; Sivas Merkez İlçesi, Kardeşler Mahallesi, 5494 Ada 38 parsel iken ifrazen 5494 ada 48 ve 49 parsel sayılı taşınmazın hissedarlarından dava dışı Sinan Özelçin'in taşınmazdaki hissesini 29/09/2017 tarihinde davalı inşaat şirketine tapuda resmi satış sureti ile sattığı, dava konusu taşınmaz paylı mülkiyetli olmasına rağmen bu satışın satıcılar veya alıcı davalı tarafından diğer paydaşlara veya davacıya noter aracılığı ile bildirilmediği, T.M.K nun 732 maddesine göre; dava konusu taşınmazdaki diğer hissedarların paylarını üçüncü kişiye satmakla davacı tarafın ön alım hakkının doğduğu, davacının ön alım hakkını süresinde kullandığı görülmekle davanın esası hakkında yapılan yargılamada; fiili taksim iddiası ve davacının bedelde muvazzaa iddiası nedeniyle dava konusu taşınmaz üzerinde keşif yapılmıştır....
Mahkemece yapılması gereken; konusunda uzman bilirkişiden denetime elverişli şekilde rapor alınarak, resmi senette yazılı satış bedeli ile tapu masrafı toplamının ön inceleme duruşmasında yatırılması gerektiğinden bu tarihten ön alım bedelinin mahkeme veznesine depo edildiği tarihe kadar nemalandırılması halinde getireceği nemasının da ön alım bedeline ilave edilmesi ve bankada depo edilmiş olan ön alım bedellerinin tamamının nemalandırılmasına karar vermek gerekecektir. Şu halde mahkemece yapılması gereken iş, yukarıda belirtilen eksiklikleri gidererek neticesine göre yeniden hüküm kurmaktan ibarettir. Tüm bu anlatılanlar ışığında mahkemece verilen kararın yukarıdaki açıklamalar ile usul ve yasalara uygun olmadığı görülmüş olup, bahse konu eksikliğin tamamlanması gerektiği anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf talebinin HMK'nın 353/1- a-6. maddesine göre kabulüyle kararın kaldırılarak dosyanın mahalline gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Önalım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptali Ve Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 14. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Önalım hakkı, sözleşmeden doğan önalım hakkı ve alım-geri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
Mahallesi 1172 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazda T3 adına kayıtlı 300/16771 paya ilişkin tapu kaydının yasal ön alım hakkı nedeniyle İPTALİNE ve TC kimlik numaralı T1 isimli davacı adına tapuda kayıt ve tesciline, Davacı tarafından depo edilen 15.000,00TL önalım bedelinin ve tapu masraflarının karar kesinleştiğinde davalıya ödenmesine " şeklinde karar verilmiştir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin davaya konu taşınmazda hisse sahibi olan kişilerden hisselerini tapuda yazan bedeller dahilinde satın aldığını tapu kayıtlarında satış işlemlerinin 28.07.2017 ve 01.08.2017 tarihlerinde yapıldığını ve paydaşların o tarihten bu yana ön alım haklarını kullanmadıklarını belirterek davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI; Mahkeme tarafından yapılan yargılama neticesinde; "...Toplanan delillere göre; davacı tarafın bedelde muvazaa iddiasını kanıtlayamadığı, dava konusu taşınmazlarda hissedar olması hasabiyle süresi içerisinde şufa hakkını kullandığı şufa bedelini de yatırdığı anlaşılmakla ön alım isteminin kabulüne karar vermek gerekmiş ancak Yargıtay 14....
Ayrıca davacı istinaf başvurusunda her ne kadar, ön alım hakkının komşu arazi sahibi olması sıfatıyla devam ettiği iddiasıyla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi talebinde bulunmuş ise de, davaya konu 262/4 ve 263/8 parsel sayılı taşınmazların sınır komşusu olan taşınmazların tapu kayıtları incelendiğinde davacının bu taşınmazların hiç birinde malik olmadığı anlaşılmakla, davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Türk Medeni Kanun (TMK) düzenlemesinde paydaşlar arasında fiili taksim hususu düzenlenmediği gibi ön alım hakkının kullanımına olan etkisine dair bir düzenleme de bulunmamaktadır. Bu kavram uygulamamıza Yargıtay içtihatları ile girmiştir. Yargısal içtihatlarda yapılan tanıma göre paydaşlar arasında fiili taksim bulunduğu taktirde ön alım hakkının kullanılmasının dürüstlük kurallarına aykırı olduğunun kabul edilebilmesi için, yasal ön alım hakkına konu payın ilişkin bulunduğu bir taşınmazın varlığı, bu taşınmazın, paydaşlarca kendi aralarında taksim edilmesi ve davacı ve davalıya pay satan paydaş (paydaşların) taşınmazın belirli bir kısmını kullanması gerekli ve yeterlidir....
Türk Medeni Kanun (TMK) düzenlemesinde paydaşlar arasında fiili taksim hususu düzenlenmediği gibi ön alım hakkının kullanımına olan etkisine dair bir düzenleme de bulunmamaktadır. Bu kavram uygulamamıza Yargıtay içtihatları ile girmiştir. Yargısal içtihatlarda yapılan tanıma göre paydaşlar arasında fiili taksim bulunduğu taktirde ön alım hakkının kullanılmasının dürüstlük kurallarına aykırı olduğunun kabul edilebilmesi için, yasal ön alım hakkına konu payın ilişkin bulunduğu bir taşınmazın varlığı, bu taşınmazın, paydaşlarca kendi aralarında taksim edilmesi ve davacı ve davalıya pay satan paydaş (paydaşların) taşınmazın belirli bir kısmını kullanması gerekli ve yeterlidir....
Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, Dava konusu taşınmazın ilgili payının satışı, kanunun aradığı şartlara göre noterlik kanalıyla tarafımıza bildirilmediğini, ilgili taşınmazda dosyada yapılan keşif ve bilirkişi incelemesiyle de tespit edildiği üzere paydaşlar tarafından fiili taksim söz konusu olmadığını, davanın süresinde açıldığını ve mahkeme tarafından bildirilen ön alım bedelinin taraflarınca mahkemenin bildirdiği hesaba süresi içinde yatırıldığını, davalının cevap dilekçesinde dayandığı sınırdaş tarım arazisinin ön alım hakkının işbu dosyada uygulanmasının yeri olmadığını, davanın paylı mülkiyette pay sahibinin ön alım hakkına ilişkin olduğu açıkça ortada olduğunu belirterek davalı vekilinin istinaf talebinin reddini talep etmiştir. GEREKÇE:Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; Dava, Tapu İptali ve Tescil istemine (Önalım Hakkından Kaynaklanan) ilişkindir....
Mahkemece bu kez kesin süreye rağmen ön alım bedelinin depo edilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi üzerine, davacı istinaf talebinde bulunmuş ise de davacının istinaf talebi incelendiğinde, davacının resmi bedel üzerinden ön alım hakkı talebinin bulunmadığı, keşfen belirlenen bedel üzerinden depo kararı verilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmış olup, izah edildiği üzere keşif bedelde muvazaa iddiasının ispatlanması için tek başına yeterli bir delil olmadığından ve davacı tarafından dosyaya başka delil de ibraz edilmediğinden bedelde muvazaa iddiasının ispatlandığından bahsedilemez, davacının resmi satış bedeli üzerinden ön alım talebi de bulunmadığından ilk derece mahkemesi tarafından yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olmasında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı sabit olmakla davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
