ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 23/12/2021 (Ara Karar) NUMARASI: 2021/1048 Esas TALEP: İhtiyati Haciz İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/03/2022 İhtiyati haciz/tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü....
Taşınmaz mallar üzerine ihtiyati tedbir konulması halinde, genellikle taşınmazın başkasına devrinin yasaklanmasına (ferağdan men'ine) de karar verilmektedir ve üzerine ihtiyati tedbir konulan taşınmaz başkasına satılamamaktadır/devredilememektedir. Borçlu, üzerine ihtiyati haciz konulmuş olan taşınmazını başkasına satabilir/devredebilir (İİK m.26l, m.91). İhtiyati hacizde alacaklı ihtiyati haciz kesin hacze dönüşürse, üzerine ihtiyati haciz konulmuş olan mal icra dairesi tarafından satılır ve bedeli ile alacaklının alacağı ödenir. İhtiyati tedbirde ise, davacı davayı kazanırsa, üzerine ihtiyati tedbir konulmuş olan mal aynen davacıya verilir (teslim edilir). İhtiyati haciz ile ihtiyati tedbir arasındaki bu açık farka rağmen, uygulamada ihtiyati haciz yerine hatalı olarak ihtiyati tedbir kararı verildiği görülmektedir....
Kanun yoluna başvurulmuş olması, tedbirin uygulanmasını durdurmaz" HMK'nın 341/1-b.maddesinde; "İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar.." Düzenlemesi yer almıştır. HMK'nın 341. maddesinde ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar istinaf edilebilmektedir....
Tedbir talebinin kabulü ve ya reddi bir kısım genel ilkeler konularak hakime bırakılmış, ancak ihtiyati tedbirin uyuşmazlık konusu hakkında verileceği düzenlenmiştir . Davacının amacı para alacağını tahsil etmektir. İhtiyati hacizin amacı sadece teminattır. Bu nedenle bir para alacağının korunması için ihtiyati tedbir yoluna değil, ihtiyati haciz yoluna başvurabileceği de yukarıda belirtilen yasal düzenleme gereğidir....
Oysa, ihtiyati tedbirde, üzerine ihtiyati tedbir konulan mallar, çekişmeli olup, davacının açmış olduğu veya ilerde açmayı düşündüğü bir davanın konusudur. Taşınmaz mallar üzerine ihtiyati tedbir konulması halinde, genellikle taşınmazın başkasına devrinin yasaklanmasına (ferağdan men'ine) de karar verilmektedir ve üzerine ihtiyati tedbir konulan taşınmaz başkasına satılamamaktadır/ devredilememektedir. Oysa, borçlu, üzerine ihtiyati haciz konulmuş olan taşınmazını başkasına satabilir/devredebilir (İİK m.26l, m.91). İhtiyati hacizde alacaklı ihtiyati haciz kesin hacze dönüşürse, üzerine ihtiyati haciz konulmuş olan mal icra dairesi tarafından satılır ve bedeli ile alacaklının alacağı ödenir. Oysa ihtiyati tedbirde, davacı davayı kazanırsa, üzerine ihtiyati tedbir konulmuş olan mal aynen davacıya verilir (teslim edilir). İhtiyati haciz ile ihtiyati tedbir arasındaki bu açık farka rağmen, uygulamada ihtiyati haciz yerine hatalı olarak ihtiyati tedbir kararı verildiği görülmektedir....
Kişilere devri engeller nitelikte ihtiyati tedbir konulmasına, İİK md. 257 ve diğer ilgili hükümleri doğrultusunda davalı şirket adına kayıtlı taşınır, taşınmaz mallar üzerine ve üçüncü şahıslardaki hak ve alacakları üzerine dava konusu alacak miktarında ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemenin 10/10/2022 tarihli ara kararı ile tedbir istenilen hususların uyuşmazlık konusu olmaması sebebiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine, yaklaşık ispat oluşmadığından, yargılamayı gerektireceğinden ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir. Verilen ara karara karşı talep eden vekilince yasal süresi içerisinde istinaf yasa yoluna başvurularak, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için aranan kanuni şartların somut olayda mevcut olduğu belirterek mahkemenin ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararının kaldırılmasını ve ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararı verilmesini talep ve istinaf etmiştir....
İhtiyati hacizde ise alacağın varlığı ve miktarı konusunda güçlü delil aranmaktadır. Görüldüğü gibi ihtiyati tedbirin alanı ihtiyati hacze göre daha geniştir. Para alacakları ve haksız fiil de sadece uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceğini, diğer mal varlıkları hakkında verilemeyeceğini savunmak ihtiyati tedbirin alanını daraltacak ve alacaklı ya da davacının haklarını önceden korunması imkanı azalacaktır. Somut olaya gelince haksız eylem nedenine dayalı tazminat davasında, mahkemece ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir. Mahkemece verilen karar usul ve yasaya uygundur. Keza ortada kesinleşmiş miktarı belli ve muaccel bir alacak bulunmamaktadır. Yargılama sonucuna bağlı bir alacak vardır. Yaklaşık ispat kuralıyla ihtiyati haciz kararı verilemez. Şu durumda davacının ihtiyati tedbir talep etmesi halinde, bu konuda bir karar verilmek suretiyle gerekli güvence sağlanabilir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati haciz talebinin yapılan incelenmesi sonucunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin kısmen kabul, kısmen reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati haciz isteyen vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati haciz isteyen vekili, müvekkilinin hamili olduğu 50.000 TL bedelli çekin karşılıksız çıktığını, alacağın rehin ile teminat altına alınmadığını ileri sürerek, ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir. Mahkemece aleyhinde ihtiyati haciz talep olunan... aleyhine menfi tespit davası açtığı ve bu davada çekin ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği gerekçesiyle ... yönünden kabulüne, ... yönünden reddine karar verilmiş, karar ihtiyati haciz isteyen vekilince temyiz edilmiştir....
Öte yandan; Harçlar Kanunu uyarınca ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir istemlerinde harç alınması gerekmektedir. Davacı, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz istemleri için her hangi bir harç yatırmamıştır. Ancak dava içerisinde olmak kaydıyla istenecek ihtiyati tedbir için ayrıca bir harç yatırılması gerekmemektedir. Zira ihtiyati tedbir kurumu HMK'da düzenlenmiş olup yargılama hukukunun koruma araçlarındandır. İhtiyati haciz talebi içinse dava içerisinde olsa bile ayrıca harç yatırılması gerekir. Zira ihtiyati haciz konusu İİK'nunda düzenlenmiş olup genelde takip hukuku ile ilgili ve uyuşmazlığın çözümünü değil tahsile yönelik amaç taşımaktadır. Kaldı ki, kanunda harç alınmamasına yönelik bir düzenleme olmadığı durumlarda, Harçlar Kanununa göre işlem yapılmalıdır....
Kaldı ki alındığı iddia edilen ihtiyati haciz kararının uygulandığı da kanıtlanmış değildir.( Y.12.HD.16. 10.2003-E-16222/K-20171) Takipten önce tapuya ihtiyati haciz şerhi konulması bir icra işlemi değildir. Bu nedenle zamanaşımını kesmez. (Y.12.HD-21.09.2000-E-11527/K-13244) İhtiyati haczin; icrai hacze dönüşünceye kadar alacaklının borçludaki alacağının ödenmesini tehlikeye düşürmeden sağlayan bir tedbir niteliğinde olduğu dikkate alınarak, mahkemece, davacının ihtiyati haciz isteminde bulunduğu miktarın sadece yasada belirtilen ihtiyati haciz istemi koşulları yönünden değerlendirilmesi gerekir. (Y.11.HD.04.11.2004.E-12561/K-10833) İhtiyati haciz kararı geçici bir tedbirdir. Bu nedenle ihtiyati tedbir kararı ihtiyati hacze bir etkisi olmaz....
