı payının zedelenip zedelenmediği konusunda inceleme yapılmadan vasiyetname tarihinde davacının mirasçı olmadığından bahisle, davanın reddi yönünde karar verilmesi doğru değil ise de, mahkeme hükmünün bu nedenle bozulması gerekirken, zuhulen onandığı anlaşılmakla, davacı vekilinin karar düzeltme talebinin bu nedenle kabulü ile Dairemizin yerel mahkeme hükmünün Onanmasına ilişkin 09.01.2012 günlü ve 2011/22523 Esas ve 2012/779 Karar sayılı kararının kaldırılması ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL,TENKİS Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 14.3.2013 gün ve 138-211 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Temyiz incelemesine esas teşkil etmek üzere; Osmancık Noterliğince 29.02.2008 tarihinde düzenlenen 1050 yevmiye numaralı vasiyetname suretinin merciinden istenip evrakına eklendikten sonra gönderilmesi için dosyanın yerel mahkemesine, GERİ ÇEVRİLMESİNE, 18.2.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez ise de, koşullarının varlığı durumunda tenkis talebine konu edilebilir (TMK. m. 560- 562). Tenkis kavramı ise, indirme, azaltma veya eksiltme anlamına gelmektedir. TMK’nın 560’ıncı maddesi ve devamı hükümlerinde düzenleme alanı bulan tenkis davası ise, miras bırakanın, saklı payı ihlâl eden sağlar arası veya ölüme bağlı kazandırmalarının, yasal sınıra indirilmesini sağlayan yenilik doğurucu nitelikte bir davadır (Nar, A.: Türk Miras Hukukunda Tenkis, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2016, s.14 vd.). Söz konusu hükümden de anlaşılacağı üzere, tenkis davasının konusu, miras bırakanın, saklı paylı mirasçı/mirasçılarının saklı payını ihlal eden ölüme bağlı ve sağlar arası tasarruflarıdır. Esasında kural olarak miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufları tenkise tabidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar taraflar vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...’in vasiyetname ile 101 ada 57, 119, 652, 663, 788, 909, 929 ve 22 parsel sayılı taşınmazları yeğeni davalı ...'e vasiyet ettiğini, Avusturya'da yaşaması nedeniyle vasiyetnamenin açıldığını öğrenemediğini, kadastro tespit işlemleri sırasında vasiyetnamenin açıldığını öğrendiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla mahfuz hissenin aşıldığı oranda tenkis ve yasal faize karar verilmesini istemiştir. Davalı, dava konusu taşınmazların ... 4....

Davacı vekili dilekçesi ile; müvekkilinin kardeşi olan vasiyetçinin kansere yenik düşerek vefat ettiğini, hastanede yatarken tedaviye cevap vermemesi nedeniyle taburcu edildiğini, diğer kardeşlerinin hastayı eve götürmek yerine notere götürerek vasiyetname düzenlettirdiklerini, noterde işlem yapılmak için sağlık raporu alındığını; ancak, bu raporun usulüne uygun alınmadığını; dolayısıyla, vasiyetçinin vasiyetname yapma yeterliliğinin bulunmadığı; vasiyetnamenin, müvekkilinin miras haklarını bertaraf etme amacıyla tanzim edildiğini iddia ederek; vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

İlk derece mahkemesince " Asıl davada davacının Çankaya Belediye Başkanlığı'na açılan davasının husumet nedeniyle reddine, Davacının vasiyetnamenin iptali ve tenkis talebinin reddine, Birleşen dava da davacının Çankaya Belediye Başkanlığı'na açılan davasının husumet nedeniyle reddine, Birleşen dava da davacının vasiyetnamenin iptali ve tenkis talebinin reddine, " karar verilmiştir. Asıl ve Birleşen Dava Davacıları Vekili, vasiyetnamenin iptal sebepleri bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını, miras bırakanın isteğinin yerine getirilemeyeceğini, kararın kaldırılmasını talep ettiği belirtilerek istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Asıl ve Birleşen Dava Davacıları Vekili 22/09/2021 tarihli dilekçesi ile; lehine vasiyet yapılan davalı Kemah Belediyesi ile uzlaşma ve anlaşma sağlanması sebebiyle istinaf yoluna başvurmaktan feragat ettiğini belirterek, istinaf başvurusunun feragat nedeniyle reddine karar verilmesini ve Ankara 23....

Tenkis davası, iptal davası ile birlikte açılabileceği gibi ayrıca sadece tenkis davası olarak da açılabilir. Vasiyetnamenin yerine getirilmesi davasında da tenkis def'i olarak da ileri sürülebilir. İptal davası ile birlikte tenkiste talep edilmiş ise, vasiyetnamenin iptali şartları oluşmamış ise iptal davası reddedilir, tenkis şartları var ise tenkise karar verilir. HMK'nun 33. maddesi uyarınca, dayanılan olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirmeyi yapmak ise hakime aittir. Dava dilekçesinde, vasiyetnamenin geçerli olması halinde tüm taşınmazların davalı tarafa kalıp kendisinin mirastan tamamen mahrum kalacağı belirtilerek işlemin iptali istenmiş olduğuna göre; tenkise ilişkin talebin de bulunduğu gözönünde bulundurulmak suretiyle karar verilmesi gerekmektedir....