"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali-tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı ..., ...vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Davacı, davacıların murisi ve babası olan ...'ın, Noterde düzenlenen 10.03.1999 tarihli vasiyetname ile tüm malvarlığını davalılara bıraktığını, ancak vasiyetname düzenlenirken bizzat noterin nezaret etmediğini, murisin yönlendirildiğini, tek doktor tarafından verilen raporun esas alınamayacağını, tanıkların tanınmadığını ve kimliklerinin tespit edilemeyip ulaşılamadığını ileri sürerek; vasiyetnamenin iptalini, olmadığı takdirde tenkisini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ- TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Dava, vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis istemlerine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan ...’in tek mirasçısı olduğunu ancak mirasbırakanın iki adet vasiyetname düzenleyerek kendisini mirasçılıktan çıkardığını, mirasını davalılara bıraktığını, vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte mirasbırakanın akıl sağlığının yerinde olmadığını ileri sürerek vasiyetnamelerin iptalini istemiş, bu talebinin kabul görmemesi halinde tenkis isteminde bulunmuştur. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır....
Ölüme bağlı tasarrufların saklı payı aşan kısmının mutlak tenkise tabi olduğu ve araştırmanın resen yapılması gerçeği karşısında ve davacı tarafın yukarıda belirtildiği gibi kademeli talebi olan tenkis talebi bulunduğundan mahkemece terditli olarak ileri sürülen tenkis talebi yönünden herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadan ve karar gerekçesinde tenkis yönünden herhangi bir değerlendirme yapılmadan karar verilmesi isabetsiz olduğundan ve eksik inceleme ile karar verilemeyeceğinden davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf talebi haklı bulunmuş netice olarak yerel mahkeme kararının HMK'nın 353/1- a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Mahkemece; murisin vasiyetname tarihinde fiil ehliyetine haiz olması gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Tenkis talebine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; HMK gereğince, dayanılan olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirmesi yapmak ise hakime aittir. Somut olayda; davacının dava dilekçesinde; “ … veraset ilamında eşi olarak 1 payına sahip olmama rağmen beni mirastan yoksun bırakmış…” ve “ Benim de mirasta 1 payım olduğundan murisin tüm menkul ve gayrimenkulleri ile bankalardaki döviz ve Türk Lirası hesaplarının veraset ilamı gereğince eşit şekilde dağıtılması gerekirken...” ifadeleri yer almaktadır....
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiğinde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (SABİT TENKİS ORANİ) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olmayacağı (TMK..md.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan anneanneleri ...’nun düzenlediği vasiyetname ile mal varlığını davalı oğluna vasiyet ettiğini, saklı paylarının ihlal edildiğini ileri sürerek, vasiyetnamenin tenkisine karar verilmesini istemişlerdir. Davalı, zamanaşımı itirazında bulunup davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacıların saklı paylarının zedelendiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir....
mirasçıların miras payına sahip olsa bile bu davayı açamayacaklarını, tenkis davası açma hakkının davacının murisi Kadriye Akçay’a ait olup, Kadriye Akçay'ın yasal süresi içerisinde tenkis davası açmadığını belirterek, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
O zaman davalıdan tercihi sorulmalı ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda; tenkis bilirkişi tarafından düzenlenen ve davalı tarafça itiraz edilmeyen 14.11.2013 havale tarihli raporda, davacıların saklı paylarının 66.631,66 TL, kazandırma dışı terekeden aldıkları miras payının 61.666,66 TL, saklı paylara tecavüz tutarının (66.361,66 TL – 61.666,66 TL =) 4.965 TL, sabit tenkis oranının (4.965 TL / 215.000 TL =) 0.02309302 olduğu, eş söyleyişle mirasbırakanın düzenlediği vasiyetname ile davacıların saklı paylarını ihlal ettiği belirlenmiştir....
şeklinde vasiyetname ile davalıya mal kaçırmak amaçlı bırakılan Beyazıt köyünde vaki ve kaim Cami yanı mevkii pafta no 19, parsel no 401' de kayıtlı tarla ve ahşap vasıflı konuttan ibaret taşınmaza yönelik olarak tenkis talebinin kabulü ile, söz konusu taşınmaz ile ilgili olarak davacılara ait saklı payın tenkisi ile saklı pay hisseleri oranında müvekkilleri adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkemece; murisin vasiyetname tarihinde temyiz kudretine haiz olduğu gerekçesiyle davacıların vasiyetnamenin iptaline yönelik isteminin reddine, vasiyetnameye konu taşınmazların halen muris adına kayıtlı olması nedeniyle davacıların tenkis isteminde hukuki yararlarının bulunmadığı gerekçesiyle, tenkise yönelik davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1)Tarafların ortak murisinin 30.01.2012 tarihinde öldüğü, 05.11.2008 tarihinde noterde düzenlenen davaya konu vasiyetnamenin 14.03.2012 tarihli ilamla açılıp okunduğu, bu davanın yasada öngörülen bir yıllık süre içinde 07.05.2012 tarihinde açıldığı Adli Tıp Kurumunun 17.07.2013 tarihli raporuna göre; murisin vasiyetnamenin düzenleme tarihinde fiil ehliyetine haiz olduğu anlaşılmasına göre, vasiyetnamenin iptali isteminin reddiyle ilgili verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığından, davacıların bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2) Tenkis istemine yönelik temyiz itirazlarının...
