Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 30/09/2014 NUMARASI : 2011/439-2014/522 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, ödenmeyen kira bedelleri ile kira sözleşmesinde kararlaştırılan cezai şart gereğince alacak istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı Hazine, kiralananı ihale ile 30.03.2004 başlangıç tarihli ve 3 yıl süreli kira sözleşmesi ile davalı şirkete kiraladığını, kira süresi 3 yıl olmasına rağmen taşınmazın erken tahliye edildiğini sözleşmenin 3. maddesine göre tahakkuk eden 44.105 TL cezai şartın ve ödenmeyen 9.050 TL kira bedelinin tahsilini istemiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen kira tazminatı ve cezai şart davası sonucunda verilen hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin ....06.2012 gün ve 2410 Esas, 4350 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi taraf vekllerince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü: - KARAR - Asıl ve birleşen davada davacı vekilleri, taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre, inşaat ruhsatının sözleşmenin imzalanmasından itibaren ... ay içinde alınması ve inşaatın ruhsat tarihinden itibaren 42 ay sonra tamamlanmış olarak teslim edileceğinin kararlaştırılmasına rağmen teslimin gerçekleşmediğini savunarak, davacı ... için ....000,00 TL kira tazminatı, ....000,00 Tl ceza-i şart alacağının, ıslah dilekçesiyle de 41.840 TL kira tazminatı ve 35.414,... TL cezai şart alacağının, ... için ise 90.000 DM gecikme cezasının faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmişlerdir....

Oysa Borçlar Kanunu’nun 158 ve 159. maddeleri uyarınca alacaklı cezai şart miktarını aşan zararını kusurlu bulunan borçludan isteyebilir. Bu nedenle mahkemece gecikmeden dolayı davacı kooperatifin uğradığı kira kaybı tutarı 05.03.1998-05.09.1998 tarihleri arasındaki dönem için bilirkişiye hesap ettirilip cezai şart alacağını aşan kira alacağı varsa davacı ve karşı davalı kooperatifin talebini geçmemek üzere cezai şart tutarını aşan kira alacağının hüküm altına alınması gerekir. Mahkemece bu husus üzerinde durulmadan sadece cezai şart alacağına hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir....

adına tescili isabetli ise de "yapılan imalatların davacılara bırakılması talebinin reddine ile gecikmeden kaynaklanan kira ve cezai şart talebinin reddine," ilişkin hükümlerinin kaldırılarak "yapılan imalatların müvekkillere bırakılmasına ve ayrıca gecikmeden kaynaklanan kira ve cezai şart taleplerinin kabulüne" karar verilmesini talep etmiştir....

DAVA Davacı; davalı ile 20.04.2015 tarihli Uzun Dönem Araç Kiralama Sözleşmesi ve eklerini imzaladığını, kira sözleşmesi uyarınca davalıya 5 adet araç teslim ettiğini, kira bedellerinin sözlü ve yazılı uyarılara rağmen ödenmediğini, sözleşmenin (17.2) maddesine göre kiracının herhangi bir fatura bedelini ödemede sözleşme süresince iki defa arka arkaya veya her durumda toplamda üç defa temerrüde düşmesi halinde sözleşmeyi haklı nedenle feshetme hakkı bulunduğunu, aralarında cari hesap ekstresi uyarınca bakiye borcun 15 gün içerisinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin haklı nedenle feshedileceğinin davalıya noter aracılığıyla ihtar edildiğini, alacağın tahsili amacıyla davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalının sözleşme uyarınca ödemesi gereken geciken her gün için günlük kira bedelinin üç katı tutarındaki cezai şarttan da sorumlu olduğunu iddia ederek; sözleşmenin feshini, araçların iadesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile cezai şart talebini 59.666 Euro+KDV olarak belirlemiştir...

Mahkemece; kiralananın erken tahliyesi durumunda talep edilebilecek tazminatın üç aylık kira parası ile sınırlı olduğu, sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın da bu amaca matuf olduğu, üç aylık süreye ilişkin tazminatın davalı tarafından davacıya verilen teminat mektubunun nakde çevrilmek suretiyle tahsil edildiğini, ortak gider alacağına ilişkin cari hesap bakiyesi bulunmadığı gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir. 1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davacı vekilinin cezai şart ve erken tahliye nedeniyle kira tazminatının davalı ......

A.. yönünden, 01.06.2009 tarihli ön protokolün resmi şekilde yapılmamış olması, davalı E..K.. yönünden ise 01.06.2009 tarihli ön protokolde taraf olmaması nedeniyle husumet yokluğu gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizin 24.10.2013 tarih ve 2746 E., 6507 K. sayılı ilamıyla; davada, kira, cezai şart ve damga vergisinden oluşan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istendiği, bu alacaklara dayanak olarak da esas itibariyle 04.08.2006 tarihinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile 01.06.2009 tarihli adi yazılı ön protokolün gösterildiği, davalı yanca, sözleşme ve ön protokol şartlarının bir kısmının daha sonra düzenlenen 16.08.2010 ve 18.08.2010 günlü kira protokolleri ile değiştirildiğinin ileri sürüldüğü, davacının ise o kira protokollerinin gabine dayalı olarak tanzim edildiğini ve iptalleri için Antalya 3....

şartın "ifayla birlikte istenebilen cezai şart" olması sebebiyle davacının, davalıdan hem cezai şartın ödenmesi, hem de ödenmeyen veya eksik ödenen kira bedellerinin tahsili talebine hak kazanacağı bildirilmiştir....

Gecikme tazminatı ancak zararın oluştuğunun ispatı şartıyla talep edilebilecekken, ifaya ekli cezai şart, akdin belirlenen zamanda ve şekilde ifa edilmemesi halinde her hangi bir zarar oluşmasa da talep edilebilecek bedeldir (Borçlar Kanunu’nun 158/II.mad.). Sözleşmeyle aksi kararlaştırılmadığı sürece, cezayı aşan zararın istenebilmesi için alacaklının asıl borcun ifa edilmemesi veya eksik ifası sonucu kararlaştırılan cezai şart miktarını aşan zarara uğranılması gereklidir (Borçlar Kanunu’nun 159/II. madde). Davada kira tazminatı yanında cezai şart talep edilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmelerde ayrıca cezai şart öngörülmüş, cezai şartın, zarardan düşülmeyeceğine ilişkin düzenleme getirilmemiştir. Sözleşmelerdeki bu düzenlemeler kapsamında davacı arsa sahibinin cezai şart dışında, gecikme tazminatı talep edebilmesi, cezai şartı aşan zarar olduğunu ispatlamasına bağlıdır....

Mahkemece, sözleşme gereğince 2.400.000.000 TL cezai şart ile ... kuramamaktan kaynaklanan 2.500.000.000 TL tazminatın ödetilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Sözleşmenin 13. maddesi gereğince taşınmazın teslim edilmemesi nedeniyle davalı kiralayanın ödemesi gereken üç aylık kira bedeli karşılığı tazminat, cezai şart niteliğindedir. Taraflar cezanın miktarını tayin etmekte serbest iseler de, BK.161/son maddesi hükmüne göre, hakim fahiş gördüğü cezaları resen tenkis etmekle yükümlüdür....