Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3, 6 ve 76 ncı maddeleri, Vakıflar Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....
Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenmiş; Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1. Davacı ... vekilinin temyizi yönünden; Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün onanmasına, 2. Davacı ...'in temyizi yönünden; Dava arkadaşlığı; davacı veya davalı tarafta birden fazla kişi bulunması hali olup 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 57 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. İhtiyari dava arkadaşlığında; birden çok kişi, birlikte dava açabilecekleri gibi aleyhlerine de birlikte dava açılabilir....
Vakfı'nın galle fazlasına müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş; Mahkemece, galle fazlası için vakfiyede batın şartı olduğu, davacıların ön batınında sağ evlat olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile davacıların vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir. Davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davacılar ... ile davacı ... vekili tarafından istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince davacılar ...'ın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi üzerine davacı ... vekilince istinaf isteminin esastan red kararı temyiz edilmiştir. Dava, mülhak vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Her dava, açıldığı tarihteki maddi vakıalara göre değerlendirilir. Ancak yargılama sırasında davanın konusuz kalması halinde Mahkemece, dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilmesi gerekir. Galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalar, şahsa bağlı davalardan olup, davanın bu niteliği gereği dava konusu talebin mirasçılara intikal etmeyeceğinden, mirasçıların vakfın galle fazlasından yararlanmaya yönelik bir talepleri var ise kendi adlarına galle fazlasına müstehak vakıf evladı istemli dava açmaları gerekir. Somut olayda, davacı ...'...
nın galle fazlasına müstehak ...... evladı olduklarının tespitini istemiş, mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın davalı ...... Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce verilen düzelterek onama kararının davalı vekili tarafından düzeltilmesi istenildiğinden dosya yeniden incelenmiştir. Dava, ......n gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak ...... evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Dava konusu ......, Mülga 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ...... yani “mülhak ......" olup, son mütevelli ...... Çiftçi'nin 27.10.2012 tarihinde vefat etmesi üzerine ......... ...... Müdürlüğü tarafından yönetilmektedir. ......n geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile......olan ya da......olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
Ancak; Mahkemece istem gibi davacıların Reisülküttap Mustafa Efendi Bini Şeyhülislam Aşir Efendi Vakfı'nın galleye müstahik vakıf elvadı olduklarının tespiti yerine sözü edilen vakfın "galle fazlasından istifade etmelerine" şeklinde karar verilmesi doğru değil ise de, bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden gerekçeli kararın 1. numaralı bendinin son satırında yer alan "galle fazlasından istifade etmelerine" sözcüklerinin metinden çıkartılarak "Mülhak Reisülküttap Mustafa Efendi Bini Şeyhülislam Aşır Efendi Vakfı" tümcesinden sonra gelmek üzere "nın galleye müstahik vakıf elvadı olduklarının tespitine" tümcesinin eklenmesi suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 12.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı ... vekili Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı verdiği temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler tekrar edilerek iddianın gerçekliği çok iyi araştırılma gerektiğini, bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, raporun davacıların vakfeden ile olan soybağını ve vakfiye şartlarına göre galle fazlasından faydalanmaya ehil olduklarına dair şartlara sahip olup olmadıklarını açıklamaktan uzak olduğunu, sunulan ve re’sen dikkate alınacak sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı, bu talep kabul edilmez ise vakıf evladı olduklarının tespiti istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür....
Davalı ... vekili Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı verdiği temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler tekrar edilerek iddianın gerçekliği çok iyi araştırılma gerektiğini, bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, raporun davacıların vakfeden ile olan soybağını ve vakfiye şartlarına göre galle fazlasından faydalanmaya ehil olduklarına dair şartlara sahip olup olmadıklarını açıklamaktan uzak olduğunu, sunulan ve re’sen dikkate alınacak sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür....
Antalya 1 Asliye Hukuk Mahkemesinin 1981/462 Esas 21982/941 Karar sayılı kararı ile Yusuf Sırrı Yurdagül ve bir kısım kişilerin Vakfının galle fazlasından yararlanmaya müştehak evlatlardan olduklarının saptanmasına dair verilen kararın 05.07.1983 tarihinde kesinleşmiş olduğu, Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/573 Esas 1991/ 5 Karar sayılı kararı ile Münir Yurdagül un iki kişi ile birlikte vakfının galle fazlasından yararlanmaya müstehak evlatlardan olduğunun saptanmasına karar verilmiş olduğu anlaşılmıştır. Davalı Vakfın, vakıf senedine göre, galle fazlasının nesiller boyunca erkek ve kız çocuklarına eşit şekilde taksim edileceğini, batın şartının bulunmadığı, davacı T2 'nın (2014 doğumlu), ve T1’nın ( 2019 doğumlu ) annelerinin Gülçin (Yurdagül ) Bayrakçı olduğu, onun baba adının Münir Yurdagül olduğu ,Münir Yurdagül 'ün ise Antalya 2....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
