DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılmış bulunan çek istirdadı ve bundan kaynaklı çekte alacaklı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nın 792. maddesinde "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür." şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rızası hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir....

Çek iptali davaları özelliği itibariyle hasımsız açılan davalardan olup yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda çek iptali davasını açan davacıya mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde çek iptali davası konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Ancak somut olayda çek iptali davasının devamı sürecinde ihbar olunan sıfatıyla davaya dahil olan Tam finans faktoring şirketinin çekleri ciro yoluyla aldığını ve meşru hamil olduğunu belirterek davaya konu çeklerin İstanbul 5. İcra Müdürlüğünün 2020/26382 ve 2021/95 Esas sayılı dosyaları ile tahsil edildiği görülmüştür. Somut olayda iptal davasına konu çekin yargılama sırasında tahsil edildiği ve çekin yetkili hamili olduğunu ileri süren üçüncü kişinin elinde olmadığı anlaşılmaktadır....

- K A R A R - Davacı vekili;verilen 0725240 çek nolu 15.09.2014 keşide tarihli 16.000,00 TL bedelli , keşidecisi Doğrama , lehtarı davacı müvekkil ... olan nama yazılı çekin, lehdar hamil davacı müvekkilin rızası ve bilgisi dışında zayi olması sebebiyle Ticaret Mahkemesinin 2014/255 Esas sayılı dosyası ile iptalini talep ettiklerini, Ticaret Sicil Gazetesinde gerekli ilanların yapıldığını, ödeme yasağı kararını aldığını, anılan dosyadan mahkemece çeki elinde bulundurana karşı menfi tespit ve çek istirdadı davası açmak için taraflarına kesin süre verildiğini, yargılama devam ederken müvekkili aleyhine ilamsız icra takibine girişildiğini, buna ilişkin ödeme emri tebliğ edildiğini, takip dayanağının ise çek iptal davasına konu çek olduğunu , çeki elinde bulunduran hamilin Müdürlüğünün 2014/17779 Esas sayılı icra dosyasında alacaklı davalı olduğunun tespit edildiğini, davacı müvekkilinin davalıya borcunun bulunmadığını, dava konusu çek davacı müvekkilin isteği , rızası ve bilgisi...

e dosyada mevcut bulunan çek teslim tesellüm tutanağı düzenlenerek teslim edildiğini ve yargılamaya konu çek davayı açan müvekkili ...'ün zilyetliğindeyken zayi olduğunu, zayii nedeniyle Ödeme Yasağı ve Çek İptali davası açan müvekkili ...'ün meşru hamil olduğu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığından iade davası açma hakkının da bulunduğunu, yargılamaya konu çek zayi olduğundan müvekkilinin açtığı iade davası sonucunda zayi olan çeki elde etmemesi durumunda çalıştığı şirkete karşı çek bedelini ve şirkete verdiği zararları tazmin etmek durumunda kalacağını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, dava konusu edilen ...bank Levent İstanbul Şubesine ait keşidecisi ... San. ve Tic. Ltd....

DAVA KONUSU : İstirdadı KARAR : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hamili olduğu Halkbank Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi İzmir Şubesine ait 168.381,00 TL bedelli çekin davacı şirkete göndermek üzere kargo şirketine teslim edildiğini, ancak çekin kargoda kaybolduğunu, açılan çek iptali davasında mahkemece ödeme yasağı konulduğunu, mahkemece ibraz edilen çekin istirdadı için süre verildiğini, ileri sürerek, dava konusu çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, savunmasında özetle; davacının rızası dışında elinden çıkan çekin veya bedelinin istirdatını talep ettiğini, kanunun çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak, kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu taktirde o çeki geri vermekle mükellef olduğunu hükme bağlandığını müvekkilinin kötü niyetli olduğun dahi iddia edilmediğini, ağır kusurlu hareket eden davacının çeki geri isteme hakkının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir....

Dava, çek istirdadı istemine ilişkindir. Davacı vekili çekin tahsil edilmiş olması nedeniyle davamızı çekin istirdadından çek bedelinin tahsili istemi olarak beyan ettiklerini, davanın bu aşamadan sonra çek bedelinin tahsili istemine ilişkin olduğunu, ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasında Menfi Tespite ilişkin herhangi bir karar verilmediğini, ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyası, mahkemeniz dosyasından önce açıldığını, oradaki davada aynı çekten dolayı Menfi Tespit davası bulunmakta olduğunu, dosyalarında ise çekin bedelinin tahsili istenmektedir, her iki davanın birlikte görülmesi daha sağlıklı olacağını, bu nedenle mahkemenin dosyasının ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin dosyası üzerinde birleştirilmesi yönünde karar verilmesini talep etmiştir. Mahkememiz dosyası ile dava konusu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti konulu dosyamız davacısı ... tarafından dosyamız davalısı ... aleyhinde açılmış olan davanın ... 1....

Yukarıda izah ettiği üzere müvekkilinin ticari hayatı bulunmakla işe karşılık olarak bulundurduğu çek yaprağı çalınmış. 3. kişiler tarafından müvekkilinin ticari hayatın da mağduriyetine sebep olma ihtimali bulunduğundan Çalınan, kaybolan ...... SERi nolu çek yaprağının 3 kişiler tarafından ciro edilerek ilgili bankaya sunulması ihtimali bulunduğundan Çalınan/kaybolan çek yaprağı ile ilgili soruşturma başlatılmakla iş bu dava neticesinde müvekkilinin mağduriyetinin artmamasına tedbirden ihtiyati tedbir konulması ve banka şubesine müzekkere yazılması arz ve talep olunur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmesi gerekir....

İNCELEME VE GEREKÇE: Talep, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayii nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.6102 sayılı TTK'nın 818/1-s maddesinin yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 758 ve devamı maddeleri uyarınca; yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır.Muhatap Banka tarafından verilen cevabı yazıda talep konusu çekin 21/11/2022 tarihinde ---- Bankası tarafından ibraz edildiği ve karşılıksız olarak işlem gördüğü ----- Bankasının yazı cevabında dava konusu çekin 18/11/2022 tarihinde ------tarafından ibraz edildiği mahkememize bildirilmiştir Talep edene çekin ibraz edildiğine ilişkin muhtıra gönderilerek, 2 hafta içinde istirdat...

İlgili çek incelendiğinde çekte ciro silsilesinin düzgün olduğu kopukluk bulunmadığı, çek keşidecisi davacı ile davalı ciranta arasında birden fazla ciro bulunduğu, davalının çeki kendinden önce gelen dava dışı ciranta ... .Tic.Ltd....

Gerek HMK'da gerekse TTK'da çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme yer almamaktadır. Bu durumda açılan davanın HMK'nın 6. maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme olan, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde görüleceği kuşkusuzdur. Davalı vekilince süresinde ve usulüne uygun biçimde yetki itirazında bulunulması, davalı şirketin merkezinin "Şişli/İstanbul" olması karşısında mahkememizce yetkisizlik kararı verilmesi gerekmiştir. (Yargıtay 11. HD'nin 2016/9864 E. 2016/7479 K. Sayılı ve 2015/5017 E. 2015/12023 K. sayılı kararı) H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davanın yetki yönünden reddine, Mahkememizin yetkisizliğine, yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunun tespitine, 2-6100 sayılı HMK nun 20....