Mahkememizce davacı şirket ticari defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu sunulan 10/04/2023 tarihli bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır. Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler ile usul ve yasaya uygun olarak alınan denetlenebilir bilirkişi raporu birlikte değerlendirilerek; davacı ... Şirketi'nin 015-2016-2017-2018-2019-2020-2021-ve 2022 yıllarına ait Ticari Defterlerin 213 sayılı VUK’nun “Bilanço Esası” başlıklı bölümünü içeren 193-196 maddelerine uygun olarak düzenlendiği, yine defterlerin 213 sayılı VUK’nun defterlerin tasdiki bölümünü içeren 220 ve 226 md. arasındaki hükümlere uygun olarak zamanında tasdik ettirildiği, Davacı ... Şirketi' nin 2015-2016-2017-2018-2019-2020-2021 ve 2022 yıllarına ait Ticari Defterlerin Sahibi lehine delil olma özelliği taşıdığı, davaya konu olan poliçelerin yasal defterlere kayıtlarının yapıldığı, carisi olan ......
Şti. unvanlı ticari işletmenin defterlerinin mali müşavire teslim edildiğini, ancak mali müşavirin cezaevine girmesi ve ulaşılamaması nedeni ile defterlerin kaybolduğunu iddia ederek ortaklar pay defteri, karar defteri, 2016-2017-2018-2019 yevmiye defteri ve faturaların zayi olduğuna karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak anonim ve limited şirketlerin ticaret siciline tescili sırasında defterlerin açılış onayları ticaret sicili müdürlükleri tarafından yapılır. Ticari defterlerin elektronik ortamda tutulması hâlinde bu defterlerin açılışlarında ve yevmiye defteri ile yönetim kurulu karar defterinin kapanışında noter veya ticaret sicili müdürlüğü onayı aranmaz. Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliğle belirlenir.'' şeklinde düzenlendiği, davacı vekilinin somut olayda davacı şirkete ilişkin ortaklar pay defterinin kaybolduğundan bahisle zayi isteminde bulunmasına karşın Yerel Mahkemece şirket karar defterine ilişkin dosyanın irdelenerek karar verilmesi isabetli olmamıştır....
Önemle vurgulanmalıdır ki; HUMK'nın 332. maddesindeki bu hüküm, taraflardan birinin delillerini salt karşı tarafın ticari defterlerine hasretmediği hallerde, ticari defterlerin mahkemeye sunulması bakımından da uygulanır. Diğer anlatımla, belirtilen bu durumda ticari defterler de, HUMK'nın 330 ve sonraki maddeleri anlamında “vesika” niteliğindedir. Öte yandan, ticari defterlerin ispat kuvvetini düzenleyen TTK'nın 82. maddesindeki hüküm, “I - Kati delil” şeklindeki kenar başlığı ile birlikte değerlendirildiğinde ve aynı Kanun’un 1474. maddesi uyarınca kenar başlıklarının metne dahil bulunduğu da gözetildiğinde; ticari işlerden dolayı tacirler arasında çıkan uyuşmazlıklarda ticari defterlerin (maddede gösterilen koşulların mevcut olması kaydıyla), kesin delil niteliğinde bulunduğunu öngörmektedir. Anılan Kanun'un 69. ve devamı maddeleri uyarınca da defterlerini yöntemince tasdik ettirmeyen tacirin bu gibi defterleri lehine delil olamaz....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının saklamakla yükümlü olduğu defterlerin muhasebecide iken kaybolduğunu iddia etmesine rağmen, muhasebeci tarafından defterlerin kendisi tarafından teslim alınmadığının beyan edildiği, davacı tarafından defterlerin ne şekilde kaybolduğuna dair yeterli bir açıklamanın yapılmadığı, defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta bir vakıadan bahsedilmediği, sırf defterlerin kaybolmasının zayi belgesi verilmesi için yeterli olmayacağı, defterlerin korunması amacı ile gereken dikkat ve özenin gösterilmemiş olduğu anlaşıldığından davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir....
Davacının ticari defterlerin incelenmesi için bilirkişi raporu alınmış, bilirkişi tarafından düzenlenen 01/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda, defterlerin usulüne uygun düzenlendiği dava konusu 3 adet faturanın davacı ticari defterinde kayıtlı olduğu, takip tarihi itibariyle davacı defterlerinde davacı alacağının 7.700,40 TL tutarında olduğu belirtilmiştir, davalı tarafın ticari defterlerin incelenmesinde; defterlerin usulüne uygun düzenlendiği, davacı defterleri ile uyumlu olduğu, dava ve takip konusu 3 adet faturanın davalı defterlerinde kayıtlı olduğu, her iki taraf ticari defterlerinde tüm ticari ilişki dönemi içerisinde davalı tarafından yapılan 5.000,00 TL ödemenin kayıtlı olduğu belirtilmiştir....
Ticaret Sicilden açılış onaylı yevmiye defterinin kaybolduğunun 27/01/2021 tarihinde tespit edildiğini, bu nedenlerle söz konusu defterlerin zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
TTK'nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ayrıca, ziya durumunun tacirin iradesi dışında meydana gelmesi zorunludur. Somut olayda, davacı taraf defterlerin ne zaman ne şekilde kaybolduğunu kanıtlayamamıştır. Yukarıda açıklandığı üzere kaybolan defterler için zayi belgesi verilebilmesi için defterlerin, ne zaman, nerede ve nasıl kaybolduğunun da açıklanması ve ispat edilmesi gerekir. Defterler, yangın, sel baskını ve deprem gibi doğal afeterle veya hırsızlık sebebiyle kaybolmadığı gibi davacı tarafla zayi belgesi istemi "temizlik sonrası defterlerin bulunamaması" sebebine bağlanmıştır. Bu nedenle davacı tarafın saklama yükümlülüğü bakımından basiretli bir tacir gibi davranmadığı anlaşılmıştır....
Söz konusu felaket nedeniyle müvekkili şirketin ticari işletmesinde bulunan 2013-2023 yılları arasındaki ticari defterlerin ve resmi sair belgelerin zayi olduğunu belirterek, bu belgelere ilişkin zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, yangın nedeni ile davacı şirkete ait bir kısım ticari belgelerin zayi olduğunun tespiti ile zayi belgesi verilmesine ilişkindir. Mahkememizce tüm dosya kapsamından ve tanıkların beyanlarından davacının talebinde haklı olduğu sonucuna varılmıştır. Bu nedenle Davanın kabulü ile ...’ne ait 2013-2023 yıllarına ait tüm ticari defterlerin ve resmi sair belgelerin zayi olduğunun tespitine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Kooperatifinin 2015 - 2016 - 2018 - 2019 - 2020 - 2021 - 2022 yıllarına ait ticari defterlerinin Noter açılış tasdiklerinin zamanında yaptırıldığı, Bu yıllara ait defterlerin noter kapanış tasdiklerinin zamanında yaptırıldığı, 2) Davacı nın / davalı ya yapmış olduğu ödemeleri ve davalının yapmış olduğu ödemeleri ticari defter kayıtlarına işlemiş olduğu,3) Davalı ... Köyü Su Ürünleri Kooperatifi nin / ticari defterlerinin, Davalı vekilinin 23.05.2023 tarihli yazısına göre; . ... Bakanlığı müfettişlerince denetlenmekte olduğu ve kooperatif ait ticari defter ve tüm kayıtların müfettişlere teslim edildiği " yazılı olduğu, Bu nedenle davalının hiçbir yıla ait ticari defterlerinin incelenemediği, 4) İcra takip tarihinin 28.09.2022 olduğu ve bu tarih itibariyle, Davacı nın ticari defter kayıtlarına göre; Davacı ... ... Kooperatifinin Davalı ......
