eksilme gösterdiğini, bu duruma çözüm için Afyonkarahisar Valiliğinin ... sayılı yazısına göre 16.03.2020-01.06.2020 tarihleriyle sınırlı kalmak üzere kira bedeline %47'lik bir indirim yapıldığını ancak ilgili indirimin kira sözleşmesi ve pandemi koşullarının devam etmesine rağmen sonraki aylara yansıtılmadığını, bunun üzerine 27.11.2020 tarihinde 01.06.2020 tarihinden kira sözleşmesinin bittiği Şubat 2021 tarihine kadar olan kiralarda da indirim yapılmasına ilişkin talepte bulunduğunu, bu talebin davalı idarece %20 oranında kabul gördüğünü, ne varki ilgili indirimin Mart-Haziran 2020 tarihleri arasında yapılmış bulunan %47'lik indirim ve pandemi şartlarının aynı şartlar altında kalarak daha da kötüleşerek devam etmesi karşısında yetersiz kaldığını, 01.02.2021 tarihinde bir yıllık kira bedelinin bakiyesi olan 919.490,88 TL'yi açıklama kısmına kira indirimi yapılmadığından ihtirazi kayıtla ödediğini ileri sürerek; Mart 2020-Haziran 2020 tarihleri arasında uygulanan %47'lik indirimin bilirkişi...

boş olarak) halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Davacı dilekçesinde, 214,00 TL olarak ödenmekte olan kira bedelinin 01.01.2012 tarihinden itibaren 350 TL olarak tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kiranın 01.01.2012 tarihinden itibaren 300.00 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece aylık kira bedeli 86,00 TL arttırılmıştır. Kiranın bir yıllık artış miktarı 1032,30 TL'dir....

Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/55 D.İşler dosyasında tesbit yaptırdığını,tesbitte yıkım neticesinde kiralananın 172.29 m2 küçüldüğünün tesbit edildiğini,taşınmaza dekorasyon masrafı olarak 26.372.64 TL,yıkım için 10.000 TL harcadığını, 5 yıllık kiranın ½ sini tahsil ettiklerini belirterek kazanç kaybı,dekarosyon ve yıkım bedeli olmak üzere fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000 TL'nin tahsilini talep etmiştir. Davacı vekili, davacının kiracısı olduğu taşınmazda ruhsata aykırı kısımların yıkılması nedeniyle uğradığı zararın tazminini istemektedir.Davalı ise yıkım nedeniyle kira bedelinin uyarlanması için ... 2. AHM./126 esasında dava açıldığını, davanın halen derdest olduğunu davalının tercihini kira bedelini indirme yönünde kullandığını,davacının imara aykırı durumu başından beri bildiğini,bu imalatların davacı şirketin kurucuları tarafındanyapıldığını imara aykırı yapılan yapılardan davacı tarafın kusurlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....

kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir. Öyle ise mahkemece, yukarıdaki ilke ve esaslar ile taşınmazın nitelikleri, tarafların temyiz dilekçelerindeki iddiaları dikkate alınarak, yapılacak yargılama neticesinde makul bir kiraya karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir....

Kira parasının içinde Katma Değer Vergisinin de bulunduğu, fon ve vergi stopajı indirilerek kira parası tesbit edilemeyeceği gözetildiğinde, kiranın brüt olarak tesbitine karar verilmesi gerekirken, mahkemece net olarak kira bedelinin tesbitine karar verilmiş olması bozma nedenidir.Öte yandan hükme esas alınan bilirkişi raporunda; dava konusu kiralananın serbest piyasa koşulları altında yeniden kiraya verilmesi halinde aylık 11.200,00 TL kira getirebileceği açıklanmış olmasına göre; davalının eski kiracı olduğu ve taşınmazın boş olmadığı hususları gözetilerek 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulanan hak ve nesafet ilkesine uygun indirim yapılmak gerekirken, özel nedenleri açıklanmadan bilirkişi raporundan bu oranda uzaklaşılarak yaklaşık % 28 indirimle “8.150,00 TL” kira parasına hükmedilmesi de doğru görülmemiştir....

Ancak davada tespiti istenilen dönem hak ve nesafet dönemi olup,bilirkişinin, taşınmazın boş olarak serbest koşullarda getirebileceğini bildirdiği kira bedelinden hakimce uygun bir hak nesafet indirimi yapılarak kira parasının tespiti gerekirken,fazla kira takdiri doğru değilse de , bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden,hüküm fıkrasının 1 nolu paragrafında yer alan” aylık kiranın 750 TL. olarak tespitine “ sözlerinin çıkartılarak ,yerine “aylık kiranın 600 TL. olarak tespitine “ sözlerinin yazılarak hükmün düzeltilmesine düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 12,80 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 07.06. 2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

Davalı ise, sözleşmede kiranın artış hükmü bulunduğunu, uyarlama şartları olmadığını savunmuştur. Mahkemece uyarlama şartları bulunmadığı kabul edilerek, sözleşmenin 9.maddesindeki kiranın artış hükmü gereğince hesaplanan 3.236 YTL'nin kira bedeli olarak tespitine, karar verilmiştir. HUMK'nun 74.maddesi gereğince hakim taleple bağlıdır. Mahkemece talep edilmeyen bir konuda karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 2-Bozma nedenine göre, davacının tüm davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiş. SONUÇ: Birinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen kararın davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 2.11.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Ödeme emrine itiraz sebepleri kira sözleşmesine itiraz veya kira sözleşmesi dışındaki itirazlar şeklinde ikiye ayrılır. İİK’nın 269/b-1 maddesinde kira sözleşmesine itiraz ve sonuçları düzenlenmiştir. Kira sözleşmesine itiraz, borçlunun (alacaklının iddia ettiği) kira sözleşmesinin varlığını inkâr etmesidir, yani kabul etmemesidir (reddetmesidir). Alacaklı sözlü bir kira sözleşmesinin varlığını iddia ediyorsa, borçlunun böyle bir (sözlü) kira sözleşmesini inkâr etmesi (kabul etmemesi), kira sözleşmesine itirazdır. Alacaklı yazılı bir kira sözleşmesine dayanmakta ise, borçlu kiracının bu sözleşmede kendisine izafe olunan imzayı inkâr etmesi (kabul etmemesi) kira sözleşmesine itirazdır (İİK m. 269/b,1)....

Sözleşmede aylık kira bedelinin 650-TL olduğu ve yıllık artış oranının TEFE-TÜFE ortalamasında olacağı kararlaştırılmıştır. Mahkemece bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Bilirkişi kurulu son yıl ödenmesi gereken asgari kiranın endeks yolu ile tespiti sonucu 25.11.2013 tarihinden itibaren aylık brüt kiranın 1.084,70-TL olacağını, taşınmazın boş olarak kiraya verilmesi halinde ise aylık net 1.200-TL ve brüt 1.500- TL kira bedeli getireceğini belirtmişlerdir. Mahkemece bilirkişiler tarafından ibraz edilen rapora göre hak ve nesafete göre belirlenen miktardan hak ve nesafet indirimi yapılmak suretiyle aylık net 960-TL olarak kira bedelinin tespitine karar verilmiştir. 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanun'unun 344. maddesine göre; “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir....