BB bölümler üzerinde münferit ipotek bulunduğunu, davacının müşterek ipoteğe konu edildiği iddiasıyla ipoteğin fekkini talep ettiği taşınmazlardan ... adına kayıtlı,..... işyeri, ... adına kayıtlı, .... blok bb işyeri nitelikli taşınmazların müşterek ipoteğin konusunu teşkil etmediğini, söz konusu taşınmazlardan B blok 59 ve 62 bağımsız bölümün ... tarihli ipotek belgesi resmi senedinde yer almadığı, bu taşınmazlara ayrı ayrı ... tarihli ipotek belgesi ve resmi senetlerle münferit ipotek tesis edildiğini, A blok 20 bağımsız bölüm üzerindeki... tarihli ipoteğin ise fek edildiğini ve .. tarihinde münferit ipotek kurulduğunun ipotek belgesinden anlaşılacağını, söz konusu ipotek fekkinin ... yılında yapıldığını, kredi sözleşme şartlarının ihlal edilmesi nedeniyle adı geçen borçluya, kefillerine ve davacı ipotek veren şahıslara ... hesap kat ihtarnamesi tebliğ edildiğini, ipotek tesis işleminin ... yılında yapılmış olması ve...yılına kadar ipoteğin geçersizliğine ilişkin herhangi bir talep,...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.02.2014 gününde verilen dilekçe ile ipotek bedelinin tahsili veya taşınmazın bedeli ipoteğin bedeli ile oluşan kamu zararını karşılamadığı takdirde tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ipotek bedelinin tahsili, olmadığı takdirde tapu iptal ve tescil davasına ilişkindir. Davacı vekili, mülkiyeti davalılara ait 1308 ada 7 parsel sayılı taşınmazda müvekkili lehine ipotek tesis edildiğini, tesis edilen bu ipotek bedellerinin ödenmediğini fakat ipoteklerin usulsüz olarak terkin edildiğini, davacı ...'...
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı terkin taahhüdüne rağmen iradesiyle terkin talebinde bulunmazsa taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. İncelenen ve ipotek akdinin çerçevesini tayin eden resmi akit tablosu içeriğinden ipoteğin 2.500.00 TL. için tesis edildiği görülmektedir. Açıklanan bu niteliğe göre ipotek, kesin borç (karz) ipoteğidir. Türk Medeni Kanununun 875. maddesine göre kesin borç (karz) ipoteği, anapara yanında, gecikme faizini ve icra takibi yapılmışsa takip masraflarını da güvence altına alır....
Mahkemece, davanın kabulü ile ipoteğin terkinine, depo edilen bedelin davalıya ödenmesine hükmedilmiştir. Hükmü, davacı vekili ve davalı temyiz etmiştir. Davada kanuni ipoteğin terkini talep edildiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, davacının taşınmazına davalıya ait taşınmazdan imar parseli oluşturabilmek için kaç metrekare yer eklenmiş ise o miktardaki yerin, dava tarihindeki rayiç değeri belirlenerek bu bedelin depo ettirilmesinden sonra ipoteğin kaldırılmasına karar verilmelidir. Uyuşmazlık konusu ipoteğin, 2981 sayılı yasa uygulaması sonucu oluşan davacının hissesine 22.04.1994 tarihinde 16,00 m2 için 560.000.000 ETL bedelle tesis edildiği görülmüştür. İpoteğin konulduğu tarihten bugüne kadar taşınmazın değerindeki artış gözetilerek dava tarihi itibariyle rayiç bedeli depo ettirilmek suretiyle ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Davalılardan ... ve ... vekili, ipoteğin 08.12.1993 yılında tesis edildiğini, ipotek kurulurken saptanan bedelin dava tarihi itibariyle parasal bir önemi kalmadığından, günün koşullarına ve rayiç değerine göre saptanıp ipotek bedelinin artırılması koşuluyla davacının talebinin değerlendirilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur. Diğer davalı ..., davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, ipotek bedellerinin güncelleştirilmesi suretiyle dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalılardan ... ve ... vekili temyiz etmiştir. Davacı, 08.12.1993 tarihinde tesis edilen kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel davacı taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturabilmek için kaç metrekare yer katıldı ise onun dava tarihindeki rayiç değeri belirlenerek bu bedelin depo ettirilmesinden sonra ipoteğin kaldırılmasına karar verilmelidir....
istemi zamanaşımına uğradığını, ayrıca terkin yazısının üst kısmında her iki taşınmaz da gösterildiğini alt paragrafta ise sadece yazdığı fark edilmediğinden sehven, terkin talebinde bulunulmayan gayrimenkul üzerinde de terkin işlemi gerçekleştirildiğini, ancak davacı vekilinin iddia ettiği gibi kötü niyetle ve kusurlu olarak yapılmış bir işlem olmadığını, davalı T4'in cevap dilekçesinde de belirttiği üzere dava dışı bankanın evrakları inceleme sırasında ipotek resmi senetleri 2. derece olarak hazırlandığı fakat TAKBİS işletim sistemi üzerinde ipotek görünmediği, (sehven kalktığı için) ancak ipoteğin kalkmaması gerektiğini bilen T8'un ilgili memuru aldattığını ve satış –ipotek işlemi gerçekleşerek yeni malikin T5 olduğunu, taşınmaz sahibi ve yeni malikin ipotekten haberdar olduğunu bu nedenle tapu memuruna bu konuda kusur yüklenemeyeceğini ve davanın reddini savunmuştur....
Mahallesi, 42288 ada 3 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydındaki ... lehine konulan 13.01.1989 tarihli ipoteğin terkinine, vezneye depo edilen 33,70 TL ipotek bedelinin davalılara ödenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, belediyece dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde yapılan imar sonucu davalıların murisine ait 13,00 m2 yer karşılığı tesis edilen ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, ipotek bedelinin faizi ile birlikte ulaştığı değer değil, davacının taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için katılan 13,00 m2 yerin rayiç değeridir. Mahkemece yapılması gereken iş, 03.07.2014 havale tarihli bilirkişi kurulu raporunda davacı parseline giden 13,00 m2'nin dava tarihindeki rayiç değeri olarak belirtilen 10.790,00 TL'yi davacı tarafa depo ettirmek, davalılara ödenmesine karar vermekten ibarettir....
Madencilik adına kullandırılan kredilerin teminatı olarak bu ipotek de devam etmiştir. İpotek, bir kişisel alacağın teminat altına alınmasını amaçlayan ve bir taşınmazın değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir aynî haktır. Diğer mutlak haklar gibi ipotek de herkese karşı ileri sürülebilir ve rehinli alacaklıya öncelikle alacağını alma hakkı verir. 4721 Sayılı Türk Medenî Kanunu m. 881 hükmü“Hâlen mevcut olan veya henüz doğmamış olmakla beraber doğması kesin veya olası bulunan herhangi bir alacak, ipotekle güvence altına alınabilir.” şeklindedir. Yine TMK 883. Madde "Alacak sona erince ipotekli taşınmazın maliki, alacaklıdan ipoteği terkin ettirmesini isteyebilir." şeklinde olup, ipotek kendiliğinden sona ermez. Borç bittiğinde alacaklının terkin için tapu müdürlüğüne başvurması gerekir. Eğer borç ödenmiş ise borçtan şahsen sorumlu olmayan ipotek borçlusu, alacaklıdan ipoteğin terkinini isteyebilir....
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Davacı, ipotek ile yükümlü olarak satın aldığı taşınmazdaki 28.07.1993 tarihinde tesis edilen kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin bedeli olarak davacı taşınmazına davalıya ait taşınmazdan imar parseli oluşturabilmek için kaç metrekare yer katıldı ise onun dava tarihindeki rayiç değeri belirlenerek bu bedelin depo ettirilmesinden sonra ipoteğin kaldırılmasına karar verilmelidir. Mahkemece, yapılması gereken iş, imar uygulaması ile ilgili tüm belgeler getirtilip bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davalının parselinden davacı parseline giden taşınmaz miktarını metrekare olarak hesaplatmak, bunun dava tarihindeki rayiç değerini bulmak, bu bedeli depo ettirmek olmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
nin defter kayıtlarına müstenit açık hesap ve cari hesaplardan dolayı davalı şirketin yararına davacının maliki bulunduğu yukarıda belirtilen taşınmazlar üzerine 69.000,00 TL limitli ipoteğin tesis olunduğu anlaşılmaktadır. Tesis olunan bu ipotekler Türk Medeni Kanunu'nun 881. maddesi hükmü gereğince teminat ipoteğidir. İpotek borçlusu davacı, dava dışı ...Makine San. A.Ş.'nin borçlarından ötürü şahsen sorumlu değildir. Kısaca, tesis olunan ipotek üçüncü şahıs ipoteğidir. TMK'nın 883. maddesi uyarınca, teminat altına alınan alacak sona erince ipotekli taşınmazın maliki, alacaklıdan ipoteği terkin ettirmesini isteyebilir. Anılan Yasanın 884. maddesi hükmü gereğince de, borçtan şahsen sorumlu olmayan rehinli taşınmaz maliki, borçluya ait koşullar içinde borcu ödeyerek taşınmazın üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını isteyebilir. İpotek alacaklısı tarafından haklı olmayan sebeplerle ipoteğin terkin olunmaması durumunda da ipotek borçlusu dava yolu ile ipoteğin terkinini isteyebilir....
