Somut olayda; davalı erkeğin öldüğü nüfus kayıtlarından anlaşılmakla, karardan sonra ancak karar kesinleşmeden meydana gelen ve niteliği gereği son karar üzerinde belirleyici ve değiştirici etkiye sahip olan ölüm vakıası dikkate alınarak ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılması, davalı mirasçılarının TMK 181/2 maddesi uyarınca kusur tespiti isteyip istemeyecekleri belli olmadığından, davalının yasal mirasçılarına davaya devam edip etmeyecekleri yönünde ihbar yapılıp, davaya kusur tespiti açısından devam edip etmeyeceklerinin belirlenmesi, devam etmeleri halinde davalı erkeğin boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olup olmadığını belirlemek üzere yargılamaya devam edilmesi, yalnız yargılama giderleri yönünden davaya devam etmeleri halinde ise sadece davanın konusuz kaldığı gözetilerek davanın açılmasına sebebiyet veren tarafın tespiti ile yargılama giderleri hakkında karar oluşturulması için, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmekle, aşağıdaki şekilde...
Davacı erkek TMK 166/1. maddesine dayalı boşanma davası açmış, mahkemece davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiş, boşanma hükmü kesinleşmeden davacı erkek ölmüş, mirasçıları kararı temyiz ederek TMK 181/2. maddesi gereğince davayı takip edeceklerini bildirmişler, Dairemizce boşanma kesinleşmeden davacı erkeğin öldüğü, mirasçılarının TMK 181/2. maddesi gereğince davaya devam edeceklerini beyan ettikleri, konusuz kalan boşanma davası için karar verilmesine yer olmadığı şeklinde hüküm tesisi ve kusur tespiti bakımından davaya devam edilerek sağ kalan eşin kusurunun bulunup bulunmadığı hususunda bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmiş, davalı kadın süresinde karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Görev, kamu düzenine ilişkindir....
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacı mirasçısı vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile ilk derece mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, TMK 181/2.maddesi uyarınca mirasçıların davaya devam edip etmeyeceklerine göre kusur belirlemesi yapılması gereği için dosyanın mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 2- İstinaf peşin harcının talep halinde yatıran tarafa İADESİNE, 3- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda tarafların yokluklarında oy birliği ile kesin olarak ( HMK 353/1- a-4 mad.) karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-karşı davalı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davalı-karşı davacı kadın, boşanma davası açıldıktan sonra 05.10.2015 tarihinde ölmüş, davalı-karşı davacı kadının mirasçıları kusur belirlemesi yönünden davaya devam etmişlerdir. Boşanma davası sırasında, davalı-karşı davacı kadının ölümü üzerine evlilik ölümle sona ermiştir. Bu durumda boşanma davası konusuz kalmış ise de; davalı-karşı davacı kadının mirasçıları ancak TMK m. 181/2 uyarınca davacı-karşı davalı erkeğin boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olup olmadığının tespiti için davaya devam edebilirler....
İlk derece mahkemesince, davalı mirasçılarının kusur tespiti yönünden davaya devam edip etmeyecekleri sorulmadan, taraf teşkili sağlanmadan ve duruşma açılmadan evrak üzerinden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. İlk derece mahkemesince evrak üzerinden karar verilmesinden sonra gerekçeli karar yazılmadan önce davalı mirasçıları davaya cevap vererek kusur tespiti yönünden davaya devam edebileceklerini bildirmişlerdir. Mahkemece yargılamaya devamla, ölüm nedeniyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve Türk Medeni Kanunu'nun 181/2 maddesi uyarınca kusur yönünden bir karar verilmek üzere hükmün kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir....
Hukuk Dairesinin 2019/5087 Esas 2019/10151 Karar sayılı ilamında da işaret edildiği üzre Türk Medeni Kanunu'nun 181. maddesi uyarınca mirasçılar tarafından kusur tespitine yönelik olarak devam ettirilen davada sağ kalan eşin kusurunun bulunup bulunmadığının tespitine yönelik karar verilmesi gerekli ve yeterlidir. Somut olayda, kadının kusursuzluğunun tespit edildiği, TMK'nın 181. Maddesi uyarınca devam olunan yargılamada, yasanın aradığı kusur belirlemesi olgusunun İlk Derece Mahkemesince hukuka uygun ve doğru olarak tespit edildiği, açıklanan nedenle verilen kararın usul ve esas açısından hukuka uygun olduğu anlaşılmakla, davalı-davacı erkeğin mirasçılarının istinaf taleplerinin reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Boşanma davası, erkek eşin ölümüyle konusuz hale geldiğine göre davacı kadının bu feragat beyanı hukuki bir sonuç doğurmayacağı gibi Türk Medeni Kanunu'nun 181/2. maddesi uyarınca ölen eşin mirasçılarının kusur belirlemesi yönünden davaya devam etme hakları da bulunmaktadır. O halde, boşanma kararı henüz kesinleşmeden meydana gelen ve niteliği gereği son karar üzerinde belirleyici ve değiştirici etkiye sahip olan bu vakıa dikkate alınarak bir karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan sebeplerle, davalı mirasçılarının istinaf talebinin kabulü ile davalı erkeğin davanın devamı sırasında ölümü sebebiyle boşanma davasının konusuz kaldığı gözetilerek bu hususta bir karar verilmek ve Türk Medeni Kanunu'nun 181/2 maddesi gereğince kusur belirlemesi yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın vasisi tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı erkek TMK 166/1. maddesi uyarınca boşanma davası açmış, mahkemece davalı kadının tam kusurlu olduğu gerekçesiyle tarafların, boşanmalarına karar verilmiş, hükmün davalı yanca temyiz edilmesi üzerine Dairemizce davacı erkeğin karar kesinleşmeden ölmesi nedeniyle, evlilik birliğinin ölümle sona erdiği, davanın konusunun kalmadığı, gözetilerek bir karar verilmek üzere hüküm bozulmuştur. Ölen davacı mirasçıları TMK 181/2. maddesi uyarınca yargılamaya devam etmiştir. Mahkemece davalı kadının boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vasisi tarafından temyiz edilmiştir....
Davacı mirasçılar vekili istinafında, TMK 181/2 maddesi gereğince kusur tespiti nedeni ile çekişmeli boşanma olarak davaya devam edilmesi gerekirken karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek talebi doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Davalı kadın vekili katılma yolu ile istinafında, lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmesi gerektiğinden bahisle kararın düzeltilmesini talep etmiştir....
Türk Medeni Kanununun 181/2. maddesi; dava devam ederken ölen "davacının" mirasçılarına, "davalının" kusur tespiti yönünden davaya devam edilmesini isteme imkanı getirmiştir. Davalı mirasçılarının böyle bir hakkı yoktur. Davaya devam edilmesini isteme hakkı bulunmayan davalı mirasçısının kararı temyiz hakkı da olmadığından temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Davalı mirasçısı...'nun temyiz dilekçesinin gösterilen sebeple REDDİNE, oyçokluğuyla karar verildi. 23.06.2008 (pzt.) KARŞI OY YAZISI Boşanma davası sonuçlanmadan “davalı eşin ölümü” üzerine evlilik birliğinin sonlanması sebebiyle boşanma davasının “konusuz kaldığı” konusunda değerli çoğunluk ile aramızda görüş birliği vardır. Yerel mahkeme “boşanma davasının konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına” karar vermesi gerekirken “davanın reddine” karar vermiştir....
