İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; ilgili Kanun maddesinde sadece görevin sona ermesinden bahsedildiği, nasıl sona ermesi gerektiği yolunda bir düzenleme bulunmadığı, üyesi bulunduğu partinin kapatılması nedeniyle milletvekilliğinin sona ermesinin de 5434 sayılı Yasa hükmünde belirtilen görevi sona erenler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla kanun maddesinin kapsamını daraltıcı bir şekilde verilen mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur....
Kooperatifler kanunun 17.maddesinde; "kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin veya mirasçılarının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu ana sözleşmede gösterilir. Bu haklar,-----hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır" düzenlemesi mevcut olup, davacının 2021 yılında istifası nedeniyle sona eren kooperatif ortaklığından kaynaklanan alacak kalemlerinin, 2021 yılının genel kurulunun yapılacağı 2022 yılında değerlendirilmesi mümkündür. Bu nedenle davacının talebi erken açılmış bir dava niteliğindedir. Bu açıklamalar ışığında davalı kooperatif yönünden davanın usulden reddine, davalı şahıslara karşı sorumluluk davası şeklindeki taleplerin ise davacının kooperatif ortaklığından istifası ve aktif husumeti bulunmaması nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Dava, birikmiş kooperatif aidatı alacağının kooperatif üyesi olan davalıdan tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, davalının üyeliğinin sona erdiği savunması bulunmaktadır. Bu haliyle uyuşmazlık 1163 sayılı Kooperatifler Yasasından kaynaklanmaktadır. 1163 Sayılı Kooperatifler Yasası'nın 99. maddesinde bu yasadan doğan uyuşmazlıkların ticari dava olduğu olduğu hususları düzenlenmiş, 6762 sayılı TTK’nın 5/1. maddesinde de " Aksine hüküm olmadıkça, dava olunan şeyin değerine göre asliye hukuk veya sulh hukuk mahkemesi ticari davalara dahi bakmakla vazifelidir. ” hükmüne yer verilmek suretiyle sulh hukuk mahkemesi de ticari davalara miktar itibariyle bakmakla görevli kılınmıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali, kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı, kooperatiften aldığı daireyi 2005 yılında üçüncü bir şahsa sattığını ve aynı tarihlerde de üyelikten istifa ettiğini ileri sürerek, davalı kooperatifin üyesi olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, davacının dosyaya sunduğu belgelere göre, kooperatif yönetimine üyeliğinin sona erdirilmesi için gerekli bildirimleri yaptığı, kooperatif ile hiçbir bağının kalmadığı, bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı tarafça temyiz edilmiştir. Dava, kooperatif ortağı olunmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Md. gereğince ortaklığın sona ermesi ile oluşan ayrılma payı alacağının talep edilebilmesi için öncelikle ortaklığın sona erdiğinin kanıtlanmasının gerektiği, ortaklığın sona erdiği kanıtlanmadığı için gelinen aşamada ayrılma payı talep edilemeyeceği sonucuna varıldığı ayrıntılı ve gerekçeli olarak belirtilmiştir....
Davacının üyelik talebinin davalı yanca kabul edildiği, ihraç tarihine kadar kooperatif üyeliğinin devam ettiği ve davacının aidatları ödememesi nedeniyle üyelikten ihraç edildiği hususları taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun .../.... ve anasözleşmenin .../.... madde hükümlerine göre devir dışında bir nedenle ortaklığı sona erenlerin sermaye ve diğer alacakları, ayrıldığı yılın bilançosunun ertesi yıl içinde yapılacak genel kurulda kabulünden itibaren bir ay sonra muaccel olur. Davacıya iade edilmesi gereken meblağ, ödediği aidatların toplamı kadar olmayıp, yapılan toplam ödemeden ayrıldığı yıl bilançosunda yer alan genel giderlerden davacıya isabet eden kısımların düşülmesinden sonra kalan miktardır....
K A R A R Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde davalı adına edinilen kooperatif hissesi nedeniyle 10.000 TL alacağın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulü ile 36.326,00 TL alacağın davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK m. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, katkı payı alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar tasfiye edilir (4721 s.lı TMK'nun m. 235/1, 243 251). Eşlere ait kişisel ve edinilmiş mallar, mal rejiminin sona ermesi anındaki durumlarına (nitelik, seviye, aşama vs) göre değerlendirilir (TMK’nun m. 228/1, 243 253)....
Dava, eser sözleşmesi ve kooperatif üyelik ilişkisiyle bağlantılı olarak alacak istemine ilişkindir. Mahkemece, bilirkişi raporu esas alınarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de, bilirkişi raporu hüküm kurmak için yeterli ve denetime elverişli değildir....
Davalı kooperatif, Kooperatif Ana Sözleşmesinin 16. Maddesi uyarınca ortağın ölümünden itibaren 3 ay içerisinde bildirim yapılmadığından üyeliğin sonlandığını savunmuş, davacı ise açılan tereke davası nedeniyle mirasçıların 3 aylık süre içerisinde kooperatife başvurmaları hukuken mümkün olmadığını, ayrıca Yargıtay kararlarında, 3 ay içerisinde temsilci tayin edilmemesinin kooperatif üyeliğinden ihraç sonucu doğurmayacağıhı ve bu nedenle üyeliğin tespitine dair karar verilmesi gerektiğini iddia etmiştir. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 14. maddesinin 1. ve 2. fıkrasında "Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer.Anasözleşmede gösterilecek şartlarla, ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir." Kooperatif Anasözleşmesinin 16.maddesinde ise "Ölen ortağın kanuni mirasçılarının üç ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde, ortaklık hak ve yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder....
