Hukuk Dairesi Başkanlığının 28.06.2016 tarih, 2016/11108 Esas ve 2016/12572 Karar sayılı ilamında belirttiği üzere, kişisel ilişkiye dair düzenlemeler kamu düzenine ilişkindir ve re’sen dikkate alınır. Çocuk ile ana veya baba arasında düzenli kişisel ilişki kurulması ve bu ilişkinin sürdürülmesi; çocuk ve velayet kendisinde bulunmayan ana veya baba için bir haktır (Çocuk Hakları Sözleşmesi md.9/3). Bu tür kişisel ilişki çocuğun sadece yüksek yararları gerektirdiği takdirde veya ana ve babanın bu haklarını amacına aykırı kullanmaları halinde kısıtlanabilir veya engellenebilir (Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesi md.4/2). Kişisel ilişki tesisinden beklenen amaç çocukla ebeveynleri arasında aile bağlarını geliştirmek ve bu suretle çocuğun sağlıklı gelişimini sağlamaktır. Bu bakımdan kişisel ilişki tesis edilirken çocuğun bedeni, fikri ve ruhsal gelişimi esas alınarak amacı gerçekleştirici bir düzenleme yapılmalıdır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı-davacı erkeğin eşine şiddet uyguladığı ve eşini ters ilişkiye zorladığı, erkeğin tam kusurlu davranışları nedeniyle evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı, çocuğun yaşı ve ihtiyaçları gözetilerek babası ile yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulması gerektiği gerekçesi ile asıl davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin annesine verilmesine, çocukla babası arasında yatılı kişisel ilişki kurulmasına, çocuk yararına aylık 350,00 TL tedbir, aylık 500,00 TL iştirak nafakasına, kadının tedbir ve yoksulluk nafakası taleplerinin reddine, kadın yararına 8.000,00 TL maddî ve 10.000,00 TL manevî tazminata, birleşen kişisel ilişki düzenlemesi davasının kabulü ile ortak çocuk ve babası arasında yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Çocuk ile ana ve babası, düzenli kişisel ilişki elde etme ve bu ilişkiyi sürdürme hakkına sahiptir. Ana ve babası ayrı olan çocuğun ebeveynleriyle düzenli kişisel ilişki kurması ve bu ilişkiyi sürdürmesi çocuk için bir hak olduğu gibi, ana ve baba için de haktır. Kişisel ilişki sadece çocuğun yüksek yararı gerektirdiği takdirde kısıtlanabilir veya kaldırılabilir. Kişisel ilişkinin düzenlenmesinde çocuğun bedeni ve fikri gelişimi yanında ana ve/veya babalık duygularını tatmin de önemlidir. Çocuk ile babası arasında yeterli kişisel ilişki kurulamadığı taktirde güven duygusunun oluşamayacağı açıktır. Çocuğun babası ile yatılı kişisel ilişki kurulmasına engel somut bir olgu veya iddia bulunmamaktadır. Çocukla baba arasında tesis edilen kişisel ilişki süresi, babalık duygularını tatmine elverişli olmadığı gibi, çocuğun da baba ... ve şefkatini tatmasına da yeterli değildir....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı-davalı, kusur belirlemesi, tazminatlar ve kişisel ilişki tesisi yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı-davacı, kusur belirlemesi, tedbir ve iştirak nafakası ile maddi ve manevi tazminatların miktarı yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur. GEREKÇE : Dava, evlilik birliğinin sarsılması (TMK m.166/1- 2) hukuksal sebebine dayalı boşanma ve boşanmanın fer'ilerine, birleşen dava ise tedbiren kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin olup, ilk derece mahkemesi kararı taraflarca yukarıda belirtilen yönlerden istinaf edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın eş tarafından, velayeti kendisine bırakılan müşterek çocuk ile baba arasında tesis edilen kişisel ilişki yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, velayeti anneye bırakılan 01.09.2011 doğumlu müşterek çocuk Batuhan ile baba arasında her hafta Cumartesi saat 10.00’dan Pazar 18.00 ile 1 Temmuz-31 Temmuz tarihleri arasında kişisel ilişki kurulmuştur. Bu şekilde temmuz ayında kurulan kişisel ilişki küçüğün yaşı dikkate alındığından fazla olduğu gibi, hafta sonları kurulan ilişki de, çocuğun taraflar arasında her hafta sonu anne ve baba arasında gidip gelmesi sonucunu doğuracağından, ruhsal ve bedensel gelişimine olumsuz etki yapacak niteliktedir....
Kişisel ilişki tesisinden beklenen amaç çocukla ebeveynleri arasında aile bağlarını geliştirmek ve bu suretle çocuğun sağlıklı gelişimini sağlamaktır. Bu sebeple kişisel ilişki analık ve babalık duygusunu tatmin edecek nitelikte olmalıdır. İlk derece mahkemesince müşterek çocuk Pınar yönünden düzenlenen kişisel ilişkide her ayın 1. ve 3. Cumartesi günü ile dini bayramların 2. günü kurulan kişisel ilişkinin yatısız kurulması, yaz ve yarı yıl tatili için kişisel ilişkinin başlangıç - bitiş gün ve saatlerinin belirtilmemesi doğru bulunmamıştır....
Kişiliğinin tam ve uyumlu olarak gelişebilmesi bakımından , bedensel ve zihinsel gelişimi esas alınarak babasıyla kişisel ilişkinin onun yüksek yararına aykırı düşüp düşmeyeceği hususunda psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacıdan oluşan uzmanlardan , çocuk ve baba ile görüşme suretiyle aydınlatıcı rapor (görüş) alınmalı, diğer delillerle birlikte değerlendirilerek sonucuna göre kişisel ilişki konusunda karar verilmelidir. Bu yapılmadan eksik inceleme ile babanın çocuğuyla, çocuğun da babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurmak ve sürdürmek hakkından yoksun bırakılmasını doğru bulmuyorum. Bu sebeple sayın çoğunluk görüşüne bu yönden katılmıyoruz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı kocanın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2-Tarafların müşterek çocukları ...1996, ... 2002 doğumludur ve taraflar aynı yerde oturmaktadır. Kişisel ilişki ile çocuğun sağlıklı kişisel gelişimi yanında, ana ve babalık duygularının tatmini de gözetilir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; boşanma ve nafakalar bakımından istinaf talepleri bulunmadı ğını belirterek velayet ve kişisel ilişki kurulmaması bakımından istinaf kanun yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dairemizce; resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK md. 355) inceleme sonucunda; Dava; evlilik birliğinin temelinsen sarsılması hukuksal sebebine dayalı (TMK 166/1- 2) boşanma ve ferilerine yöneliktir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davalı erkek tarafından boşanma ve nafaka yönünden istinaf taleplerinin bulunmadığı belirtilerek velayet ve kişisel ilişki bakımından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
Mahkemece ortak çocuğun velayeti anneye bırakılmış baba ile kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiş ise de kişisel ilişki süresi fazla olduğu gibi "aynı yerde oturmaları hali" ve "ayrı yerde oturmaları" hali için ayrı ayrı kişisel ilişki düzenlenmiştir. Tarafların ayrı yerde oturdukları ve ulaşım kolaylığı dikkate alındığında, kişisel ilişkiye dair düzenleme yapılırken, taraflar bu hususun dikkate alınmasını açıkça talep etmemişlerse, "aynı yer, ayrı yer ayrımına" gidilmesinin de önemi bulunmamaktadır....
