'in olay tarihinde şikayetçi olduğunu ve suç duyurusunda bulunduğu, Konya Cumhuriyet Başsavcılığınca ... soruşturma numaralı dosya açıldığını, ticari defterlerin çalındığı hırsızlık suçunun üzerinden 15 günün üzerinde zaman geçmiş olsa da eski tarihli defterlerin kanuni bildirim sürelerinin yapılıp gerekli olanların kapanış onayları da noter tarafından yapılmak suretiyle 10 yıl süreyle saklamak üzere arşivlenmiş ve ilgili eski tarihli bu defterlere denetimler haricinde ihtiyaç duyulmadığını, eski tarihli defterlerin de çalınmış olduğunun davacı şirket yetkilisi tarafından geç fark edildiğini, zayi belgesi verilmesine dair 15 günlük dava açma süresinin tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren başladığını, beyan ederek 2017, 2020 yıllarına ve 2021/1., 2., 3., 4., 5., 6. aylarına ait tüm ticari defter belgelerinin zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacı şirket vekili şirket muhasebecisi .... 24/11/2020 tarihli ihtarnameyi göndererek belge teslimine ilişkin tarihsiz tutanakta eksiksiz ve tam olarak yasal defterlerin teslim edildiği ibaresine karşılık teslim alınan belgelerin incelenmesinde muhasebecide bulunan şirket karar defterinin teslim edilmediği, tutanak ile teslim edilenler olarak listelenen bilgi ve kayıtlar arasında da şirket karar defterinin yer almadığı bildirilmek suretiyle 3 gün içerisinde şirkete ait karar defterinin şirkete iadesi talep edilmiştir....
Taraf ticari defterlerinin ibrazı hususunda taraflara defter ibrazı için verilen önel sonrasında her iki tarafında ticari defterlerin vergi incelemesi nedeniyle Gelirler İdaresi Başkanlığı'na teslim edildiğinin belirtilmesi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurumu Başkanlığı'na yazılan yazı cevabında defterlerin incelemesi amacıyla teslim alındığı anlaşılmış devamında ise defterlerin iade edilmesi üzerine bilirkişi incelemesi yaptırtılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık takibe konu 12.10.2016 tarihli fatura ve işlemiş faiz yönünden itirazın iptali koşullarının oluşup oluşmadığına yöneliktir....
Taraf ticari defterlerinin ibrazı hususunda taraflara defter ibrazı için verilen önel sonrasında her iki tarafında ticari defterlerin vergi incelemesi nedeniyle Gelirler İdaresi Başkanlığı'na teslim edildiğinin belirtilmesi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurumu Başkanlığı'na yazılan yazı cevabında defterlerin incelemesi amacıyla teslim alındığı anlaşılmış devamında ise defterlerin iade edilmesi üzerine bilirkişi incelemesi yaptırtılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık takibe konu 12.10.2016 tarihli fatura ve işlemiş faiz yönünden itirazın iptali koşullarının oluşup oluşmadığına yöneliktir....
Taraf ticari defterlerinin ibrazı hususunda taraflara defter ibrazı için verilen önel sonrasında her iki tarafında ticari defterlerin vergi incelemesi nedeniyle Gelirler İdaresi Başkanlığı'na teslim edildiğinin belirtilmesi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurumu Başkanlığı'na yazılan yazı cevabında defterlerin incelemesi amacıyla teslim alındığı anlaşılmış devamında ise defterlerin iade edilmesi üzerine bilirkişi incelemesi yaptırtılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık takibe konu 12.10.2016 tarihli fatura ve işlemiş faiz yönünden itirazın iptali koşullarının oluşup oluşmadığına yöneliktir....
Madde 83- (1): "Ticari uyuşmazlıklarda mahkeme, yabancı gerçek veya tüzel kişi bile olsalar, tarafların ticari defterlerinin ibrazına, resen veya taraflardan birinin istemi üzerine karar verebilir." Ticari defterler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 222 ve devamı ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 64 ve devamında açıkça düzenlenmiştir. Ticari defterlere anılan Kanun'larda delil olarak hüküm ve sonuç bağlanmıştır. Tacirler, Türk Ticaret Kanunu'nun amir hükmü uyarınca ticari defter tutmak zorundadır. Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK. m. 222/1). Yine Türk Ticaret Kanunu madde 83/1'de ticari uyuşmazlıklarda Mahkemenin ticari defterlerin re'sen ibrazına karar verebileceği, Mahkeme re'sen ticari defterlerin ibrazına karar vermese dahi taraflardan birinin istemi üzerine ticari defterlerin ibrazına Mahkemece karar verilebileceği hüküm altına alınmıştır....
Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde açılan dava, davacı tarafça,davalı aleyhine cari hesap alacaklarına dayalı olarak başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesi talebine ilişkindir.SMMM bilirkişi tarafından tanzim edilen 19/07/2022 tarihli raporda özetle; (davalı tarafın, mahkememizce belirlenen defter inceleme gün ve saatinde ticari defterlerini hazır etmediği dikkate alınarak)davacıya ait defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin, TTK'da öngörülmüş olan esaslara uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği'ne ve Muhasebe İlke ve Kurallarına uygun olarak tutulmuş olduğu, tutulması zorunlu diğer defterlerin birbirlerini doğruladığı, davacıya ait Muavin defter incelemesinde; bakiyenin 5.575,78 TL olarak görüldüğü, davalının dosyaya ticari defter ve bağlı kayıtlarını sunmadığı, bilirkişi tarafından tanzim edilen raporda davaya konu...
defter açılışı yapabileceği, şirketin tasfiyesi sürecinin devam edilmesi adına ilgili defterlerin açılışlarının yapılmasının zorunlu olduğu, davacubub ticari defterlerin mevcut olmamasında hiçbir kusurunun olmadığı göz önüne alınarak; davacı şirkete ait 2017 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri hariç olmak üzere tüm ticari defter, evrak ve belgelerin zayi olduğunun tespitine dair karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür....
defter açılışı yapabileceği, şirketin tasfiyesi sürecinin devam edilmesi adına ilgili defterlerin açılışlarının yapılmasının zorunlu olduğu, davacubub ticari defterlerin mevcut olmamasında hiçbir kusurunun olmadığı göz önüne alınarak; davacı şirkete ait 2017 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri hariç olmak üzere tüm ticari defter, evrak ve belgelerin zayi olduğunun tespitine dair karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür....
Dava taraflarından birinin usulüne uygun olarak defterlerini tutmasına rağmen, diğer tarafın defterlerini ibraz etmemesi halinde, kanunda öngörülen şartlara uygun olarak tutulmuş defterlerin, sahibi lehine delil olup olamayacağı hususunda mevzuatımızda açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla beraber, verilen kesin süreye rağmen karşı tarafın ticari defterlerini sunmaması halinde, usulüne uygun olarak tutulan ticari defterlerin, sözleşmenin kurulduğuna dair, sahibi lehine delil olacağı kabul edilmektedir. Mevcut bilgiler ışığında dava konusu olaya bakıldığında, her iki tarafında tacir olduğu ve uyuşmazlığın ticari işletmeleriyle ilgili olduğu, -----tarihli bilirkişi raporunda, davacının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, açılış ve kapanış tasdiklerinin yapıldığı ve kayıtların birbirini doğruladığı, tespit edilmiştir. Davalının ise kesin süre verilmesine rağmen incelemede ticari defterlerini ibraz etmemiştir....
