Mahkemece yapılan yargılama sonunda, taraflar arasındaki ticari ilişki nedeni ile davacının davalıdan mal satın aldığı, mal bedelinin ödenmemesi üzerine davalının takibe geçtiği ve davacının takibe itiraz etmeden icra dosyasına ödeme yaptığı bu durumda davaya istirdat davası olarak da devam edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava İİK-72. maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Dava açıldıktan sonra davaya temel alınan borcun icra dosyasına ödendiği anlaşılmaktadır. İİK-72/6.maddesi “Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.” hükmünü içermektedir. Mahkemece anılan yasa hükmü gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir....
Esas Sayılı dosyasına ödediği bedel olan 13.485,42 TL yönünden istirdat talebi olduğu,dava konusu değerin sadece 5.978,89 TL'lik ASIL ALACAK KISMI, Bursa ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas Sayılı dosyasına konu edildiğinden, halihazırda 15.075,71 TLnın da menfi tespit talebine ilişkin bulunduğu,netice olarak, 13.485,42 TL istirdat talebi ve 15.075,71 TL menfi tespit talepleri olduğunu beyan etmiştir.Davacı vekili 05/02/2022 tarihli beyan dilekçesinde dava değerini 13.485,42 TL istirdat,15.075,71 TL istirdat olmak üzere 28.561,13 TL olarak beyan ettiklerini ve eksiz harcı yatıracaklarını bildirerek aynı tarihte eksik harcı ikmal etmiştir. Bursa ...İcra Müdürlüğünün 16/11/2021 tarihli cevabi müzekkeresinde davacı tarafça ... sayılı takip dosyasına 19/04/2021 tarihinde 13.295,42 TL,yine aynı tarihte 90,00 TL borç tahsilatının yatırıldığı ve dosyanın 20/04/2021 tarihinde infazen kapatıldığı bildirilmiştir. Bu durumda dava konusu faturanın 26.11.2019 tarih ve ... nolu 21,054.66....
tarafından açılan menfi tespit ve istirdat davasıdır. Davacı, dava dışı takip borçlularının borcu nedeniyle malvarlığı üzerinde ve evinde haciz yapıldığını ve bu nedenle borcu ödemek zorunda kaldıklarını belirterek ödenen tutarın iadesini İİK 72/7 maddesinde yer alan yasal düzenleme uyarınca iadesini istemiştir. Davacı takipte borçlu olmayıp, takip konusu borç yönünden üçüncü şahıs konumundadır. İİK 72/7'inci bendinde ”Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir” hükmü düzenlenmiştir. İstirdat davasının biri maddi hukuka, diğeri takip hukukuna ilişkin olmak üzere iki koşulu bulunmaktadır....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, davacının borçlu olmadığının tespiti ile ihtirazi kayıtla ödediği ve mahsup edilen tutarların istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 13.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, ödeme emrinin iptali ile borçlu olmadığının tespiti ve haczin kaldırılması ile istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 16.02.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Davacı tarafından; davalının icra takibine konu ettiği senet bedelinin ödendiği ileri sürülerek borçlu bulunmadığının tespiti ile icra nedeniyle yapılan ödemenin istirdatının istenilmiş olması karşısında dava: İİK'nın 72. Maddesine dayanan ticari dava niteliğindeki menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliği, tarafların sıfatı ve 2797 Sayılı Yargıtay Yasası'nın 14. maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay Yüksek 19. Hukuk Dairesi'ne ait bulunduğundan, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığı'na gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle Dairemizin görevsizliğine, dosyanın görevli Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İcra İflas Kanununun 72/7. maddesine göre istirdat istemi ödemeden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Eldeki dava 02.02.2021 tarihinde, 1 yıllık hak düşürücü süre geçilerek açılmıştır. İstirdat davası İİK 72/7. maddesinde düzenlenmiştir. Kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir....
Mahkemece, menfi tespit ve istirdat davasının Kabulü ile davalı banka tarafından tanzim edilen 04/09/2007 tarihli 20.000,00TL anapara, geri ödeme ve faizi ile beraber 32.000,00TL bedelli tüketici kredisi nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, icra takibine konu kredi altındaki imzanın kendine ait olmadığını iddia ederek borçlu olmadığının tespiti ile istirdat istemini içeren eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, icra takibine konu kredi altındaki imzanın davacı ...'na aidiyetine ilişkin ......
Dava, davacı yanın dava dış şirkete verip ödediği senedin haksız ciro edilmesi nedeniyle icra baskısı altında ödediği senetlerden dolayı borçlu olmadığı iddiası ile açılmış istirdat davasıdır. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Eş söyleyişle kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir....
İstirdat davası; İİK 72/6-7'de sayılan haller ile cebri icra tehdidi altında ödeme yapan borçlu tarafından ödeme tarihinden itibaren bir yıl içinde alacaklıya karşı açtığı bir eda davasıdır. İİK 72/7 maddesi uyarınca ödeme yapan borçlu ödeme tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde borçlu olmadığının tespiti ile ödediği bedelin iadesini talep ve dava edebilir. İİK 72/8 maddesine göre; davacı taraf istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur. Kredi dosyası ve icra takibi dosyası mahkememiz dosyası arasına celbi sağlandıktan sonra davacının davalı bankadan istirdat alacaklısı olup olmadığının tespiti, alacaklı ise miktarının belirlenmesi hususunda rapor hazırlanması için dosya bankacılık hukukunda hesaplamaya haiz nitelikli hesap uzmanı ile bankacı bilirkişiye tevdi edilmiştir....
