Dava, ipotek şerhinin kaldırılması istemine ilişkindir. İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. İpoteğin kaldırılması istemi içeren davaların ipotek alacaklısına karşı yöneltilerek açılması gerekir. Somut uyuşmazlıkta, davacının maliki olduğu 1097, 1098, 1099 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydında, 01.07.1993 gün ve 6029 yevmiye numara ile, davalı ... yararına, 25TL bedelli, faizsiz ve 31.12.1993 süreli ipotek şerhi bulunduğu anlaşılmaktadır. Dava, tapu sicil müdürlüğü ve ipotek alacaklısı ...’ye husumet yöneltilerek açılmıştır....
İpotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) Türk Medeni Kanununun 856.maddesi uyarınca tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde, alacaklı terkin taahhüdüne rağmen, terkin talebinde bulunmazsa taşınmaz maliki rehnin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Ancak bunun için, ana para ipoteğinde sözleşmedeki miktar ödenmiş olmalı veya ödenmemişse mahkemece alacaklıya ödenmek üzere depo ettirilmelidir. Kuşkusuz, ipoteğin çerçevesini resmi senet çizer. İpotek alacaklısı aksine sözleşme hükmü yoksa sözleşme hilafına bu bedelin arttırılmasını isteyemez. Somut uyuşmazlıkta, 03.03.1955 tarihinde tesis edilen ipotek 193.409,19 TL için kurulmuştur....
Ancak; 1- Asıl dava yönünden; dava konusu taşınmaza, davalı idarece yol ve park olarak el atıldığından, fen bilirkişisinden ek rapor alınıp bu bölümlerin yüzölçümleri belirlenerek, tescil ve terkin kararı verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması, 2-İpotek bedelinin uyarlanması hakkındaki dava yönünden, alınan bilirkişi raporu geçerli değildir. Şöyle ki; Dava konusu taşınmaz mal arsa niteliğindedir. Bilirkişi raporunda, daha önce Hazine lehine tesis edilen ipotek bedelinin aynı idare tarafından uyarlanan değeri esas alındığından, ipotek bedeli yönünden bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir. Belirtilen nedenle, ipotek bedelinin uyarlanmasına ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılarak, alınacak rapor sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, ipotek bedeli yönünden eksik inceleme ile hüküm kurulması, Doğru görülmemiştir....
Mahkemece dava konusu makinalar üzerinde 1.10.2007 tarihli ipotek belgesi ile davacı 3.kişi lehine ipotek tesis edilmiş olduğu, bu malların ipotek senedine ilişkin teferruat listesinde de yer aldığı, ipotek hakkının bölünemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı alacaklı vekilince temyiz edilmiştir....
Davacı maliki olduğu 1022 ada 4 parsel sayılı taşınmazda imar uygulaması sonucunda; davalı lehine imar düzenlemesiyle kanuni ipotek tesis edildiği ipotek bedelinin ödenmesi suretiyle; ipoteğin fekkini talep etmiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Bilindiği üzere ipotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan, sınırlı bir ayni haktır. Somut olayda; Mahkemece; ... 22....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2019/936 KARAR NO : 2019/1083 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇİVRİL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/04/2019 NUMARASI : 2018/591 ESAS 2019/302 KARAR DAVA KONUSU : İpotek (Tescil İstemli) KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;avalılardan T4 müvekkil banka nezdinde kredi kullandığını, bu nedenle Çarşı Mahallesi 370 ada 7 nolu parselde müvekkilin lehine 350.000,00TL bedelle birinci derecede ipotek kurulduğunu, ancak söz konusu ipoteğin tapu sicilinde görülmemesi sebebi ile 27/08/2012 tarihinde Vakıfbank lehine 1. Dereceden 800.000,00TL bedelle ipotek tesis edildiğini, söyleyerek yolsuz olarak terkin edilen ipoteğin 27/01/2010 tarihindeki şartlarda yeniden 1. Derecede kurulmasını talep etmiştir....
Dosya kapsamında yer alan ve imar uygulamasını yapan belediyenin 16.02.1988 tarihli yazısında davalıya hitaben, tapudaki 796/10900 payın tapu sicilinden terkin edilerek, terkin edilen bu paya karşılık yeni oluşturulan ıslah imar parsellerinde lehine ipotek tesis edildiği, aynı belediyenin 22.04.2010 tarihli yazısında da davalıya 2981 sayılı yasanın 10/c maddesine göre 32046 ada 31 sayılı parsel üzerine lehlerine ipotek tesis edildiği, ipoteğin tapu sicil müdürlüğünce tescil olunduğu, ancak daha sonra 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesine göre uygulama yapıldığı, uygulamanın tapuya tescil edildiği, bu uygulama sırasında tapu kayıtlarında mevcut ipoteklere yönelik bir işlem tesis edilmediğinin saptandığı bildirilmiştir. Bundan ayrı ... ve ... tarafından imar planının iptali için ... 3....
dava konusu taşınmazların tapu kayıtları incelendiğinde Türkiye İş Bankası lehine 180.000TL bedelli, 13.11.2012 tarihli ipotek şerhi ile ....İcra Müdürlüğünün 08.03.2013 tarihli 2013/950 Esas sayılı, ....İcra Müdürlüğünün 03.05.2013 tarihli 2013/2548 Esas sayılı,...İcra Müdürlüğünün 30.04.2013 tarihli 2013/2260 Esas sayılı, ....İcra Müdürlüğünün 16.05.2013 tarihli 2013/2780 Esas sayılı yazıları ile alacaklılar ..., .... Maden A.Ş. ve ... Mikronize Kalsit Ticaret Ltd. Şti lehine haciz şerhlerinin konulduğu ancak ipotek lehtarı ve haciz alacaklılarının davada taraf olarak yer almadığı anlaşılmaktadır. Haciz veya ipotek şerhlerinin terkinine ilişkin davalarda lehtarların hakları etkileneceğinden haciz ve ipotek lehtarlarının davalı olarak gösterilmeleri gerektiğinden ipotek lehtarı İş Bankası A.Ş. ile haciz alacaklıları ..., .... Maden A.Ş. ve .... Mikronize Kalsit Ticaret Ltd....
Şirketi adına ipotek alacağı olduğu öğrenilen, dava dışı ... şirketinden temlik alınan .... Parsel'de kayıtlı taşınmaza ilişkin ipoteğin ihyası istenilen şirket adına tescil edilmesi ve söz konusu ipoteğin paraya çevrilmesi ile ilgili yapılacak tüm tasarruflar ile sınırlı olmak kaydıyla ihyası istemine ilişkindir. Şirketin son tasfiye memuru ... davanın konusu ve tarafları itibariyle yasal hasım olarak bulunmaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, ipoteğin kaldırılması isteminden ibarettir. 15/07/2014 tarihli ve ...yevmiye numaralı ipotek senedi ile davacı ...'a ait ...İli ...İlçesi ...Mahallesi ...Ada ... Parsel . Kat ...nolu bağımsız bölüm üzerinde davalının davacı ... Şti'den olan alacağına karşılık davalı lehine ipotek tesis edildiği, bu resmi senet uyarınca davacı ...'ın ipotek borçlusu, davacı ... Şti.'nin lehine ipotek verilen, davalının ise ipotek alacaklısı olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin ...E ...K sayılı ilamı; ''İpotek; kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve taşınmazın değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu kütüğüne tescil edilmesi gerekir....
