"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : Hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma HÜKÜM : TCK’nın 155/2, 62, 50/1-a, 52/2-4. maddeleri gereğince mahkumiyet Hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan sanığın mahkumiyetine ilişkin hüküm sanık tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü; Sanık ile katılan arasında yapılan hizmet sözleşmesi uyarınca, sanığın, idaresindeki ... plakalı araç ile Irak ülkesine götürülmek üzere teslim aldığı motorin yükü ile Habur Gümrük Sahasına geldiği, yükleme yeri olan ......

, yapı sahibi taksidini peşin olarak yatırmadan, müteakip bölümün devamına ilgili idarece izin verilmeyeceği, sözleşme yılı hizmet bedeline ilave olarak her yıl sonu itibariyle yapılacak tespit tutanağı esas alınmak suretiyle kalan işlere ait hizmet bedeli, uygulama yılı yapı yaklaşık maliyeti ve hizmet bedeli oranına göre yeniden belirleneceği, bu durumda doğabilecek bedel farkı, yapı sahibi tarafından yapı denetim hesabına yatırılacağı, öngörülen yapım süresi uzadığı takdirde uzayan sürenin her altı ayı için hizmet bedeline esas oranın %10'u kadar ilave hizmet bedeli ödeneceği, sözleşmenin 5'inci maddesinde yapı denetimi hizmet bedelinin; subasmana kadar olan bölüm için denetim hizmet bedelinin %20'si, taşıyıcı sistem bölümü için denetim hizmet bedelinin %40'ı, çatı,dolgu duvarları...yapının sıvaya hazır hale getirilmiş bölümü için denetim hizmet bedelinin %20'si, kalan yapı bölümü için denetim hizmet bölümünün %20'sinin yapı denetim kuruluşuna ödeneceği; ilgili idareden yapı kullanma...

Dosya içeriğine göre davalı vekili temyiz dilekçesinde, davacı tarafından davalı aleyhine hizmet tespit davası açıldığını beyan etmiş olup bu kapsamda Dairemizin 01.11.2022 tarihli Daire Eksiklik Talebi yazısı ile "iddia edildiği şekliye açılan bir hizmet tespit davası olup olmadığı ile açıldı ise dosya akıbeti sorularak buna ilişkin belgelerin gönderilmesi" istenmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen cevabi yazı ile söz konusu hizmet tespit davasına ait evraklar gönderilmiştir. Bu belgelerin incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine ... 6. ... Mahkemesinin 2020/536 Esas sayılı dosyasında 17.07.2020 tarihinde açılan hizmet tespit davasının yargılamasının devam ettiği anlaşılmıştır. 4. Hizmet tespiti davasında hizmet süresi yönünden verilen karar alacak davası bakımından kesin delil teşkil eder. Bu davada verilen karar, eldeki alacak davasını doğrudan etkileyeceğinden hizmet tespiti davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekmektedir....

Mahkemece davacının 01/02/2002 tarihinden önce davalı işyerinde geçtiği iddia olunan hizmetlerinin tespit edilememesi nedeniyle bu tarih öncesi hizmet talebinin hak düşürücü süre yönünden reddolunduğuna dair hükmün kurulduğu anlaşılmakla yapılacak olan araştırma ve inceleme neticesi hizmet sürelerinin ispatlanması halinde bildirimi yapılan hizmet süreleri ile birlikte tespit olunan bu hizmet süreleri arasında blok çalışmanın varlığının kabulü ile bir sonuca gitmek gerekir....

Dava, davalı işveren yanında geçen çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....

Dava, davalı işveren yanında geçen çalışmaları yönünden itibari hizmet süresinin/fiili hizmet süresi zammının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....

Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır. 506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır bu nedenle, Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine...

G E R E K Ç E : Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Yasa'nın 79. maddesi ile 5510 sayılı Yasa'nın 86. maddesinde, aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalıların, çalıştıklarını, hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları ilam ile ispatlamaları halinde, mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayılarının dikkate alınacağı düzenlenmiştir. Anılan madde gereğince çalışmaların sigortalı hizmet olarak değerlendirilebilmesi için çalışmaların 5510 sayılı Yasa'nın 4/1- a maddesi anlamında hizmet sözleşmesine dayalı olarak geçmesi gerekmektedir....

Tespit davasının işlevi, eda davasında da olan bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespitidir. Eda davasında bundan başka ikinci bir eda bölümü vardır ki, bu bölüm tespit davalarında yoktur. Eda davası aynı konudaki tespit davasını da içeren daha geniş kapsamlı bir davadır. Tespit davasında yalnız tespit kararı verilir. Bu kararın içinde eda emri bulunmadığı için tespit kararıyla ilamlı icra yoluna gidilemez. Tespit davalarında diğer genel dava şartlarından başka iki ek şartın daha bulunması gerekir. 1-Tespit davasının konusu yalnız hukuki ilişkiler olabilir. Hukuki ilişkiden kast edilen, bir kişi ile diğer bir kişi veya mal arasında somut bir olaydan doğan hukuki ilişkidir (borç ilişkileri, zilyetlik, ayni haklar vb). 2-Davacının bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının hemen tespit edilmesinde hukuki yararı bulunmalıdır....

SS işyerinde 01.09.2002-11.05.2003 tarihleri arasında 251 gün süre ile asgari ücretli olarak hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, davacının tespit edilen çalışmalarının bildirilen diğer çalışmalarıyla birleştirilmesine," tarih, rakam ve sözcüklerinin silinerek yerine "Davacı ...'ın davalı işverene ait (1042834.20) SS işyerinde 01.09.2002-11.05.2003 tarihleri arasında... sicil sayılı işyerinden bildirilen çalışması dışlanmak suretiyle 214 gün süre ile asgari ücretli olarak hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, davacının tespit edilen çalışmalarının bildirilen diğer çalışmalarıyla birleştirilmesine," tarih, rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve bu şekliyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılardan... Ltd. Şti.'den alınmasına, 02.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....