- K A R A R - Davacı vekili, müvekkiliyle davalı şirket arasında akdolunan LPG ve akaryakıt satışına dair sözleşmeler ile akaryakıt istasyonları için ariyet ve emanet sözleşmelerinde diğer davalı ...’ın da kefil olarak yer aldığını, sözleşme süreleri dolmadan davalı yanca akdin haksız şekilde feshedilmiş ise de sözleşmeler uyarınca davalı tarafa ariyet olarak teslim olunan malzemelerin iade edilmediğini, sözleşmelerde ariyet olarak verilen eşyaların teslim edilmemesi halinde müvekkili yararına cezai şart ve tazminat alacağı oluştuğunun düzenlendiğini belirterek menkul malların aynen iadesine, bu mümkün olmazsa İİK 24. maddesi gereğince güncel bedellerinin tazminine, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik ayrı ayrı 2.500,00 USD toplamını oluşturan 5.000,00 USD cezai şart ve tazminat tutarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

28 aylık gecikme bedeli karşılığı 58.000,00 TL cezai şart alacağı doğduğunu, bu nedenle cezai şart bedelinin, eksik ve ayıplı iş bedelinin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

-------- temyiz itirazlarına gelince; Birleşen dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı kira, cezai şart ve taşınmaz bedellerinin tahsili istemlerine ilişkindir....

(TMK'nın 706, BK'nın 213 (TBK.237 md.), Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60.maddesi) Geçersiz olduğu için de taraflarına hak ve borç doğurmaz. Ancak taraflar verdiklerini haksız iktisap kuralları gereğince geri isteyebilirler. Zira; haklı bir sebep olmaksızın başkası zararına mal edinen kimse onu iade ile yükümlüdür. Cezai şart; asıl borca ilişkin fer'i bir hak olup, geçersiz sözleşmelerde yer alan cezai şartlar da geçersizdir. Tapuya kayıtlı olan taşınmazlar için düzenlenen adi yazılı sözleşmelere dayanarak taraflar birbirlerinden cezai şart isteyemezler. Taşınmaz satışına ilişkin adi yazılı sözleşme gereğini yerine getirmek istemeyen taraf, diğer tarafa aldıklarını geri vermek ve diğer taraftan da verdiklerini geri alma hakkına haizdir....

Bu meblağ, Kira Tahakkukunun Başlangıç Tarihinden itibaren Eurozone için birleştirilmiş tüketici fiyat endeksinde (veya bunun yerini alabilecek diğer endeks) yapılan güncellemeyle aynı oranda ve buna dair Eurostat veya bunun yerini alan kurum tarafından yıllık yayınlanan verilere uygun olarak (yıllık olarak) güncellenecektir. İşbu Sözleşmenin 7.2. 7.3 ve 7.4 Maddeleri, uygun durumlarda, işbu fıkrada düzenlenen güncelleme için geçerli olacaktır.” düzenlemesi ile atıf yapılan özel hükümler 1. maddesinde “Kiracı, aylık net Garanti Edilen Asgari Kira bedeli olarak, birinci kira yılı için .25 Euro /m2, ikinci kira yılı için 30 Euro/m2 ve üçüncü kira yılı için 35 Euro/m2 ödeyecektir...” hükmü yer almıştır. Dava dilekçesinde talep edilen cezai şart bedelinin hesaplama şekline ilişkin bir açıklama yer almadığı gibi mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda da cezai şart bedelinin hesaplama yöntemi denetime elverişli bir şekilde belirtilmemiştir....

- KARAR - Davacı vekili, arsa sahibi müvekkilleri ile davalı kooperatif arasındaki asıl ve ek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri gereği teslim tarihinin 21.05.2013 tarihi olmasına rağmen yüklenici davalının teslimi yapmadığı gibi edimlerini yerine getirmediğini ileri sürerek ıslah da dikkate alınarak sözleşme ve ek sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile sözleşme kapsamında ödenmesi karar altına alınan her ay için 3.000,00 TL kira bedeli ve 18.600,00 USD karşılığı cezai şart kapsamında şimdilik 10.000,00 TL kira alacağı ile 18.600,00 USD cezai şartın davalıdan tahsili isteğinde bulunmuş, talep edilen miktardan sözleşme gereğince yüklenicinin yapmış olduğu inşaatın seviyesine göre değerinin cezai şart alacağından mahsubu ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

kadar dönem için kira hesabı yapılması gerektiğinden söz edilerek hükmün değişik gerekçe ile ve davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir....

, kira bedelinin aylık asgari kira bedeli ile aylık net satış hasılat üzerinden hesaplanan hasılat kirası bedelinden yüksek olanının ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalının kira sözleşmesinin 2.2.4 ncü madde sinde “kira kaybına neden olacak şekilde belgesiz hiçbir satış yapmamayı kabul, beyan ve taahhüt“ ettiğini, maddenin devamında “tespit edilmesi halinde bu husus müstakilen akdin esaslı unsurlarına muhalefet halini oluşturacağının ve bu durumda, kiracının ayrıca 6 (altı) aylık asgari kira bedeli kadar cezai şart ödemeyi peşinen kabul ve taahhüt edeceğinin ...” kararlaştırıldığını,davalının belgesiz satış yaptığının tespit edildiğini belirterek 6 (altı) aylık kira karşılığı 42.387,96 Euro cezai şart alacağının tahsilini talep etmiş,mahkemece,davanın kısmen kabulüne,takdiren 8.477,59 Euro cezai şart alacağının tahsiline karar verilmiştir....

(altı) aylık asgari kira bedeli kadar cezai şart ödemeyi peşinen kabul ve taahhüt edeceğinin ...” kararlaştırıldığını,davalının belgesiz satış yaptığının tespit edildiğini belirterek ... (altı) aylık kira karşılığı 42.387,96 Euro cezai şart alacağının tahsilini talep etmiş,mahkemece,davanın kısmen kabulüne,takdiren ....477,59 Euro cezai şart alacağının tahsiline karar verilmiştir. Davacı ve davalı tarafın temyizi üzerine Dairemizce davalı vekilinin tüm temyiz itirazları reddedilerek hükmün davacı yararına vekalet ücretine hasren bozulmasına karar verildiği görülmüştür. Dairemizin davacı yararına vekalet ücretine hasren bozma kararında bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Ancak,hüküm altına alınan alacak cezai şart alacağı olup,3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun ....maddesinde gösterilen KDV'ye tabi mal ve hizmet üretimi ile teslimi işlemlerinden kaynaklanmadığı açıktır....

Taraflar arasındaki 07.02.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 11. maddesinde, imalat aşamaları belirtilerek nihayetinde, imalat aşaması bittikten sonra yüklenici tarafın talebinden itibaren en geç 7 gün içerisinde arsa sahiplerince yükleniciye satış yetkisi verileceği, ancak, arsa sahiplerinin bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde sözleşmede yazılı cezai şart ve tazminat bedellerinin yükleniciye ödeneceğini kabul ve taahhüt ettikleri anlaşılmıştır. Davacı yüklenici vekilince, açıkça anılan hükme dayanılarak cezai şart da talep edilmiştir. Anılan bu hükmün, sözleşme tarihinde geçerli ve 818 sayılı BK’nın 158/1. maddesinde ifade edilen, akitle belirlenen bir edim yükümlülüğünün hiç veya gereği gibi icra edilmemesine bağlanmış bulunan seçimlik cezai şart niteliğinde olduğu kuşkusuzdur. Sözleşmenin 11. maddesinde, cayma haline mahsus şekilde kararlaştırılan herhangi bir cezai şart bulunmamaktadır....