ilişkin olarak ------- dosyası ile icra takibi başlatıldığını belirtmiş, davacı şirketin borçlu olmadığının tespitine, çek istirdadı talebinin kabulüne, davalının %20 kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yüklenmesini talep etmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 28/03/2016 tarih ..... esas, ....... karar sayılı ilamında da açıklandığı üzere çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulması gerektiği anlaşılmış olup bu nedenle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Talep, Türk Ticaret Kanununun 757.ve izleyen maddeleri hükümlerine istinaden açılan kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. ...vekili tarafından müdahale talebinde bulunularak, iptali talep edilen çekin bankaya ibrazı üzerine ödeme yasağı bulunduğundan çek bedelinin ödenmediğini, müvekkilinin çekin hamili olduğunu ve çekin Diyarbakır İcra Dairesinin ...esas sayılı dosyasında icra takibine konu edildiği, ödeme yasağının kaldırılarak davacıya istirdat davası açılması için süre verilmesini talep etmiştir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmesi gerekir....
Şti tarafından bankaya ibraz edilmiş olup, ödeme yasağı olması ile çek davalı tarafa verildiğini, müvekkilinin hak kaybı yaşamaması adına yukarıda anlatılan açıklamalar ışığında ödeme yasağı konularak çekin istirdadı ve müvekkile iadesine, istirdadı talep olunan çekin haksız şeklide üçüncü kişilerin eline geçen ve başvuruları halinde mağdur olunmaması için dava sonuna kadar ödenmemesine yönelik muhatap banka şubesine müzekkere yazılmasına, ödeme yasağı konulmasına dava sonunda söz konusu çekin istirdadına yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
nun 598. maddesi uyarınca davalının iyiniyetli yetkili hamil sayıldığı, bu nedenle davacının, çekin istirdadı isteminde bulunamayacağı, fakat, davacı dava dilekçesinde açıkça, dava konusu çekten dolayı borçlu bulunmadığını iddia etmemiş ise de, "çoğa hakim olan aza da hakimdir." hukukun genel ilkesi gereğince çekin istirdadı isteminde, davacının borçlu bulunmadığının tespiti isteminin mevcut bulunduğunun kabulü gerekeceği, bu nedenle çekteki imzanın davacıya ait olmadığı anlaşıldığından davacının dava konusu çekten dolayı davalıya borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının icra takibine konu edilen dava konusu çek nedeni ile davalıya borçlu olmadığının tespitine, davalının haksız ve kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından davacı yararına tazminata hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir....
- K A R A R - Dava, 05.12.2004 tarihi Tali Bayilik Sözleşmesi’ni haksız nedenle fesheden davalının elinde bulunan ve mal teslimi karşılığı verilen çeklerin iadesi ile ödenen çek bedelinin istirdadı ve borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı vekili, müvekkilinin davacıdan halen alacağı olduğunu, davacıya verilen mallar için düzenlenen faturanın eksik KDV ödenmesi için düşük miktarda kesildiğini, kötüniyetli davacının bu hareketine karşılık fiyat farkı faturası kestiklerini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuş, karşı davacı da alacağını istemiştir. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl davada davacının istirdat talebinin reddine, 30.08.2005 keşide tarihli L0228239 çek nolu ... keşideli çek nedeniyle davacının 609.51.-YTL. borçlu olduğunun tespitine, üzerinde kalan kısım açısından borçlu olmadığının tespitine, 30.06.2005 keşide tarihli 12.000.-YTL. bedelli L0228237 çek nolu ve 30.11.2005 keşide tarihli 24.000....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/432 Esas KARAR NO : 2021/867 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 21/06/2021 KARAR TARİHİ : 07/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Vekili dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi ... Ltd. Şti., Lehtarı ... San. Tic. Ltd. Şti. olan ... Şubesine ait, ... iban nolu hesaptan keşide edilen, ... Seri Nolu, 24.06.2021 keşide tarihli, 45.000 TL bedelli çekin, yetkili hamil olan müvekkilinin uhdesinde iken kaybolduğunu, çekin kötüniyetli üçüncü kişilerin eline geçmesi ve haksız olarak piyasaya sunulması sonucunda müvekkilinin zarara uğratacağını beyanla çek için Türk Ticaret Kanunun 757. Ve devamı maddeleri gereğince ödeme yasağı kararı verilmesini ve iptalini talep ve dava etmiştir. DELİLLER, TAHKİKAT VE GEREKÇE: Dava; Çek iptali davasıdır....
Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile davacının açtığı çek bedelinin ödenmesinin meni davası sonucunda mahkemenin çek bedelinin borçlu tarafından ödenmesinin menine ve davacı tarafından 8 gün kesin sürede istirdat davası açması husususnda 04/11/2019 tarihli celsede karar verildiğini, bu sebeplerle iş bu davanın açılmasının zaruretinin doğduğunu, tedbir kararının devamını, haksız olarak elinde bulundurduğu çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesini, aksi halde çek bedeli olan 170.000,00 TL nin davalıdan tahsilini, yargılama giderlerinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmiş davalı vekili tarafından verilen 19/12/2019 tarihli cevap dilekçesi ile, davalının çek keşidecisi ...'a karşı davacıdan alacağı olan çek bedeli için Marmaris ......
Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile davacının açtığı çek bedelinin ödenmesinin meni davası sonucunda mahkemenin çek bedelinin borçlu tarafından ödenmesinin menine ve davacı tarafından 8 gün kesin sürede istirdat davası açması husususnda 04/11/2019 tarihli celsede karar verildiğini, bu sebeplerle iş bu davanın açılmasının zaruretinin doğduğunu, tedbir kararının devamını, haksız olarak elinde bulundurduğu çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesini, aksi halde çek bedeli olan 170.000,00 TL nin davalıdan tahsilini, yargılama giderlerinin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmiş davalı vekili tarafından verilen 19/12/2019 tarihli cevap dilekçesi ile, davalının çek keşidecisi ...'a karşı davacıdan alacağı olan çek bedeli için Marmaris ......
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuksal niteliği itibariyle, TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' hükmü düzenlenmiştir. Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu usulüne uygun delillerle ispat etmesi gerekir....
