Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık; bir yıldan fazla süreyle vasıflı işte çalıştırılan davacının işyerinde bağıtlanan toplu iş sözleşmesi gereği vasıfsız bir işte çalıştırılmasının mümkün olup olmadığına ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi. 3. Değerlendirme 1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2....
ile toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için gerekli sayısal çoğunluğu sağlayamadığı bu nedenle yetki tespitinin iptalinin gerektiğini, müvekkili şirketin tek bir işyeri bulunduğunu, müvekkili şirketin hizmet sunduğu yerler iş organizasyonu kapsamında bir bütün yani bağlı iş yeri olarak kabul edilmekle tek bir iş yeri oluşturmakta olduğundan müvekkili şirket ile sadece işyeri toplu iş sözleşmesi yapılmasına Kanunun cevaz verdiğini belirterek; yerel mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir....
Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un 2/1- c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır. Yetki tespiti ve yetki itirazı konusu 6356 sayılı Kanun'un, “Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması” başlıklı sekizinci bölümünde düzenlenmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ GEREKÇE ÖZETİ ve KARARI : İlk Derece Mahkemesi'nce özetle; ''dava konusu uyuşmazlığın davalı Bakanlığın yetki tespit kararının iptaline ilişkin olduğu, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 79. maddesine göre “bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” düzenlenmesini içerdiği, 6356 sayılı Kanun'un 2/1- c maddesine göre görevli makamın; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak...
Burada düzenlenen dava türü bir tespit davası olan yorum davasıdır. Bu davanın koşulları ise uygulanmakta olan bir toplu iş sözleşmesinin olması, yoruma muhtaç bir hüküm bulunması ve toplu iş sözleşmesi taraflarından birinin bu davayı açmasıdır. Uygulanmakta olan bir toplu iş sözleşmesi gerektiğinden sona eren toplu iş sözleşmesinin art etkisi nedeniyle bu davaya konu olmayacaktır. Öte yandan, yorum davası, toplu iş sözleşmesinin kapalı veya değişik anlamlara gelen, borç doğurucu veya düzenleyici hükmünün açıklığa kavuşturulmasını amaçlar. Ortaya çıkan karar, toplu iş sözleşmesinin yanlarını, işçileri, işverenleri bağlayıcı, objektif tespit hükmü niteliğindedir. İcrai nitelikte değildir. Yorum davasına esas konularda açılacak eda davalarında kesin delil oluşturacak niteliktedir. Yorum davasında esas olan yoruma muhtaç bir hükmün olmasıdır. Toplu iş sözleşmesinde yer alıp çok açık ve net olan hükümlerin bu davaya konu olması mümkün değildir....
/2022 tarihinden itibaren geçerli bir toplu iş sözleşmesi yapılıp yapılmadığı araştırılarak varsa bu toplu iş sözleşmesi hükümlerinde yer alan disiplin kurulu hükümlerinin irdelenmesi ve davacının toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlandığı ve disiplin kurulu ile ceza cetveli hükümlerinin uygulanması gerektiğinin anlaşılması halinde bu kuralların değerlendirilmesi ve fakat toplu iş sözleşmesinden yararlanmadığının belirlenmesi halinde ise Bugsaş Genel Müdürlüğü Disiplin Yönetmeliğinin bulunup bulunmadığı ve varsa celbi ile anılan bu eksiklikler ikmal edildikten sonra fesih işleminde usul yönünden tesis edilen ve davacının tabi olduğu hükümlere/kurallara davalı tarafça uyulup uyulmadığının belirlenmesinin ardından davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerektiği yönündedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, yetki tespit kararının iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır....
Dönem Toplu Sözleşmenin Eğitim, Öğretim ve Bilim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme Başlıklı İkinci Bölümünün 27 nci maddesinin iptali istemiyle açılmıştır. T.C....
İncelemeler:A-Başvuru dilekçesindeki itirazlar gözetilerek belirlenen uyuşmazlık konusu hususlar, işe iade davasının koşullarından sonra teker teker aşağıda irdelenmiştir: İstinaf yoluna başvuran davacı yönünden anlaşmazlık konusu hususların incelenmesi: 1- Uyuşmazlık 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 43. Maddesinde düzenlenen olumlu yetki tespitine itiraz davasıdır. Kanunun 2. Maddesinde toplu iş sözleşmesi ve görevli makam tanımları yapılmış, görevli makam ise “İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü” olarak belirtilmiştir. Aynı Kanunun 79. Maddesi uyarınca “ (1) Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür....
Genel Müdürlüğü vekili, "TİS Geçici 4.maddede 'TİS imza tarihinden sonra taraf sendikaya üye olan işçiler ile bu TİS'nin imza tarihinden sonra gelecek işçiler hakkında ise bu işçilerin devirlerini düzenleyen kanun hükümleri uygulanır' hükmünün bulunduğunu; davacı taleplerinin TİS ve yasa'ya aykırı olduğunu; madde hükmünün eşitlik ve hakkaniyet ilkesine aykırı bir düzenleme içermediğini" belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı Kamu-İş vekili, "Toplu iş sözleşmelerinin tarafların serbest iradeleri ile akdedildiğini; TİS'den yararlanma şartlarının 2822 sayılı Kanun'da düzenlendiğini; taraflar arasında bağıtlanan 01.03.2011-28.02.2013 yürürlük süreli toplu iş sözleşmesi geçici 4. madde hükmünün de yoruma yer bırakmayacak ölçüde açık düzenlendiğini; eşitlik ve hakkaniyet ilkesine aykırı bir düzenleme bulunmadığını" belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
