Paşa Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğu da kabul edilerek bozma kararına uyulmasına karar verildikten sonra yapılan yargılama neticesinde; davacıların galle fazlasını isteyebileceği değerlendirildiğinden davacıların isteyebileceği galle fazlası ile ilgili olarak yeniden oluşturulan bozma ilamı kapsamındaki bilirkişi heyetinden rapor alınması cihetine gidildiği, bilirkişi heyetinin 20.11.2014 tarihli raporda, Yargıtay bozma kararı ve mahkemenin bozma kararına davacıların galle fazlasını almaya müstehak vakıf evladı olduğu yönündeki uyma kararı kapsamında inceleme yapıldığı, davacıların galle fazlasına müstehak olduğu kabul edilen vakıf ile ilgili tüm harcamaların ayrı ayrı değerlendirildiği, ödemelerin güncellendiği, günlük 50 ve 300 akçe karşılıklarının da tespit edilip evlada ödenecek günlük 300 akçenin TL karşılığının 6 adet davacı yönünden hesaplandığı, davacılara düşen ve dağıtılması gerekli miktarın 2.479.588,92TL olduğu, keza 50 akçenin evlada mütevelliye ödenecek...
Nitekim mazbutaya ayrılsa bile vakfiyesine göre galle fazlasının açıkça evlatlarına bırakılan vakıflarda galle ödemesinin evlatlarına yapılıyor olması da bu durumu göstermektedir. Açıklanan Yasa ve Yönetmelik hükümleri ve eski vakıflar hukukunun genel ve temel prensiplerine göre vakfiyelerdeki şartlara tam ve kesintisiz olarak uyulması gerekmekte olup, evlatlara bırakılmamış olan intifa haklarından yararlanılması mümkün değildir. Bir başka deyişle mazbutaya alınmış vakıflarda galle fazlasının yalnızca mütevelliye bırakılmış olduğu durumlarda; Vakıflar Genel Müdürlüğünün yöneticilik yapması nedeniyle almış olduğu ücret de dikkate alınarak galle fazlası ne Vakıflar Genel Müdürlüğüne ne de herhangi bir mütevellilik hizmeti yapan vakıf evlatlarına ait olacaktır. Bu gelir, artık tamamen ayrı bir tüzel kişiliği bulunan vakfın doğrudan doğruya kendisine ait olacaktır. Zira vakıf hukukunda temel kural, vakfı kuran kurucu iradenin (şâriin nassı) tam olarak uygulanmasıdır....
Vakfı olarak bilinen dava konusu vakıfların vakıf evladı olduğu yolundaki mahkemenin tespitine yönelik bir bozma yapılmamış, sadece her bir vakfın ayrı tüzel kişiliği olduğu, vakfiyelerde galle fazlasının evlada verilmesi ile ilgili olarak ayrı ve özel düzenlemelerin bulunduğu, buna göre galle konusunda vakıflardan galle olan evlat listesi ve dayanakların evrakın ...Müdürlüğü'nden davacıya ait gidebildiği kadar üst soylarını gösterir nufüs kayıtlarının ilgili nüfus müdürlüğünden getirtilip her bir vakıf ve vakfiye şartlarının ayrı ayrı olmak üzere uzman bilirkişiye incelettirilerek oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiğine işaret edilmesine rağmen, mahkemece, bozma ilamı dışına çıkılıp, hükme esas alınan bilirkişi ek raporu sonuç kısmının (1) numaralı parağrafı da gözardı edilerek, ...'da kurulu 618 numaralı defterin 19.sayfasının 4.sırasında kayıtlı ... .... müstakil bir vakfiyede yazılı ve 919 H. Tarihli ve aynı defterin 16.sayfasının 5.sırasında kayıtlı ...'...
Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine, ....Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine, ... Vakfı şeklinde herhangi bir vakıf olmadığından bununla alakalı istemin reddine" karar verilmiştir. Mahkeme önüne yetkisizlik kararı ile gelen dosyada davacıların.... Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine ilişkin bir talep bulunmadığı halde istemin reddine karar verilmesi doğru değil ise de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden ve bu ret kararı nedeniyle davalı lehine vekalet ücreti verilemeyeceğinden hüküm fıkrasının 1 nolu bendinde yer alan "... Vakfı şeklinde herhangi bir vakıf olmadığından bununla alakalı istemin reddine" cümlesinin metinden çıkarılması suretiyle kararın düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 03.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davanın kabulü ile davacı ...'nın davalı ... Vakfının zükur evladı ve batnı evveli olduğu ile galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılar Mülhak Vakıf ve ... vekillerince temyiz edilmiştir. Asıl dava, davacının dava konusu vakfın ön batında yer alan erkek evlat olduğunun tespiti; birleşen dava ise, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Vakfı ile isimleri belirtilen 11 vakfın ve davacıların üst soylarınca kurulmuş bulunan tespit edilecek diğer vakıfların galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 3.maddesi uyarınca, intifa hakkı mazbut ve mülhak vakıflarda, vakfiyelerindeki şartlara göre ilgililere bırakılmış galle fazlaları ve hakları; galle fazlası ise, mazbut ve mülhak vakıflarda, vakfın hayrat ve akarlarının onarımı ile vakfiyelerindeki hayrat hizmetlerin ifasından sonra kalan miktarı ifade eder. Aynı Yasanın 6/1.fıkrasına göre; Mazbut vakıflar, Genel Müdürlük (...) tarafından yönetilir ve temsil edilir ve aynı Yasanın 31/2. fıkrası gereğince mazbut vakıfların her birinin gelir ve giderleri ayrı ayrı takip edilir....
Dava, davacıların mazbut vakıftan galle almaya müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istemine ilişkindir. Bir vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Dosyadaki bilgi ve belgelerden; dava konusu............'nın 26.08.1943 tarihinde mazbut vakıf statüsüne alındığı, Vakfın tespit edilebilen yirmibir adet vakfiyesi ile zeyl vakfiyesinin olduğu tespit edilmiş olup galle fazlasına dair hüküm içeren ...... evvel 954 H tarihli vakfiyede; "... Vakıf, mezkur evkafın rekabeden artan zevaid ve fazlanın zükur evlat arasında müsaveten taksim edilmesini, eğer vakıfın zükur evladı bulunmazsa akrabası evladının zükuruna müsaveten taksim ve tevzi olunmasını eğer akrabası evladında zükur bulunmazsa vaktin hakiminin izni ile ......... Münevvere'de ikamet eden sülaha ve fukaraya taksim ve tevzi edilmesini şart eyledi..."...
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; dava konusu ....., Bin...Vakfı'nın Hicri 19... 1217 / Miladi 15 Aralık 1802 tarihli, Hicri 19... 1222 /Miladi 15 Ekim 1807 tarihli, Hicri 19 Cemaziye'l evvel 1229 /Miladi 9 Mayıs 1814 tarihli ve Hicri 1235 / Miladi 1819 tarihli olmak üzere dört farklı vakfiyesinin olduğu, galle fazlasına dair sadece Hicri 19... 1217 / Miladi 15 Aralık 1802 tarihli ilk vakfiyede hüküm olduğu, diğer üç vakfiyede ise ilk vakfiyeye atıf ve akar (mal) ilavesi olduğu, galle fazlasına dair hüküm içeren Hicri 19... 1217 / Miladi 15 Aralık 1802 tarihli vakfiyenin 9. sayfasında; "...bâkî galle her ne kalur ise evlâdlarım beyninde li'z-zekeri mislü hazzi'il-ünseyeyn taksîm oluna hisse-i tevliyyetden mâ'adâ evlâdlarımdan mütevelli olan kimesne gallenin bakâyâsın evlâda taksîm itdikde evlâdlarım ile beraber kendi hissesine dahî mutasarrıf ola..." denildikten sonra 10 sayfada ise; "...ve dahî evlâd beyninde butûn ve kurûn i'tibâr olunmayup birisi fevt oldukda nefsî evlâd-ı sulbiyyesi...
Somut olayda, davaya konu vakfın mazbut vakıf olduğu ve Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından idare edildiği anlaşılmıştır. 2- Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Galle fazlası evlada şart kılınan vakıflarda, galle fazlasının alınabilmesi için açılan davada öncelikle vakfeden ile soy bağının ispatlanması, sonra da vakfiye de öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir....
Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/75, bozma sonrası 2016/259) Esas sayılı dosyasında yapıldığı, iş bu dava dosyasındaki istemin sadece 2008 ve 2009 yılları yönünden değerlendirilebileceği ve 19.11.2020 tarihli bilirkişi raporunda 2008 ve 2009 yılları için davacılara ödenmesi gereken galle fazlasının 57.171,68 TL olduğu tespiti edimiş ve taleple bağlı kalarak 10.000,00 TL alacağın davalıdan alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir. Anılan hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava, galle fazlasına müstahak vakıf evlatları tarafından açılan, eksik ödenen galle fazlası alacağının ve tevliyet ücretinin isteğine ilişkindir. Galle, bir vakfın hasılatı, geliri anlamında kullanılmaktadır. Vakfa tahsis edilen paradan sağlanan faiz, vakfa ait malın kiraya verilmesi yoluyla elde edilen kira geliri, vakfa ait iktisadî işletmelerin gelirleri, vakıf bahçesinin semeresi galle olarak sayılabilir (Yener, M....
