İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, rıza hilafı ile zayi olan çekin iptaline karar verilmesi ve ödeme yasağı konulması ve zayi belgesi verilmesi istemli Çek İptali davasıdır. Davacı vekilinin --------- tarihli feragat dilekçesi ile dosyadan müvekkilinin gördüğü lüzum üzerine feragat ettiği , feragatinin kabulü ile dosyanın işlemden kaldırılmasını talep ettiği görülmüştür. 6100 Sayılı HMK.'nın 309. maddesinde "Feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. Kısmen feragat veya kabulde, feragat edilen veya kabul edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır." düzenlemesi bulunmaktadır....
Olan, borçlusu ... olan senedin .... şubesine ulaşmadan kargoda kaybolduğunun tespit edildiğini, öncelikle bahsi geçen senet üzerine ödeme yasağı konulması ile senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava edildiği görülmüştür. Dava dilekçesine ekli olarak dava konusu senedin fotokopisinin sunulduğu, ayrıca Kargo firmasına teslimata ilişkin kaydın bulunduğu, kargoda kayıp olmasına ilişkin tutanağın düzenlenerek dilekçeye eklendiği anlaşılmıştır. İptali istenen senedi elinde bulunduranlar yönünden başvuruda bulunmalarını sağlamak üzere Ticaret Sicil Gazetesi nezdinde ilanlar yapılması konusunda işlem yapıldığı ve ilanların yapıldığı, verilen süre içinde herhangi bir başvurunun olmadığı dosya kapsamından anlaşılmıştır. Dava konusu senede ilişkin ödeme yasağı kararının düzenlendiği görülmüş, verilen tedbir kararının dava dışı keşideci Halime Kaygusuz'a tebliğ edildiği anlaşılmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/69 Esas KARAR NO : 2022/329 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 29/01/2021 KARAR TARİHİ : 19/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin hamili bulunduğu, keşidecisinin --- nolu, ------- keşide tarihli, ------- bedelli çekin kaybolduğunu, zayi edilen çekin üçüncü şahısların eline geçmesi halinde müvekkilinin mağdur olacağını, bu nedenle sübuta erecek iddialar neticesinde mezkur çekin iptalini ve ödeme yasağı konulmasını teminen işbu davanın ikamesi zaruretinin hasıl olduğunu, bu nedenlerle müvekkilinin ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi bakımından elinden rızası hilafına çıkan çek hususunda ödeme yasağı konulması ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
nin adresine ulaştığında zarfın boş çıktığı ve bu hususta tutanak düzenlendiği, çeke ödeme yasağı konulması zorunluluğu doğduğunu beyan ederek, söz konusu çekle ilgili öncelikle ödeme yasağı konulmasına ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali talebinden ibarettir. TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi, çekin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Yani iptal davası açma hakkı borçlu durumunda olan keşide edene değil ancak çek üzerinde hak sahibi olan hamile aittir. Çek keşidecisinin TTK'nın 818/1-s maddesi gereğince, aynı Yasa'nın 757. maddesi gereği iptal davası açmaya hakkı bulunmamaktadır. (Y.11.HD.15.10.2012T., 2011/9320E., 2012/16114K.). Bu nedenle davanın reddine karar verilmiştir....
Ltd Şti lehtarı olan, 380.000,00 TL miktarlı çekin, 01/09/2023 tarihinde kaybolduğunu belirterek, çekin üçüncü şahısların eline geçmesinin müvekkili açısından telafisi imkansız zararlar doğurabileceğinden çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. GEREKÇE: Dava, zayi nedeniyle çek iptali ve ödeme yasağı konulması talebine ilişkindir. Davacı vekili, keşidecisi davacı olan ... A.Ş. ... Şubesi'nin ... seri numaralı, keşide yeri .... olan, 380.000,00 TL tutarındaki, 31/12/2023 keşide tarihli çekin, 01/09/2023 tarihinde kaybolduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. 6102 sayılı TTK ‘nun 651 ve TTK'nun 818/s bendi yollaması ile aynı Kanunun 757 ve devamı maddelerine göre açılacak kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin davalarda, dava açma yetkisi hamile ait olup, keşidecinin zayi nedeni ile iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Talep, kıymetli evrakın (çek) kaybolması nedeni ile iptali ve ödeme yasağı konulması istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesince; 6762 Sayılı T.T.K.'nın 4. ,5.maddesi maddeleri gereğince Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
-TL bedelli 2 adet çekin, çek hesap sahibi ... tarafından keşide edilerek borcuna karşılık müvekkiline teslim edildiğini, müvekkilinin bu çekleri mal aldığı yere kullanmak istediğini ancak tüm aramalara rağmen bulamadığını, çeklerin kaybolma ya da çalınmış olma ihtimalinin çok büyük olduğunu iddia ve beyan ederek çekler hakkında ödeme yasağı kararı verilmesine, davanın kabulüne, bahsi geçen çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. KANITLAR VE GEREKÇE / Dava, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 757 ve izleyen maddeleri hükümlerine dayalı olarak açılmış olup, kambiyo senedinin kaybı nedeniyle iptali istemine ilişkindir. Mahkememizin 19/04/2022 tarihli tensip tutanağının (2) numaralı ara kararı ile; dava konusu çeklerin toplam bedeli toplamı olan 300.000,00.-TL'nin %15'i oranında teminat karşılığında ödeme yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiş, 45.000,00....
yasağı konulmasını da ihtiva eden, çekin iptali için işbu davanın ikame edilmesi zarureti hasıl olduğunu, mahkeme tarafından doğabilecek mağduriyetlerin bir an evvel önüne geçilebilmesi açısından öncelikle zayi olan çek hakkında ivedi bir şekilde tedbiren ödeme yasağı konulması ve iptal kararı verilmesi talep olunduğunu bildirmiştir....
CBS ... soruşturma dosyasıyla şikâyette bulunulduğunu, kovuşturmaya yer olmadığına dair ... sayısıyla karar verildiğini, çeki eline geçiren kişinin, çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesi halen söz konusu olduğunu, çekin üçüncü şahısların eline geçmesi müvekkili açısından telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğinden, çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, devamında da adı geçen çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ettiklerini, öncelikle ... Bankası ... Şubesi’ne müzekkere yazılmasına ve ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasına, ... Bankası ... Şubesi’nin ... IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen "..." "..." "..." : "..." seri numaralı, ... çek numaralı, 75.000,00.-TL tutarındaki 30/10/2021 tarihli çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen ... seri numaralı 12.000,00-TL tutarındaki 11/02/2021 basım tarihli çekin zilyedi olduğunu, müvekkili zilyedi olduğu iş bu çekin kaybedildiğini, çeki eline geçiren kişinin çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çeki işletmesi tehlikesinin olduğunu, çekin üçüncü şahısların eline geçmesinin, müvekkili açısından telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğini, çek bedelinin bankadan alınmaması için öncelikle ödeme yasağı konulmasını, adı geçen çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini, ödeme yasağı konulması yönünden tedbir alınmasını, ... Bankası ... şubesi’nin ... IBAN numaralı hesabı üzerinden keşide edilen ... seri numaralı 12.000,00-TL tutarındaki 11/02/2021 basım tarihli çekin zayi nedenle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
