Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Önalım hakkı, sözleşmeden doğan önalım hakkı ve alım-geri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür. Dairemizce yapılan ön inceleme sonucunda; Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün, 9. maddesinde belirtilen düzenleme nedeniyle davanın niteliğine göre, istinaf incelemesine bakma görevi 4....
, hukukun üstünlüğüne, yargının bağımsızlığına aykırılık oluşturacağını, bağımsız mahkemenin karar verirken, yürütme erkinin idari teşkilatındaki bakanlığın kuruluşu olan genel müdürlüğün talimatını uygulanacağını düşünmenin anayasaya, yasalara, hukukun genel ilkelerine, yargı etiği ilkelerine aykırı olacağını, davada, 5403 Sayılı Yasa ve Medeni Kanuna uygun olarak ön alım hakkının kullanıldığını, tapudaki satış bedeli ve alıcıya düşen tapu giderinin dosyaya depo edildiğini, dava dilekçesi ekinde sunulan Yargıtay Kararında belirtildiği üzere hisseli taşınmazdaki hissedarların tamamının katılımı ile ön alım hakkı kullanılabileceğini, tüm hissedarların katılımı ile ön alım hakkının kullanıldığını, davalının tapudaki işlemin tarafı olup, muvazaa iddiasında bulunamayacağını kendi muvazaasına dayanamayacağını, ön alım hakkının yenilik doğuran, kullanılmakla sonuç doğuran bir hak olduğunu, ön alım davasını açmakla, satım akdinde davalının yerine geçtiğini ve davaya konu taşınmazın maliki olduğunu...
Asli müdahale talebinde bulunan ... ve arkadaşları vekili 30.04.2015 tarihli dilekçesinde; müvekkillerinin ön alım davasına konu çekişmeli taşınmazda paydaş olduklarını, yapılan satış işlemlerini yeni öğrendiklerini, ön alım hakkına dayalı olarak davaya konu 60/2000 payın tapu kaydının iptali ile taşınmazdaki payları dikkate alınarak müvekkilleri adına tesciline, dava değerinin satış bedeli olan 80.000TL olarak dikkate alınmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Cevabı: 5. Davalı vekili 10.11.2014 tarihli cevap dilekçesinde; çekişme konusu taşınmaz üzerinde kat irtifakı kurulu olduğundan 634 sayılı Kanun’un 8. maddesi gereğince şufa hakkının kullanılamayacağını, müvekkilinin ikinci alıcı olması nedeniyle iyi niyetinin korunacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme Kararı: 6. İstanbul Anadolu 13....
A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, müvekkili bakımından husumet eksikliğinin söz konusu olduğunu, davacının ön alım hakkını usulüne uygun olarak kullandığını, davacının komisyon alacağının bulunmadığını, açıklanan nedenlerle davanın reddini ve yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER: Sicil kayıtları, tapu kayıtları, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve protokoller, e-mail kayıtları, taraflarca sunulan deliller ve tüm dosya kapsamı. GEREKÇE: Dava, sözleşmeden kaynaklanan ön alım hakkının ihlali nedeniyle uğranılan zararın tazmini ve terditli olarak TBK'nın 520 ve devamı maddeleri uyarınca simsarlık sözleşmesinden kaynaklanan komisyon ücretinin tahsili istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki yasal ön alım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
Mahkemece yapılması gereken; konusunda uzman bilirkişiden denetime elverişli şekilde rapor alınarak, resmi senette yazılı satış bedeli ile tapu masrafı toplamının ön inceleme duruşmasında yatırılması gerektiğinden bu tarihten bilirkişi incelemesi yapıldığı tarihe kadar nemalandırılması halinde getireceği nemasının da ön alım bedeline ilave edilmesi ve bankada depo edilmiş olan ön alım bedellerinin tamamının nemalandırılmasına karar vermek gerekecektir. Şu halde mahkemece yapılması gereken iş, yukarıda belirtilen eksiklikleri gidererek neticesine göre yeniden hüküm kurmaktan ibarettir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkin olmakla, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun Geçici 14. maddesi ve Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 2015/8 sayılı iş bölümü kararı uyarınca temyiz inceleme görevinin Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunması nedeniyle görevli Dairenin belirlenmesi bakımından dosyanın, 6644 sayılı Kanunla değişik 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60/2 maddesi uyarınca Hukuk İş Bölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 10.06.2015 gününde oybirliği ile karar verildi....
Yukarıda açıklaması yapılan HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince davalı tarafın istinaf sebepleri ve kamu düzenine ilişkin hususlar ile bağlı kalınarak ilk derece mahkemesine ait dava dosyası esas bakımından incelendiğinde; Dava ön alım hakkından kaynaklanmaktadır. Ön alım hakkı 4721 sayılı kanunun 732, 733 ve 734 maddelerine göre paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde ön alım hakkı diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve üçüncü kişiye satılmasıyla kullanılır hale gelir. Bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynısı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olmaktadır. Tüm bu genel açıklamalardan sonra dava dosyası ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir....
Mesela, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davalarında, davanın kabulü halinde belirlenen değer üzerinden davalı taraf harç ve vekalet ücreti ödemek zorunda ise de, önalıma konu payın belirlenen bedelinin davalıya ödenmek üzere davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesi gerekmektedir. 7. Ön alım davalarında, kural olarak davaya konu payın resmi satış senedindeki değeri ön alım bedeli olmakla birlikte, davacı resmi senetteki satış bedelinin yüksek gösterildiğini belirterek davasını kendi belirlediği daha düşük bir bedel üzerinden harç yatırmak suretiyle açabilmektedir. Davalı taraf genellikle davanın reddini savunmakla birlikte, davanın mahkemece kabul edilmesi halinde ön alım bedelinin davacı tarafından düşük gösterildiğini belirterek, resmi satış sözleşmesindeki bedel üzerinden veya ileri sürdüğü daha fazla miktar üzerinden hüküm altına alınmasını talep etmektedir. 8....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/828 Esas - 2014/732 Karar sayılı dosyası ile tapu maliki aleyhine tapu iptali ve tescil davası açıldığını ve sonuçlandığını, ayrıca taraflar arasında imzalanan 29/04/2014 tarihli ön protokole dair 17/11/2014 tarihinde yapılan ek sözleşmenin birinci paragraf ve birinci maddesinde dava konusu taşınmazın yerine başka taşınmazın devrinin yapılacağı bu şekilde borcun yenilendiğini, davacı tarafın talebinin asıl dayanağının alım(iştira) hakkı olduğu, bunu 17/11/2014 tarihinde yapılan ek sözleşmenin 2. kısmın 1. maddesine dayandırdığı ancak alım sözleşmesinin resmi şekilde olmadığını, geçerlik şartlarını taşımadığından geçersiz olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
