Komşuluk hukukunun gerektiği haller dışında bir taşınmazın böyle bir mecrayla ayni hak olarak yüklenmesi, ancak bir irtifak hakkı kurulması suretiyle olabilir. İrtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle dışarından görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar” şeklindedir. Mevcut olayda önem arz eden husus, mecraların açıkta tesis edilmiş olması halinde, mecra irtifakı sözleşmesi yapılmamış olmasına rağmen irtifak hakkının doğup doğmayacağı ve dolayısıyla eylemli duruma hukuken geçerlik tanınıp tanınmayacağı noktasını da içermektedir. 4721 sayılı TMK.nuna göre, irtifak hakkı, mecra, dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarından görülüyorsa, noterce düzenlenecek sözleşmeyle doğar....

İrtifak hakkı, bir taşınmaz malikine mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmak veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli bir şekilde kullanmasına katlanma borcu yükler. TMK m.780 göre de irtifak hakkı kurulması için bu hakkın tapu kütüğüne tescili zorunludur. TMK 727. maddesinin son fıkrasında “irtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarıdan görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar” hükmüne yer verilmiştir. Eldeki davada, davacı kurum lehine tapu kütüğüne tescil edilerek kurulmuş bir irtifak hakkı bulunmadığı gibi, davacı ile 740 ada 27 sayılı parsel malikleri arasında sözleşmeyle tesis edilmiş bir irtifak hakkı da mevcut değildir. Hal böyle olunca, davacının irtifak hakkının varlığına dayanarak mülkiyet hakkı sahibine karşı açtığı davanın dinlenme olanağı yoktur....

İrtifak hakkı, bir taşınmaz malikine mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmak veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli bir şekilde kullanmasına katlanma borcu yükler. TMK m.780 göre de irtifak hakkı kurulması için bu hakkın tapu kütüğüne tescili zorunludur. TMK 727. maddesinin son fıkrasında "irtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarıdan görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar" hükmüne yer verilmiştir. Eldeki davada, davacı kurum lehine tapu kütüğüne tescil edilerek kurulmuş bir irtifak hakkı bulunmadığı gibi, davacı ile 152 ada 2 parsel maliki arasında sözleşmeyle tesis edilmiş bir irtifak hakkı da mevcut değildir. Hal böyle olunca, davacının irtifak hakkının varlığına dayanarak mülkiyet hakkı sahibine karşı açtığı davanın dinlenme olanağı yoktur....

ye ait 329 parsel sayılı taşınmazın bir başka kaynaktan sulanabilme olanağı bulunmadığı anlaşılmakta olup zorunlu mecra ihtiyacı içinde olduğu kabul edilmek suretiyle ... Bilirkişisi...'nun 01.07.2003 tarihinde düzenlediği rapor ekindeki krokiye göre C1, C ve B3 harfleri ile gösterilen güzergahtan mecra kurulması uygun görülerek bu yolda takdir ile istemin kabulünde yasaya aykırı bir yön yok ise de, kural olarak akıtılacak suyun miktarı ve arazilerin topografik yapıları nazara alınarak mecranın zemin altı güzergah ya da açıktan geçirilmesi seçeneklerinden hangisinin uygun olduğu ve mecra genişliği yanında derinliği de bilirkişice nazara alınarak boyutlandırılması, bu hususlara da hüküm yerinde yer verilmesi gerekir. Her ne kadar, 05.06.2003 günlü raporu oluşturan bilirkişi kurulunun kanal derinliği hakkında 70-80 cm'lik ölçü konulmuş ve kapalı boru hattının uygun olacağı öngörülmüş ise de mahkeme hükmünde gerekçe ya da hüküm fıkrası içinde bu rapordan söz edilmemiştir....

"C" ile gösterilen 3876,89m2'lik kısmında davacı TEİAŞ lehine İRTİFAK HAKKI TESİSİ İLE TAPUYA TESCİLİNE, c) Dava konusu Kırklareli ili, Vize ilçesi, Müsellim köyü,Vize Yolu mevkiinde bulunan 1136 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi Mehmet Pöke'nin 19/11/2018 tarihli krokili raporunda "D" ile gösterilen 1900,64m2'lik kısmında davacı TEİAŞ lehine İRTİFAK HAKKI TESİSİ İLE TAPUYA TESCİLİNE, d) Dava konusu Kırklareli ili, Vize ilçesi, Müsellim köyü,Tayyare Meydanı mevkiinde bulunan 1111 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisi Mehmet Pöke'nin 19/11/2018 tarihli krokili raporunda "E" ile gösterilen 1261,63m2'lik kısmında davacı TEİAŞ lehine İRTİFAK HAKKI TESİSİ İLE TAPUYA TESCİLİNE, fen bilirkişisi raporunun kararın eki sayılmasına, 2- Dava konusu Kırklareli ili, Vize ilçesi, Müsellim köyü 1112 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin 47,655.90- TL, aynı yerde bulunan 1086 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin 35,741.70- TL, aynı yerde bulunan 1136 parsel sayılı taşınmazın...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; davanın KABULÜ ile, İzmir İli, Kemalpaşa İlçesi, Halilbeyli Mahallesi, 1537 parsel(121 ada 4 parsel) sayılı taşınmazın fen bilirkişisi raporu ve ekindeki krokide gösterilen 225,00m²'lik kısmında direk yeri yönünden MÜLKİYET HAKKI TESİSİNE, 2.750,65 m² lik kısmı yönünden davacı kurum lehine daimi İRTİFAK HAKKI TESİSİNE, tesis edilen mülkiyet ve irtifak hakkının davacı idare adına tapuya TESCİLİNE, Taşınmazın direk yeri mülkiyeti ve irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin toplamda 89.970,27TL olduğunun TESPİTİNE, İzmir İli, Kemalpaşa ilçesi Halibeyli mahallesi 1537 parsel (yeni 121 ada 4 parsel) sayılı taşınmazın 05/01/2022 havale tarihli raporun ekinde taralı olarak gösterilen 2.750,65m²'lik irtifak hakkı bedeli olan 67.789,77TL ve B harfi ile gösterilen 225,00m²'lik direk yeri mülkiyet bedelinin 22.180,50TL olmak üzere toplamda 89.970,27TL olduğunun TESPİTİNE, karar verilmiştir....

TESİSİNE,) ibaresinin çıkartılmasına, yerine (kısmın tapu kaydındaki davacı payı üzerinde davalı idare lehine İRTİFAK HAKKI TESİS ve TESCİLİNE) ibaresinin yazılmasına, b) Hüküm fıkrasından, harca ilişkin 4. bendin çıkartılmasına, yerine (Alınması gereken 24,30-TL. karar harcının, peşin harçtan mahsubu ile bakiye harcın talep halinde yatırana iadesine, davacı taraftan alınan 24,30-TL’nin davalı idareden alınarak, davacı tarafa verilmesine) cümlesinin yazılmasına, c) Hüküm fıkrasından, yargılama giderlerine ilişkin 7. bendin çıkartılmasına, yerine (Bu dava için davacı tarafça yapılan toplam 1351,30....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 15.03.2005 gününde verilen dilekçe ile mecra irtifak tesisi istenmesi üzerine bozma ilamına da uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01.08.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yerel mahkemece, Dairemiz bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak verilmiş olan karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 21.02.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 24.10.2007 gününde verilen dilekçe ile mecra irtifak hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 21.10.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 20.01.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17.02.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit ve mecra irtifak haklarının terkini istenmesi üzerine bozmaya uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulü, kısmen reddine dair verilen 09.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece, Dairemizin bozma ilamı doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılarak verilmiş olan karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine, 27.10.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi....