Somut olayda davacı, üçüncü kişinin ön alım hakkını kullanması nedeniyle zarara uğradığını ileri sürmüşse de satışa konu taşınmazın paylı mülkiyete konu olduğunu ve diğer paydaşların ön alım hakkı nedeniyle payın elinden alınma ihtimalinin varlığını başından beri bilmektedir. Davalı satıcının tekeffüle ilişkin açık bir taahhüdünün de bulunmadığı gözetildiğinde uyuşmazlığın zapta karşı tekeffüle ilişkin hükümler çerçevesinde çözülemeyeceği açıktır....
Ön alım davalarında fiili taksime önem verilmesi için taksimin yazılı olarak yapılması ya da taşınmazın çok sayıda paydaşın bulunması halinde tüm paydaşlar tarafından fiilen kullanılan bölümleri olması gerekmez. Davacının kullandığı ve davalıya pay satan kişilerin kullandığı ayrı ayrı bölümler var ise satıcı nedeniyle ön alım hakkını kullanması TMK'nın 2. Maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmayacağı kabul edilmektedir. İlk derece mahkemesince mahallinde keşif yapılmış, mahalli bilirkişi ve tanıklar dinlenmiş, bilirkişi raporları alınmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava, yasal önalım hakkı nedeniyle tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Ön alım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. Yasal ön alım hakkı paya bağlı bir hak olup ön alım hakkını kullanan kişinin hakkın kullanıldığı anda "paydaş" olması gerekir. Ön alım nedeniyle tapu iptal ve tescil davalarında dava hakkına ilişkin olan bu hususun hakim tarafından kendiliğinden öncelikle nazara alınması gerekir....
Ön alım hakkına sahip birden fazla sınırdaş tarımsal arazi malikinin bulunması hâlinde hâkim, tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikine ön alıma konu tarımsal arazinin mülkiyetinin devrine karar verir. ” 4721 sayılı Kanun'da düzenlenen yasal ön alım hakkı, taşınmazlardaki paylı mülkiyet ilişkisine dayanmakta iken, 5403 sayılı Kanun’un 8/i maddesinde düzenlenen ön alım hakkı sınırdaşlık ilişkisine dayalı bir haktır. Maddenin son fıkrasındaki yollama nedeniyle, ön alım hakkının kullanılmasında 4721 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Bu çerçevede, ön alım hakkının kullanılabilmesi bakımından satışın sınırdaş tarımsal arazi maliklerine bildirilmesi, bildirimin şekli, ön alım hakkının dava yoluyla kullanılması, ön alım davasının açılması için öngörülen süreler ile ön alım bedeli hakkında 4721 sayılı Kanun'un 732 ve devamındaki hükümlerinin uygulanacağında kuşku bulunmamaktadır....
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü: Miktar veya değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir. Dosya içeriğine göre; dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası olup, yargılama sırasında dava konusu edilen pay ölünceye kadar bakma akdi ile devredilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, ön alım (şuf'a) hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescili istemine ilişkin olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.09.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
davalı tarafından 150.000,00 TL bedel karşılığında satın alındığı, dava açmak suretiyle sahip olduğu yasal ön alım hakkını kullanan davacı verilen kesin süre içerisinde belirlenen ön alım bedelini de dava dosyasına depo ettiği gerekçesiyle davalı adına kayıtlı Afyonkarahisar ili Bolvadin ilçesi söğütlü mevkii 340 ada 14 parsel sayılı taşınmazın tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar kesinleştiğinde tapu satış bedeli olan 150.000,00 TL ve tapu masrafları olan 6.130,88 TL tapu harcı masraflarının ön alım bedeli ve masraflar olarak davalıya ödenmesine karar verilmiştir....
Kişiye satılması durumunda kullanılacağı, bu sebeple mahkeme kararı ile davalı Gülsen adına tescil edilen paya ilişkin talebin yerinde olmadığı, Davalı Murat'ın uhdesinde kalan 9,38 m²'lik kısım için yapılan değerlendirmede davalı Murat'ın 12/05/2016 tarihinde dava dışı İsmail Sakın'dan pay satın almak suretiyle paydaş olduğu, daha sonra 19/09/2017 tarihinde dava dışı Serkan Sakın'ın hissesini de satın aldığı, 19/09/2017 tarihli satışta davalı Murat'ın paydaş sıfatının bulunduğu, ön alım hakkının yanızca payı satın alan 3. Kişilere karşı kullanılabileceği, bir paydaşa yapılan satışta diğer paydaşların ön alım haklarının bulunmadığı anlaşıldığından davalı T3 yönünden söz konusu taşınmazda malik sıfatı bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden ön alım hakkının kullanım şartları oluşmadığından davanın reddine, yönelik karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, 4721 sayılı Kanun'un 732....
Bu maddenin ikinci fıkrası uyarınca, tarımsal arazilerin satılması hâlinde sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin de ön alım hakkına sahip olduğu; tarımsal arazi, sınırdaş maliklerden birine satıldığı takdirde, diğer sınırdaş maliklerin ön alım haklarını kullanamayacağı; ön alım hakkına sahip birden fazla sınırdaş tarımsal arazi malikinin bulunması hâlinde, tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikinin ön alıma konu tarımsal arazinin mülkiyetinin devrini talep edebileceği ve ön alım hakkının kullanılmasında Türk Medenî Kanunu hükümlerinin uygulanacağı hükmü yer almaktaydı. 4....
HÜKÜM: 1- Davanın KABULÜ ile; Dava konusu Kars İli, Merkez İlçesi, Karacaören Köyü 153 ada 44 parsel sayılı taşınmazda davalı T2 adına kayıtlı hissesinin iptali ile; iptal edilen hissenin, taşınmazda elbirliği halinde malik olarak bulunan Vahide Güven (TC: ), T1 (TC:), Engül Yılmaz (TC:), Gürsoy Güven (TC:), Ulusoy Güven (TC:), T4 (TC:), Ufuk Güven (TC:) ve Sevilay Yılmaz (TC:) adlarına eşit hisseler ile TESCİLİNE, 2- Depo edilen 1.025,10 TL ön alım bedelinin karar kesinleştiğinde davalıya ödenmesine, 3- İİK'nun 28. Maddesi uyarınca hüküm özetinin Kars Tapu Müdürlüğüne gönderilmesine...," şeklinde karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; usul ve yasaya aykırı olan kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava; ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir....