"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit- rehnin kaldırılması davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı, mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin Almanya’da işçi olarak çalışmakla birlikte Türkiye’de ticari bir taksi sahibi olduğunu, bu taksinin Türkiye’deki yakınlarınca işletildiğini, söz konusu bu ticari taksi üzerine rehin konularak davalı bankadan sahte belgelerle kredi çekildiğini öğrendiğini, oysaki müvekkilinin kredi çekmediğini, rehin de vermediğini belirterek araç üzerine konulan rehnin kaldırılmasına ve kredi sözleşmesi nedeniyle müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
Yetkilisine keşidecisi ... olan hamiline yazılı Şubesi 28/02/2014 keşide tarihli, 3602743 nolu 20.000 TL bedelli çekin verildiğini, müvekkilinin çeki verdikten sonra dava dışı irketi yetkilileri tarafından paraya ihtiyaçları olduğu gerekçesi ile günü gelmeden çekin ödenmesini istediklerini, bu nedenle vade tarihi gelmeyen çekin müvekkili tarafından iyi niyetli olarak 10/01/2014 tarihinde elden karşı tarafa ödendiğini, çek bedelinin ödenmesi sırasında irketi yetkilisinin çekin yanında olmadığı söylendiğini ve çeki müvekkiline iade edilmediğini, bu nedenle yetkilisinden çekin ödendiği, hiçbir alacağının bulunmadığı ve çekin müvekkili şirkete iade edileceğine dair bir belge alındığını, çek bedeli ödendiği halde müvekkiline iade edilmediğinden çekin ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı alındığını ve şubeye bildirildiğini, daha sonra ukuk Mahkemesinin 2014/60 Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını ve davanın kabul edildiğini, ancak Şirketi tarafından bu çekin, kullanılan...
İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyasında rehin açığı belgesi için iptali davası açıldığını, Yozgat ... Mahkemesi'nin ... esas ... karar sayılı ilamı ile rehin açığı belgesinin iptal edildiğini ve kararın Yargıtay ilamı ile onandığını belirterek menfi tespit ve ödenen bedellerin iadesini dilemiştir. Davalı ise cevap dilekçesinde; alacak tutarlarının ... A.Ş.'ye devredildiğini belirtmiş davacının hukuki yararı olmadığını belirtmiştir. Mahkememizce ... tarihli kararı ile dava davalı ...Ş.'ye yöneltilmiştir. Mahkememiz dosya kapsamında bilirkişi rapor ve ek raporlar alınmıştır. Tüm dosya birlikte değerlendirildiğinde Yozgat ... İcra Dairesi'nin ... esas sayılı ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte alacaklı ... Gaz A.Ş.tarafından borçlular ... ... Ltd. Şti.ve davacı aleyhine Kayseri ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyasında başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takibe, yetki ve borca itiraz üzerine Yozgat ......
İpotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı terkin taahhüdüne rağmen iradesiyle terkin talebinde bulunmazsa taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Burada belirtilmesi gereken önemli sorun, ipoteğin çerçevesini ipotek akit tablosunun tayin edeceğidir....
Dava, ipotekli taşınmaz maliki ve üçüncü kişi konumdaki davacı hakkında başlatılan takipten kaynaklı olarak İİK m.72 gereğince davacının, icra müdürlüğünce tanzim edilen rehin açığı belgesinden kaynaklı olarak davalı şirkete borçlu olmadığı yönündeki menfi tespit davası niteliğindedir. Davacı, takip alacaklısı ile arasında herhangi bir ticari ilişki ve kefalet sözleşmesinin bulunmadığını, davalı ile ticari ilişkisi olan Aslıhan Yurtoğlu'nun borçlarına karşılık teminat olması amacıyla davacının taşınmazdaki 3/32'lik hissesi üzerine alacaklı lehine ipotek tesis edildiği, bu nedenle davacı aleyhine tanzim edilen rehin açığı belgesinin iptal edilmesi gerektiği iddiasında bulunulmuştur....
Bölge Adliye Mahkemesince, İcra ve İflas Kanunu'nun 72/6. maddesinde yer alan "borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir" düzenlemesine göre menfi tespit davası devam ettiği sırada borcun ödenmesi halinde davaya istirdat davası olarak devam edileceği, ancak kanun hükmünde borcun ödenmesinden kastedilenin, borcun menfi tespit davasının davalısı olan alacaklıya ödenmesi olduğunun açık olduğu, herhangi bir para tahsil etmeyen davalıya karşı davanın istirdat davasına dönüşmesinin mümkün olmadığı, bu nedenle mahkemece menfi tespit yönünde hüküm kurulmasında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, mahkemece, çekin bir ödeme aracı olduğu, bedelsizlik iddiasının yazılı delillerle ispatlanması gerektiği, davalı tarafça ticari defterlerin ibraz edilmemesinin davacı tarafın iddiasının doğru olarak kabul edilmesine yeterli olmadığı, defter ibraz etmemeye bağlanabilecek tek sonucun davacı tarafın defterlerindeki...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi KARAR Dava, rehin karşılığı ikrazat sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 11. Hukuk Dairesinindir. Ne var ki, dosyanın görevsizlik kararı üzerine Dairemize gönderildiği anlaşıldığından görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 12/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Noterliğinin 14.02.2020 tarih ve 24282 y. no.lu ihtarnamesinde; 13.02.2020 tarihi itibariyle 320.794,16 TL. ‘nın ödenmesi talep edildiği, davacı Bankanın kredi sözleşmesindeki rehin, hapis ve mahsup hakkını kullandığı icra dairesine bildirilmiş ve riski aşan tutarın icra dairesine gönderildiği, sonuç olarak, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ve Mahkeme kararları birlikte değerlendirildiğinde; takip borçlusu ... AŞ. ‘nin davacı Bankanın yasal takip borçlusu olduğu, takip borçlusuna ait hesaplar üzerinde Rehin, Takas ve Mahsup hakkının bulunduğu, banka alacağını aşan 14.254,00 TL. ‘lık tutarın icra müdürlüğü hesabına yatırıldığı, davacı Bankanın takip borçlusu ... AŞ. ‘ne borçlu olmadığı yönünde rapor tanzim edilmiştir. Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, İİK 89/3 haciz ihbarnamesi gönderilmesi nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir....
rehin tesis edildiği ve ödeme yapıldığı, davalı tarafın kendi isteği ile 2.kez davalı firmaya başvurup babası...'...
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, dava konusu çeklerin davalı bankaca düzenlenen tevdi bordrolarında çeklerin "teminat amaçlı" alındığının belirtildiği bu itibarla dava dışı alacaklı ile davalı banka arasındaki cironun teminat cirosu olduğunun ispat edilmiş olduğu, anılan cironun rehin cirosu mahiyetinde olup, TTK'nun 730/1-4 maddesi uyarınca, poliçe ve bononun aksine, çekin rehin cirosuyla verilmesinin mümkün olmadığı, başka bir anlatımla, çekte rehin cirosunun geçerli olmayacağı, bu yoldaki cironun çeki elinde bulundurana hak bahşetmeyeceği, rehin cirosuna dayanılarak davalı bankaca kambiyo senedine yönelik takip yapılamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık dava konusu çeklerin rehin cirosu ile temlik edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK'nun 689. maddesine göre rehin cirosu "bedeli teminattır."...
