verildiği celsenin ön inceleme celsesi olduğunu, HMK gereğince ön inceleme duruşmasında hakimin dava şartları ve ilk itirazlar hakkında karar verdiğini, ayrıca hak düşürücü süre, zamanaşımı ve sulh konularında inceleme yapılabileceğini, ön inceleme duruşmasının yapılıp kapatıldıktan sonra tahkikat aşamasına geçildiğini, tahkikatın bunun için belirlenmiş, ayrı bir günde yapıldığını, ön inceleme davasında da ön alım bedelinin yatırılması için süre verilerek celse tahkikat duruşması olduğunu, ön inceleme duruşmasının konusu olmayan depo bedeline ilişkin ara karar, ön inceleme duruşması ile verilemeyeceğini, Yargıtay 14....

Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup dava 416,00 TL dava değeri gösterilmek suretiyle açılmış ve bu miktar üzerinden 1/4 peşin harç yatırılmış, mahkemece davanın kabulü ile 569,10 TL önalım bedelinin davalıya ödenmesine karar verilmiştir. Dava değeri ve hüküm altına alınan ön alım bedeli 569,10 TL olup karar tarihi itibariyle hüküm kesin nitelikte olduğundan davalı vekilinin istinaf başvurusunun kararın kesin olması nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği kanısına varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2....

ve harçlar olmak üzere toplam 10.678,00- TL ön alım bedelinin mahkeme müdürünce herhangi bir banka şubesine mevduat hesabı açılmak suretiyle yatırılmasına, karar kesinleştiğinde ön alım bedelinin (haciz kayıtları dikkate alınarak) faizi ile birlikte ödenmesine, dair karar verilmiştir....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 21.10.2021 tarih, 2020/86 Esas ve 2021/183 Karar sayılı kararının HMK'nın 353/1- b/2. maddesi gereği KALDIRILARAK aşağıdaki şekilde yeniden hüküm kurulmasına; 1- Davanın KABULÜ ile, Kayseri ili, Develi ilçesi, Zile Mahallesi, Topak Armut mevkii, 117 ada, 34 parsel sayılı taşınmazın davalı T3 adına kayıtlı olan tapu kaydının İPTALİNE, bu taşınmazın ön alım hakkı nedeniyle davacı T1 adına tapuya kayıt ve TESCİLİNE, 2- Depo edilen 81.600,00- TL ön alım bedelinin karar kesinleştiğinde davalı tarafa ödenmesine, 3- Hüküm özetinin İİK.nun 28. maddesi gereğince ilgili tapu müdürlüğüne gönderilmesine, 4- Alınması gereken karar ve ilam harcının kabul beyanı nedeniyle üçte biri olan 1.858,04 TL harçtan davacı tarafça peşin yatırılan 1366,20TL harç ile tamamlama harcı olarak yatırılan 59,30TL harcın mahsubu sonucunda bakiye kalan 432,54TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına, 5- Davacı tarafından sarf edilen 54,40 TL başvurma harcı, 1.366,20 TL peşin harç...

Yasal ön alım hakkının, devir hakkının kısıtlamalarından biri olduğu açıktır. Yasadan kaynaklanan bu kısıtlama hakkın kullanılması ile ortaya çıkmaktadır. Ön alım hakkı kullanılmadığı sürece üçüncü kişiye yapılan satış güncelliğini koruyacaktır. Ancak belirtmek gerekir ki; fiili taksim hususu düzenlenmediği gibi ön alım hakkının kullanımına olan etkisine dair bir düzenleme de bulunmamaktadır. Bu kavram uygulamamıza Yargıtay içtihatları ile girmiştir. Yargıtay’ın konuya ilişkin verdiği kararlarda yaptığı tanıma göre fiili taksim; yasal ön alım hakkına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmazın paydaşlarınca özel olarak kendi aralarında taksim edilmesi ve her bir paydaşın belirli bir kısmı kullanması durumudur....

Temyiz Sebepleri Davalı vekili temyiz dilekçesinde; ön alım hakkının dürüstlük kuralına aykırı şekilde kullanıldığını, davacının satıştan haberdar olduğunu, davacının kendi adına ön alım hakkını kullanmadığını, keza davacı tarafından dosyaya sunulan muvafakatnamede de belirtildiği üzere şuf'a bedelinin dava dışı inşaat şirketi tarafından ödendiği, taşınmazın değerinin arttığını, geçen zamanın değerlendirilmesi bakımından mahkemece keşif yapılarak taşınmazın güncel değerinin tespiti taleplerinin reddedildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkından kaynaklı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 ... TMK'nın 732, 733 ve 734 üncü maddeleri. 3. Değerlendirme 1....

Noter aracılığıyla bildirimde bulunulmamışsa iki yıllık hak düşürücü süre içerisinde önalım hakkına dayanılarak tapu iptali ve tescil istenebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21/09/2005 tarihli, 2005/6- 358 Esas, 470 Karar sayılı kararı.) 4721 sayılı TMK’nun 732. Maddesine göre "paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması halinde diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler." Aynı yasanın 733. maddesine göre "cebri arttırma ile satışlarda ön alım hakkı kullanılamaz. Ön alım hakkından feragatin resmi şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir. Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşları noter aracılığı ile bildirilir. Ön alım hakkı satışın hak sahibine bildirildiğinde tarihin üzerinden üç ay ve herhalde satışın üzerinden 2 yıl geçmekle düşer."...

Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının ön alım hakkına dayalı olarak dava açtığı tespit edilmiş olup, TMK.nun ön alım hakkını düzenleyen maddeleri gereğince ön alım hakkının ileri sürülmesi halinde taşınmazın satış bedeli ile tapu masraflarının tamamının depo edilmesi gerekir. Bedel söz konusu dava yönünden dava şartı olup kesin süreli ihtarlara rağmen davacı tarafça taşınmaz hissesi bedeli depo edilmediği"gerekçesiyle; 1- Davacının verilen süreye rağmen önalım bedelini depo etmediğinden davanın REDDİNE karar verilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 10/12/2012 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12/12/2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne, duruşmanın değerden reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin ... ili, ... ilçesi, Akören Köyü, 796 parsel sayılı taşınmazın hissedarı olduğunu, taşınmazın 5/408 hissenin davalıya satıldığını öğrendiğini beyan ederek ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur....