Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....
Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....
“Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Gerekçe: Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(Günay, Cevdet İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s. 942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42. maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda düzenlenen iş yeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespitinin iptaline ilişkindir. Dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Davalı Tes-İş Sendikası davacı şirkete ait ve enerji iş kolunda kalan işyerinde örgütlenerek işyeri toplu iş sözleşmesi yapmak için 31.07.2019 tarihinde davalı Bakanlığa başvurmuştur. Davalı Bakanlık tarafından yapılan inceleme neticesinde 02.08.2019 tarihli yazı ile TEİAŞ tarafından 17. Bölge Müdürlüğü Başkale 400 kv İletim Trafo Merkezinin Bakım ve İşletilmesi işinin verildiği işyerinde davacı şirket yanında 9 işçinin çalıştığı ve 8’nin sendika üyesi olduğu belirtilerek davalı sendikanın işyeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğu tespit edilmiştir....
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda düzenlenen iş yeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespitinin iptaline ilişkindir. Dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Davalı Tes-İş Sendikası davacı şirkete ait ve enerji iş kolunda kalan işyerinde örgütlenerek işyeri toplu iş sözleşmesi yapmak için 31.07.2019 tarihinde davalı Bakanlığa başvurmuştur. Davalı Bakanlık tarafından yapılan inceleme neticesinde 02.08.2019 tarihli yazı ile TEİAŞ tarafından 17. Bölge Müdürlüğü Başkale 400 kv İletim Trafo Merkezinin Bakım ve İşletilmesi işinin verildiği işyerinde davacı şirket yanında 9 işçinin çalıştığı ve 8’nin sendika üyesi olduğu belirtilerek davalı sendikanın işyeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğu tespit edilmiştir....
Somut olayda, söz konusu yetki tespitine itiraz davasında yetkili mahkemenin tespiti yönünden öncelikle bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi kanununun 79 maddesine göre bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak 7. ila 11. bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. 6356 sayılı yasanın 2/1- c maddesine göre görevli makam işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Dosyadaki tüm kayıt ve belgeler incelenmiş; dava yetki tespitine itiraz davası olup yetki tespitine konu alt işveren işyeri Maltepe/ İstanbul adresinde bulunmakla dava konusu işyeri İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bağlı olduğundan İstanbul İş Mahkemeleri kesin yetkilidir....
Davacı vekili yukarıda belirtilen istinaf sebepleri ile ilk derece mahkemesince verilen yetkisizlik kararının hatalı olduğunu, kararın kaldırılmasını istemiş ise de; 6356 sayılı Kanun'un 2/1- c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır....
Gerekçe: Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(...: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, ..., 2013, s. 942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41. maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42. maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin, bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara sağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir." hükmünün yer aldığını, anılan KHK' nin 127.maddesiyle 375 sayılı KHK' ye eklenen geçici 25. Maddesinde de "Geçici 23 ve geçici 24 ....
