DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE; Dava, yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usül Hukuku Hakkında Kanun'un 50.maddesinde "Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır." Tenfiz şartlarını düzenleyen 54.madde de, "......
Öte yandan,---------- de tanıma/tenfiz talepli dosyaya eklenmelidir. Bir yabancı mahkeme kararının, tanıma ve tenfiz kararına konu olabilmesi için taşıması gereken nitelikler ----- öngörülmüştür. Bu maddedeki şartları bir nevi ön koşut niteliğindedir. Ön koşullan sağlayan yabancı kararlar tenfiz için ------- yönünden denetlenir. ----- şekilde düzenlenmiştir: "MADDE 50 - (I) Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların ---- icra olunabilmesi yeikili ----- tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır."...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/256 Esas KARAR NO : 2021/935 DAVA : Tanıma Ve Tenfiz DAVA TARİHİ : 27/04/2021 KARAR TARİHİ : 25/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Tanıma Ve Tenfiz davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... Mahkemesinin ... tarih ... karar sayılı ilamında taraflar arasındaki ticari ilişkinden dolayı yargılama yapıldığını, yargılama neticesinde davalının ......
Davalı vekili, müvekkillerine yapılan tebligatların usule aykırı olduğunu, müvekkillerinin davacıya karşı böyle bir borcu ve taraflar arasında bu türden bir borç ilişkisini doğuracak hiçbir hukuki ilişkinin mevcut olmadığını, tenfiz talebine konu mahkeme kararının bu nedenle kamu düzenine açıkça aykırılık teşkil ettiğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece tüm dosya kapsamına göre; tenfiz ve infazı istenen belgelerin mahkeme hükmü niteliğinde olduğu, davanın ve kararın 1965 tarihli Adli ve Gayrı Adli Evrakın Yabancı Memleketlerde Tebliğine İlişkin Sözleşme uyarınca ... aracılığı ile usulüne uygun şekilde davalı yana tebliğ olduğu, kesinleşme ve apostille şerhli aslı ve usulüne uygun olarak onaylanmış türkçe tercümesinin dosyaya sunulduğu, MÖHUK'ta yazılı tenfiz ve infaz şartlarını taşıyan belgelerin tenfiz ve infazının istenebileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R – Dava, tanıma ve tenfiz istemine ilişkindir. İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesince, tanıma ve tenfiz davalarında 5718 sayılı kanunun 51/1. Maddesinde görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun düzenlenmesi ve 6335 sayılı kanunun 2. maddesine göre de Asliye Hukuk Mahkemesi ile Ticaret Mahkemesi arasındaki ilişkinin görev ilişkisi olduğunun belirlenmesi nedenleriyle görevsizlik kararı verilmiştir. İzmir 13. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, tarafı arasındaki ilişkinin ticari ilişkiden kaynaklandığını, bu nedenle davanın ticari dava olduğunu tanınması ve tenfiz istenen mahkeme kararından da davanın ticari dava olarak görüldüğünün anlaşılması nedenleriyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Tanınması ve tenfizi istenen kararın kesinleşme şerhini gösterir ... şerhli aslı ve onanmış örneğinin bulunup bulunmadığı mahkemece değerlendirilip karar verilmesi gerekir.Somut olaya bakıldığında; davacı tarafından tanınması ve tenfizi istenen kararların esas numaraları aynı olmakla birlikte tarihlerinin ve içeriklerinin farklı olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda her bir kararın ayrı ayrı aslı ve onaylanmış tercümesi ile kesinleşmesinin ve ... şerhinin olup olmadığı dosya kapsamından tespit edilememektedir....
Tanıma, yabancı mahkeme kararına kesin delil veya kesin hüküm vasfını kazandırır (MÖHUK m. 58).Yabancı mahkeme kararının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilmesi yabancı ilamın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. (MÖHUK m. 58). Yabancı mahkeme kararının tanınması istemli davada, karşı taraf ancak tenfiz şartlarının mevcut olmadığı öne sürerek isteğe karşı koyabilir (MÖHUK m. 55/2). 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un tenfiz kararı verilebilmesinin koşullarının düzenleyen 54. maddesinin (ç) bendi gereğince; “o yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyabında veya yokluğunda hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemesinde itiraz etmemiş olması” şarttır....
dayanarak tenfiz istemine karşı ------ mahkemesine itiraz etmemiş olması koşullarının varlığı gerekmektedir....
Sözleşmesi hükümlerinin incelenmesi gerektiğini, NYS'nin NI. maddesinde yabancı hakem kararının tenfizinin talep edildiği ülkedeki cari usul kaidelerine göre tenfiz edileceğinin belirtildiğini, buna göre tenfiz davasında usul bakımından MÖHUK'un uygulanması gerektiğini, ... Sözleşmesi'nin V. maddesinde tenfiz şartları iki ayrı fıkrada düzenlendiğini, Birinci fıkrada 5 bent halinde yer alan tenfiz şartlarının ancak fıkrada belirtildiği üzere tenfiz davasının davalısı bunları ileri sürerse mahkeme tarafından dikkate alınabileceğini, mevcut tenfiz davasında davalının davaya katılmadığı görüldüğünde ... Sözleşmesi m. V.1 şartlarının değerlendirilmesinin mümkün olmadığı kanaatine ulaşıldığını, ......
yokluğunda hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemesine itiraz etmemiş olması....
