"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, 20.01.1997 tarihli Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin geriye etkili feshi nedeniyle imalât bedeli ile davalı arsa sahibine yapılan ödemelerin tahsili, karşı dava ise, gecikme tazminatı, manevi tazminat ve uğranılan zararın tazmini istemleriyle açılmış, mahkemece her iki davanın reddine karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle gerek sözleşmenin feshi dosyasında gerek bu dosyada alınan bilirkişi raporlarında binanın taşıyıcı sistemini ilgilendiren arızaların bulunduğunun, onaylı mimari...
Davalının feshe karşı çıkması halinde, feshe ancak mahkemece karar verilebilir. %90 ve üzerindeki tamamlama oranı, sözleşmenin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ileriye etkili feshini gerektirir. Bu bakımdan, mahkemenin geriye etkili şekilde feshin tesbitine ve elatmanın önlenmesine karar vermesi doğru olmamıştır. Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; davalı yüklenicinin sonradan inşaatı tamamladığına ilişkin savunması gözönünde bulundurularak, keşif icrasından, tamamlama oranının %90’da kaldığının tesbiti halinde sözleşmenin ileriye etkili feshine ve elatanların durumunun da bu orana göre değerlendirilmesinden; inşaatın %100 tamamlanması ve anahtar teslimi kapsamında olan iskân ruhsatının alındığının anlaşılması halinde ise davanın reddine karar verilmesinden ibarettir. Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır....
Teslim tarihinden yaklaşık 7 ay sonra yapılan tespitte alınan rapora göre yapının %40 oranında tamamlanmış kaba inşaat halinde olduğu, tüm eksikliklerine rağmen bağımsız bölümlerde oturulduğu, birden çok kişinin yükleniciden pay ve bağımsız bölüm satın aldığı, bu kişiler adına tapuda hisseler oluşturulduğu, bu aşamada sözleşmenin geriye etkili olarak feshinin adalet duygularını zedeleyebileceği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, mahkemece, öncelikli olarak, davacı arsa sahibinin sözleşmenin feshi istemi dikkate alınarak, sözleşmenin ileriye mi yoksa geriye mi etkili olarak feshi tartışılmalıdır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle mahkemece karar altına alınan gecikme tazminatı yönünden davacı arsa sahibi vekili tarafından kararın onanmasının istenmesine, bu durumda davacı arsa sahibinin seçimlik hakkını akdin ifası yönünde kullandığının anlaşılmasına, mahkemece sözleşmenin feshi konusunda hüküm kurulmamış olmasının sonuca etkili görülmemesine göre yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 2,75 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 29.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle mahkemece karar altına alınan gecikme tazminatı yönünden davacı arsa sahibi vekili tarafından kararın onanmasının istenmesine, bu durumda davacı arsa sahibinin seçimlik hakkını akdin ifası yönünde kullandığının anlaşılmasına, mahkemece sözleşmenin feshi konusunda hüküm kurulmamış olmasının sonuca etkili görülmemesine göre yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 2,75 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 29.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İkincisi ise; "ileriye etkili fesih" olup sözleşme fesih tarihine kadar hüküm ifade eder. Bu durumda; arsa sahibi ile yüklenici arasındaki sözleşme gereği paylaşılması kararlaştırılan bağımsız bölümlerin inşaatın tamamlanma oranına göre paylaşım planının yeniden düzenlenmesi gerekir ki, bu da sözleşmenin tasfiyesi ile gerçekleşir. İleriye etkili fesih kararı verilebilmesi için -kural olarak- inşaatın sözleşme gereği verilen süre içinde %90 (bu oran dahil) ve bunun üzerinde bir oranda tamamlanmış olması gereklidir. Somut olayda; her ne kadar delil tespiti raporu ile "inşaatın %70,55 oranında tamamlandığı" belirlenmiş ise de, bu tespitin yapıldığı 06/11/2020 tarihinden bu yana 2 yıldan fazla bir zaman geçmiş olup, bu süre içerisinde söz konusu oranın artması olasılığı mevcuttur....
Maddesi gereğince cezai şart isteğine gelince: Yerleşik yargı kararlarına göre; geriye etkili fesih hallerinde sözleşme baştan itibaren hükümsüz kalacağından, ileriye yönelik beklenti oluşturan; sözleşme gereği yerine getirilseydi elde edilecek olan kazanç ya da kâr kaybı, gecikme veya kira tazminatı ve cezai şart alacağı gibi müspet zararlar sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça kural olarak istenemez. Hâl böyle olsa da, kusursuz olan tarafın kusurlu taraftan, sözleşmede özel olarak kararlaştırılan gecikme tazminatı ve cezai şart alacağı gibi kalemleri isteyebilmesi mümkündür. Ancak somut olayda, 11. Maddedeki hükmün söz edilen özel duruma uymadığı görülmektedir. Çünkü "sözleşmenin tek taraflı feshi halinde cezai şart" öngörülmüş olup resmi sözleşme tek taraflı feshedilemeyeceğinden, anılan hüküm yasa ve ictihatlara aykırı bir hüküm olmakla herhangi bir yaptırım gücü bulunmamaktadır....
Maddesi gereğince cezai şart isteğine gelince: Yerleşik yargı kararlarına göre; geriye etkili fesih hallerinde sözleşme baştan itibaren hükümsüz kalacağından, ileriye yönelik beklenti oluşturan; sözleşme gereği yerine getirilseydi elde edilecek olan kazanç ya da kâr kaybı, gecikme veya kira tazminatı ve cezai şart alacağı gibi müspet zararlar sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça kural olarak istenemez. Hâl böyle olsa da, kusursuz olan tarafın kusurlu taraftan, sözleşmede özel olarak kararlaştırılan gecikme tazminatı ve cezai şart alacağı gibi kalemleri isteyebilmesi mümkündür. Ancak somut olayda, 11. Maddedeki hükmün söz edilen özel duruma uymadığı görülmektedir. Çünkü "sözleşmenin tek taraflı feshi halinde cezai şart" öngörülmüş olup resmi sözleşme tek taraflı feshedilemeyeceğinden, anılan hüküm yasa ve ictihatlara aykırı bir hüküm olmakla herhangi bir yaptırım gücü bulunmamaktadır....
Sayılı ilamıyla; Mevcut uyuşmazlıkta davacı ; davalı borçlunun temerrüde düşmesi nedenine dayalı olarak fesih ve ifa yerine geçen olumlu zararının tahsilini, olumlu zarar olarak ise daire bedelleri ile gecikme tazminatı istediğini belirtmiş ise de; davacının sözleşmenin feshini mi yoksa fesih olmaksızın yukarıda belirtilen seçimlik haklarını kullanmak isteyip istemediği tam olarak anlaşılamadığı, dolayısıyla mahkemece; davacıdan yeniden talep sonucunu açıklaması istenmeli; yapılan açıklamada sözleşmenin feshi istenir ise; fesih talebinin geriye etkili mi yoksa ileri etkili mi olduğu konusu açıklığa kavuşturulmalı, inşaatın mevcut durumuna göre talebi değerlendirilmelidir....
temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Hükmüne uyulan bozma ilâmı gereğince yapılan inceleme sonucunda, yargılamanın devamı müddetince inşaatın getirildiği seviyesi dikkate alınarak akdîn ileriye etkili feshine karar verilmiştir....
