GEREKÇE: Uyuşmazlık, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takip başlatılması ve borçluya icra emri gönderilmesi yönündeki takip talebinin icra müdürlüğünce reddedilmesine dair kararın usul ve yasaya uygun olup olmadığı hususunda toplanmaktadır. Dosyanın tetkikinde, şikayetçi alacaklı tarafından davalı borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatılması ve borçluya icra emri gönderilmesi yönünde takip talebinde bulunulduğu, icra müdürlüğünce 06/07/2020 tarihli karar ile ipoteğin süreli olduğu ve süresi gözetildiğinde TMK'nın 883/2 maddesi gereğince hukuken geçerli bir ipoteğin bulunmadığı gerekçesiyle takip talebinin reddine ve dosya esasının takibin iptali ile kapatılmasına karar verildiği görülmektedir. TMK'nın 882 ve 856. maddeleri gereğince ipotek tescil ile kurulur ve yine TMK'nın 883/1 maddesi gereğince terkin ile son bulur....
İlk derece mahkemesince Aydın İcra Dairesi'nin 2018/19452 E. sayılı takip dosyasında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takibin mükerrer olduğu iddiasının ilk derece ve Bölge Adliye Mahkemesince reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Yukarıda açıklanan gerekçeden de anlaşılacağı üzere Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararın onanması gerekirken, bozulması yönünde sayın çoğunluğun görüşlerine katılmamaktayım....
Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile, elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de, somut olayda, öncelikle bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe geçildiğinden, alacaklı tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış olup, aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapamaz. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olup süresiz şikayete tabidir. O halde mahkemece, şikayetin kabulü ile mükerrer olan ... Genel İcra Müdürlüğünün 2020/43046 E. (... 5. İcra Müdürlüğü 2019/2104 E.) sayılı takip dosyası ile başlatılmış olan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibinin borçlu yönünden iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ile hüküm tesisi isabetsizdir....
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın eksik inceleme ile verildiğini, takibin ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan ilamsız takip olduğunu, davalı/borçlunun takibe itiraz ederek takibi durdurduğunu, davalının imza itirazının bulunmadığını, takibe dayanak ipotek belgesinin incelenmesinde anapara ipoteği olduğunun açıkça anlaşılacağını, anapara ipoteğinin ilamsız takibe konu edilebileceğini, davalının haksız itirazı üzerine de itirazın kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini, bu konuda emsal Yargıtay kararları olduğunu belirterek kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE: Dava ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan ilamsız icra takibine vaki itirazın kaldırılmasına ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İcra dosyasının incelenmesinde; davalı-alacaklının davacı-borçlu hakkında toplam 864.652,99 TL alacağa ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takip yaptığı anlaşılmıştır. Dava, İİK 82/12. maddesine dayalı olarak açılmış meskeniyet nedeni ile haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. Davacının şikayetine konu taşınmaz üzerinde ipotek mevcut olup, alacaklı tarafından da borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatılmıştır. İpotek sebebi ile haczedilmezlik hususunda şikayette bulunabilmesi için ipoteğin, mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipotekten olması gerekmektedir....
İcra Müdürlüğünün 2020/9333 Esas sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığını, ipotek konusu taşınmazın müvekkilinin haline münasip evi olduğunu, müvekkilinin eşinin ipoteğe muvafakat vermediğini, ipotek işleminin geçersiz olduğunu beyanla haczedilmezlik şikayetinin kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı Oğuz Kılcı, dava dışı Hüseyin İşçi ve davacı/borçlu T1 aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığını, davacı/borçlunun ipotekli taşınmazın maliki olduğunu, davacının taşınmazının haczedilmediğini, ipoteğin rızai bir işlem olduğunu, davacı/borçlunun kendi rızası ile Ödemiş Tapu Sicil Müdürlüğü önünde tesis edildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İzmir 4. İcra Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, davanın reddine karar verilmiştir....
İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takipte, kesin borç ipoteğine dayanılmış ise, başka bir anlatımla doğmuş bir alacağın temini için düzenlenen ipotek akit tablosu kayıtsız şartsız bir para borcunu ihtiva ediyorsa, başvurulacak yol, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takip olup, bu durumda 2004 sayılı İİK’nun 149. maddesi gereğince borçluya ve taşınmaz sahibi üçüncü şahsa birer icra emri gönderilir (Hukuk Genel Kurulu’nun 19.09.2012 tarih, 2012/12-708/579 sayılı ilamı). Somut olayda, dayanak ... tarih ve ... yevmiye no.lu ipotek akit tablosu içeriğine göre 2.720.180,00 TL bedelli 1.derecede, faizsiz olarak ve fekki bildirilinceye kadar (F.B.K) süre ile ipotek tesis edilmiş olup bu hali ile ipoteğin kesin borç ipoteği (karz ipoteği) olduğu anlaşıldığından alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapılmasında yasaya aykırılık bulunmamaktadır....
Ancak tedbir kararının (d) bendinde "rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takipleri yönünden sadece muhafaza tedbirinin uygulanmasının ve rehinli malın satışının tedbiren durdurulmasına", (a) bendi uyarınca da "rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takiplerin ihtiyati tedbir kararı kapsamı dışında tutulması" yönünde karar verildiği görülmektedir. Mahkemece, alacaklı tarafından borçlu aleyhine başlatılan takibin ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan ilamlı icra takibi olduğu gözetilerek, yukarıda belirtilen tedbir kararının (a) bendi uyarınca istemin reddine karar verilmesi gerekirken takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İpoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takipte kesin borç ipoteğine dayanılmış ise, eş söyleyişle, doğmuş bir alacağın temini için düzenlenen ipotek akit tablosu kayıtsız şartsız bir para borcunu ihtiva ediyorsa, başvurulacak yol, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takip olup, bu durumda İİK’nın 149. maddesi gereğince borçluya ve taşınmaz sahibi üçüncü şahsa birer icra emri gönderilir. O halde, takibe dayanak ipoteğin kesin borç ipoteği niteliğinde olması nedeniyle ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takip başlatılmasında usulsüzlük bulunmamaktadır. (benzer mahiyette Yargıtay 12....
Ancak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla fazladan tahsil edilen bir miktar varsa istirdat talebi kabul edilebilir. Bu durumda da diğer davalılar ... ve ... yönünden husumet eksikliği söz konusu olacaktır. Bir başka hukuki sorun da iş ortaklığı biçiminde tanımlanan davalı şirketler arasındaki adi ortaklık halidir. Davacı tarafın sözleşmeden kaynaklanan alacak haklarına ilişkin talepleri ancak adi ortaklığa karşı ileri sürülebilir. Buna karşılık ipoteğin yalnızca ... İnşaat Ltd. Şti lehine verildiği ve ipoteğin de anılan şirket tarafından paraya çevrilerek bedelin tahsil edildiği kabul edilirse ipoteğin haksız biçimde paraya çevrilmesinden kaynaklanan alacak hakkı sadece ... İnşaat aleyhine ileri sürülebilir. Bu durum da hukuki tartışmaya açıktır. Zira ipotek adı geçen şirket lehine değil şirketin yetkilisi ... adına verilmiştir. Nitekim ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip ... tarafından başlatılıp sonuçlandırılmıştır....
