"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibine başlandığı, örnek 6 numaralı icra emrinin tebliği üzerine, borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda, İİK'nun 150/ı maddesindeki koşullar oluşmadığından ilamlı icra takibi yapılamayacağını ileri sürerek, takibin iptalini istediği, mahkemece ipoteğin limit ipoteği olup ticari ilişkinin teminatı olarak verildiği, alacak, genel mahkemede yapılacak yargılama ile belirlenmeden ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapılamayacağı gerekçesiyle takibin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır....
-YTL.lik üst sınır ipoteği tesis ettiğini, davalı acentenin sigortalılardan tahsil ettiği primleri müvekkili şirkete aktarmadığını, borcu nedeniyle verdiği çekleri ödemediğini, alacağın tahsili için girişilen işlemlerin sonuçsuz kaldığını, müvekkilinin alacağını tahsil için ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yaptığı icra takibine davalıların haksız olarak itiraz ettiklerini iddia ederek itirazın iptaline ve takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İlk derece mahkemesi kararında da belirtildiği üzere, borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde aynı borca ilişkin kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilir ise de, tercih hakkını ipoteğin paraya çevrilse yolu ile takip yönünde kullanan alacaklı, artık aynı borç için verilmiş kambiyo senedine dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapamaz. Ancak, bu durum ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe konu edilen borç ile kambiyo senedine konu borcun aynı alacak ilişkisinden kaynaklanması halinde söz konusudur....
Dava; ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. İcra ve İflâs Kanunu'nun "Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip" başlıklı beşinci babı, taşınır rehninin paraya çevrilmesi (m. 145-147) ile ipoteğin paraya çevrilmesini (m. 148- 150/d) ayrı ayrı düzenlemekte, ipoteğin paraya çevrilmesi bölümünde ise "ilamlı" takip (m. 149- 149/a- m. 150/h) ile "ilamsız" takibi (149/b- 150/a) ayrı ayrı hükümlere tabi tutmaktadır. İcra ve İflâs Kanunu'nun 149 ve 149/b maddeleri ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takipte ipotek veren üçüncü kişi ise takip talebinin borçlu kısmında asıl borçlu ile birlikte ipotek veren üçüncü kişinin de taraf olarak gösterilmesini düzenlemektedir. Bu hükümlere göre asıl borçlu ile ipotek veren üçüncü kişi arasında şekli mecburi takip arkadaşlığı vardır....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri hakkında Kütahya 2.İcra Müdürlüğünün 2020/1353 esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibinde bulunulduğunu, alacaklı tarafın 6 örnek icra emri göndermek suretiyle ilamlı takip yapma hakkının olmadığını, takibe mesnet teşkil eden borç ile ilgili olarak alacaklı yanın bir kısım müvekkillerine gönderdiği ve Tebligat Kanunu hükümleri çerçevesinde tebliğ edilmiş bir hesap kat ihtarnamesinin mevcut olmadığını, özellikle müvekkillerinin tamamına gönderilmiş bir hesap kat ihtarnamesinin olmadığını, takibe mesnet teşkil eden ipoteğin resmi senedinin incelenmesinde, ipoteğin kesin borç ipoteği değil teminat ipoteği olduğunun açıkça anlaşıldığını, alacaklı tarafından müvekkillerine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takipte icra emri değil,ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takipte ödeme emri göndermesi gerekirken yazılı şekilde takip başlatmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek,...
Bu nedenle İİK.nun 150/ı maddesindeki düzenlemenin banka ve kredi veren kuruluşlar için getirtildiği, diğer gerçek ya da tüzel kişilerin anılan maddeye dayalı olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapmalarının mümkün olmadığı düşünülmelidir. O halde, alacaklının genel mahkemelerde dava açıp alacağını miktar olarak belirlemeden ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibi yapması mümkün olmayıp alacağın tahsil edilip edilmeyeceği yargılamayı gerektirdiğinden, mahkemece isteminin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde şikayetin reddi yönünde hüküm kurulması isabetsizdir. SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.nun 366 ve 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA taraflarca HUMK.nun 388/4....
Bu nedenle İİK.nun 150/1. maddesindeki düzenlemenin banka ve kredi veren kuruluşlar için getirildiği, diğer gerçek ya da tüzel kişilerin anılan maddeye dayalı olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapmalarının mümkün olmadığı düşünülmelidir. O halde, alacaklının genel mahkemelerde dava açıp alacağını miktar olarak belirlemeden ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibi yapması mümkün olmayıp, alacağın tahsil edilip edilmeyeceği yargılamayı gerektirdiğinden, mahkemece isteminin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde şikayetin reddi yönünde hüküm kurulması isabetsizdir. SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.nun 366. ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 08.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda; şikayetçi borçlu ve aynı zamanda taşınmaz maliki olan ... tarafından taşınmaz üzerine 75.000,00 TL bedelle, birinci derecede limit (üst sınır) ipoteği tesis olunduğu, bir başka anlatımla, ipoteğin, kesin borç (ana para) ipoteği niteliğinde olmadığı, bu nedenle İİK'nun 149. maddesinin uygulanmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmaktadır. İİK'nun 150/ı maddesindeki düzenleme ise, banka ve kredi veren kuruluşlar yönünden olup, diğer gerçek ya da tüzel kişilerin, anılan maddeye dayalı olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapmaları mümkün olmadığından, mahkemenin de kabulünde olduğu gibi, özel hukuk tüzel kişisi alacaklının, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibi yapması usulsüz ise de; ipotek akit tablosunun kayıtsız şartsız bir para borcu ikrarını içermemesi alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takip yapılmasına engel değildir ve bu durumda borçluya örnek 9 ödeme emri gönderilmesi gerekir....
T3 tarafından borçlu T1 aleyhine 280.000,00 TL asıl alacak için 11/08/2020 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan ilamsız icra takibi olduğu anlaşılmıştır. İİK'nın 45. maddesine göre rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir. Emredici nitelikte olan önce rehne başvuru kuralına yine aynı maddenin 3. fıkrasında poliçe ve emre muharrer senetlerle, çekler hakkında İİK'nın 167. maddesi saklı tutularak, kanundan doğan bir istisnaya yer verilmiştir. Alacağı rehinle teminat altına alınan alacaklı, rehnin paraya çevrilmesi yoluna başvurmadan doğrudan kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibi tercih edebileceği gibi, önce rehnin paraya çevrilmesi ve daha sonra veya aynı zamanda kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yoluna da başvurabilir. Yargıtay 12....
Davalının, kredi borcunu ödememesi üzerine davacı banka tarafından hesabı kat edilerek davalı hakkında aynı tarihte hem ilamsız icra takibi hem de ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılmış ve bunun üzerine davalı tarafından ilamsız icra takibine itiraz edilmiştir. İİK'nun 45. maddesi uyarınca, rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir ve rehin tutarı borcu ödemeye yetmezse alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebilir. Ancak aynı maddenin 2. fıkrasında konut kredileri için farklı bir düzenleme getirilmiş olup, konut finansmanından kaynaklanan rehinle temin edilmiş alacakların takibinde rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir veya haciz yoluna başvurulabilir....
