maddesi uyarınca bankaca her çek yaprağı için yasa gereği ödenmesi taahhüt edilen tutarı depo etmediği gibi elindeki çek yapraklarını iade etmediğini, bunun üzerine davalı hakkında çek taahhüdü nedeni ile doğan alacağın icra dairesine depo edilmesi istemli icra takibine girişildiğini, davalının takibe itiraz ettiğini, takiben durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacı bankanın çek yaprakları karşılığında üçüncü kişilere ödediği bir bedelin bulunmadığını, uğramadığı bir zararı müvekkilinden talep etmesinin haksız olduğunu, çek yapraklarının iade edildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesin istemiştir....
DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 14/09/2021 KARAR TARİHİ : 15/09/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 15/09/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA VE SAVUNMA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilimiz ...'nin sahibi olduğu ve zilyetliğinde bulunan, Türkiye Garanti Bankası A.Ş.'...
Bu hükme göre kıymetli evrakın iptali için dava açabilecek olan kişi çekin yetkili hamilidir. Keşidecinin kıymetli evrakın iptali için dava açması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay 11. H.D. Başkanlığı'nın 18/10/2010 tarih, 2009/4583 Esas - 2010/10471 Karar ve 29/11/2010 tarih, 2009/81 Esas sayılı kararlarında çek iptali davası açma hakkının hamile ait olduğu, keşidecinin çek iptali davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı belirtilmektedir. Ayrıca davacının iptalini talep ettiği söz konusu çek yaprağı henüz kullanılmamıştır. Boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfını haiz olmayıp kıymetli evrakın zayi ve iptali talebine konu edilemezler. Nitekim Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 08/11/2010 tarih ve 2009/5094 esas - 2010/11357 karar sayılı bir kararında; "Boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını, kıymetli evrakın iptali hükümlerine de tabi tutulamayacağını" belirtmektedir....
Çekler sahte olarak doldurulup işlem başlatıldığında, keşidecinin sahteciliğe dayalı menfi tespit davası açma ve geçici hukuki koruma düzenlemelerinden yararlanma imkanı mevcuttur. Açıklanan bu gerekçelerle, istinaf nedenleri yerinde görülmediğinden, HMK'nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verildi....
DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 19/04/2023 KARAR TARİHİ : 25/04/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacının TC ... Bankası AŞ'nin Aşağı Eğlence/Ankara Şubesinin ... numaralı hesabına bağlı 0007653 seri numaralı 25.07.2022 tarihli, 344.500 TL'lik çeki İbrahim ... Yapı İnş. Mlz. Ltd. Şti firmasına keşide ve teslim ettiğini, ... Sanatoryum Şubesinin ... ıban numaralı hesabına bağlı 0338459 seri numaralı 15.11.2022 tarihli, 200.000 TL bedelli çeki yine aynı kişi olan ... Yapı İnş. Mlz. Ltd....
Bankacılığı konusunda uzman bir bilirkişiye tevdi edilmesine karar verilmiş, bilirkişi ... ... tarihli raporunda sonuç olarak; "1-Dosyaya tevdi edilen çek yaprakları suretlerinin incelenmesinde, davalı ...’na davacı bankanın ... şubesi nezdindeki ... numaralı hesabı üzerine keşide edilmek üzere 2007 ve 2008 yıllarında çek yapraklarının teslim edilmesiyle, taraflar arasında 3167 sayılı çek kanunu kapsamında gayri nakdi kredi ilişkisinin kurulduğu, 2-Davalıya tebliğ edilemeyen ihtarnameler ve çek yaprakları suretlerinde ... tarihinde ... ve ... numaralı çek yapraklarının karşılıksız kaydını takiben hamilleri tarafından her biri 435,00 TL. olmak üzere yasal garanti karşılığında davacı ... tarafınca tazmin edildiği, ayrıca ... tarihinde davacı ... şubesi tarafınca her iki çek yaprağına ilişkin akdi dönem kayıt görüntülemesinin dosyada mevcut bilirkişi raporu ekinde dosyaya intikal ettirildiği, 3-Diğer taraftan önceki bilirkişi raporunda ... tarihinde ... numaralı çek yaprağı için 1.200,00...
A.Ş. ile Dava dışı şirket ve Davacı kefilleri arasında akdedilen ticari kredi sözleşmeleri uyarınca ticari kredi ve çek karnesi kullandırıldığını, krediye ilişkin borcun ödenmemesi üzerine davaya konu icra dosyası açılan takip davacılar hakkında kesinleştiğini, davacıların dava dilekçelerinde özellikle icra dosyasındaki satışa yönelik işlemlerin durdurulmasını talep etmeleri sırf hacizli taşınmazın satışına engel olmak ve müvekkilinin alacağına kavuşmasını geciktirmek maksadı ile işbu davanın açıldığını gösterdiğini, davacıların elinde takipte deposu talep edilen çekleri temlik eden bankaya iade ettikleri veya çek garanti bedellerini bankaya depo ettiklerine ilişkin belge bulunmakta ise bu belgeleri ibraz ederek sorumluluktan kurtulabileceklerken huzurdaki davayı açmalarında hukuki yararlarının bulunmadığını, kısmi menfi tespit davası açılamayacağından dava harcının tamamlatılması gerektiğini savunarak, re'sen tespit edilecek sebeplerle de davanın reddine hükmolunmasını talep etmiştir....
Davalı vekili, yetki itirazında bulunarak davanın yetkili ... mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, davanın tapu iptal ve tescil istemine yönelik kısmının ayrılarak menfi tespit talepleri yönünden ticaret mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi gerektiğini, davacının alacağının belirlenebilir olması nedeniyle belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece,menfi tespit davalarında yetkili mahkemenin davalının ikametgahı veya takibin yapıldığı yer mahkemesi olduğu, davalıların ikametgahının ve takip yapılan yerin ... olması nedeniyle diğer usul itirazları değerlendirilmeksizin davanın yetki yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
DAVALI : HASIMSIZ - DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/07/2023 KARAR TARİHİ : 07/07/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 19/07/2023 Mahkememizde görülmekte olan kıymetli evrak iptali (çek iptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı asil, ...Bankası Ankara Caddesi Merkez Şubesinde bulunan hesabından tarafına verilen çek karnesi içerisinde yer alan 256517, 256518, 256519, 256520, 256521, 256522, 256523, 256524, 256525 çek nolu, halen yazılmamış ve imzalanmamış halde bulunan çeklerin bulunduğu çek karnesini tomarı ile birlikte kaybettiğini, tüm aramalarına rağmen bulamadığını ileri sürerek, çeklerin iptaline karar verilmesini ve belirtilen çeklerin ödenmemesi konusunda tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. KANITLAR: Dava dilekçesi ve ekleri. GEREKÇE: Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, boş çek yaprağının Türk Ticaret Kanunu'nda hüküm altına alınan ve kıymetli bir evrak olan çekin zorunlu unsurlarını taşımadığı, bir senedin çek niteliğinde olabilmesi için anılan Kanun'da düzenlenen zorunlu unsurları bulundurması gerektiği, boş olan, bedeli yazılı olmayan, keşideci imzası bulunmayan bu sebeple de çek hukuki statüsünde bulunmayan çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde olmadığı gözetilerek; şartları oluşmayan zayi sebebine dayalı kıymetli evrak (çek) iptali davasının reddine karar verilmiştir....
