nin 22/09/2021 tarih 2021/6671 E.- 2021/7804 K. sayılı ilamı) Sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Somut olayda, davalının davacının iddialarını kabul ettiği ve paranın iadesi konusunda muvafakat verdiği görülmekle paranın sehven gönderildiği hususu sabit olup, davalıya ait paranın gönderildiği hesap üzerinde başka hacizler bulunduğu da ilgili bankanın dosya arasındaki 05/04/2019 havale tarihli cevabi yazısından anlaşılmıştır....
Somut olayda davacı ile davalı taraf arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığı, talebe konu paranın davacı tarafından davalı tarafa sehven gönderildiği bilirkişi raporu ile sabit hale gelmiş olup davacı tarafından davalı hesabına sehven gönderilen paranın yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davacı tarafa iadesi gerektiğinden davanın kabulü yolunda aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Anılan 559. maddenin ikinci fıkrasında, havale ödeyicisinin (davalı banka) havale alıcısına havaleyi kabul ettiğini açıklamadığı sürece havale edenin ona verdiği yetkiyi geri alabileceği öngörülmüştür. Somut olayda, davalı banka, havaleyi kabul ile havale eden tarafından gönderilen parayı havale alıcısının hesabına geçirmiş olmakla, havale konusu para üzerinde tasarruf hakkı havale alıcısına geçmiş olup havale eden, TBK 559/1.maddesi uyarınca havale alıcısına vermiş olduğu yetkiyi geri alabilirse de, davalı havale ödeyicisi bankaya verdiği yetkiyi geri alamayacağından irade fesadına dayalı dahi olsa iade istemini davalı bankaya karşı ileri süremez....
Bankasındaki hesabından havale yapmak isterken sehven isim benzerliği ve personelin hatası nedeniyle ... San. Ve Tic. Ltd. Şti.'ne havale edildiğini, durumun fark edilmesi üzerine havalenin yapıldığı ......
ın sebepsiz zenginleşme nedeniyle sorumluluğundan kurtulmasına engel teşkil etmediğini beyanla, istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesinin davalı banka yönünden vermiş olduğu kararın bozulmasını talep etmektedir. İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava; davacı tarafından davalı ...'ın davalı banka nezdinde bulunan hacizli hesabına sehven gönderilen bedelin davalı banka tarafından hukuka aykırı olarak iade edilmemesi ve davalı ...'un sebepsiz zenginleşmesi sebebiyle davalılardan tahsiline karar verilmesi talebine ilişkindir....
GEREKÇE : Dava, davacı tarafından yapılan havale işleminin başka bir alıcıya gönderilmesi gerekirken, IBAN bilgilerinin hatalı olması nedeniyle sehven davalı hesabına gönderildiği iddiası ile 50.000,00 TL.'nın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalıdan talep edilip edilemeyeceği hususundadır. Mevcut davanın mutlak ticari dava olmadığı sabit olup, davanın nisbi ticari dava olup olmadığının tespiti açısından TK 12 ve 11 inci maddelerinin incelenmesi gerekmektedir. TTK 12 inci maddesinde tacir " (1) Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişiye tacir denir. (2) Bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla halka bildirmiş veya işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimse, fiilen işletmeye başlamamış olsa bile tacir sayılır." hükmü ile tanımlanmış olup, tacir olmak için öncelikle bir ticari işletmenin bulunması gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Dava, ihale öncesi alınan geçici teminatın sehven iade edilmesi nedeniyle sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında kira sözleşmesi bulunmamaktadır. Bu davaların temyiz inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait olup, dosyanın incelenmek üzere Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları içeriğine göre; davalının aracının davacı sigorta şirketinin sigortacısı ....... Ticaret ...... A.Ş. gördüğü zarar nedeniyle yapılan tazminat ödemesinin .......'e yapılacağına ilişkin muvafakate rağmen sehven davalıya yapılıp, ödeme iade edilmediğinden sigortalıya tekrar ödeme yapıldığı ve davalıya yapılan ödemenin sebepsiz zenginleşme teşkil ettiğinden bahisle eldeki dava açılmış ise de, yapılan incelemede davacı sigorta şirketinin ihbar olunan ....... ... A.Ş.'ne ödeme yaptığı, buna rağmen sehven davalıya da yapmış olduğu ödemenin iadesi için 07/08/2019'da davalıya mail gönderdiği, davalının maile istinaden 02/09/2019 tarihinde sigortanın talebi doğrultusunda sehven ödenen miktarı .......'e iade etmiş olup, gerek .......'...
Sebepsiz zenginleşme kurumunun amacı, haksız değer kaymalarının önlenmesi olup tam bir eski hale getirme özelliği taşımaktadır. Bilindiği üzere borçların, sözleşme, haksız fiil ve sebepsiz zenginleşme olmak üzere üç ayrı kaynağı bulunmaktadır. Sebepsiz zenginleşme ve haksız fiilden doğan alacakların, miktarları ne kadar olursa olsun her türlü delille ispatlanması mümkündür. Somut olay bakımından Erzincan Fevzi Paşa Vergi Dairesi tarafından yapılan 45.483,40 TL'lik ödemenin emanet kasa hesabında muhafaza edildiği sabit olup ve talep halinde davacı bankaya gönderileceği hususu bildirilmiş olması karşısında mezkur olayda sebepsiz zenginleşme şartları oluşmamış olup bu nedenle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
./06/2011' de davadışı ... isimli şahsa olan borcun banka havalesi ile gönderilmek istendiğini, ancak sehven davalı şirkete havalenin gönderildiğini, esasen havalenin açıklama kısmında asıl borçlu ...' ın isminin yazılı olduğunu, durum farkedildiğinde hemen bankaya bildirildiğini, bankanın da davalı şirketin hesabının bulunduğu bankaya yanlışlıkla gönderilen ...'nin iadesini isteyen mesajı çektiğini, ancak davalı şirketin ticari ahlaka aykırı biçimde parayı iade etmeyeceklerini ve söz konusu havaleye karşılık fatura keseceklerini bildirdiğini, davalı şirketin geçmişe dönük olarak .../06/2011 tarihli 70.000-TL bedelli faturayı keserek müvekkiline gönderdiğini, ancak müvekkili tarafından faturanın süresinde iade edildiğini ve davalı şirket aleyhinde sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağa dayalı ... .......