İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/11/2016 NUMARASI : 2016/327E.- 2016/461K. DAVA KONUSU : İş (Sendika Yetkisinin Tespiti İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle: davalılardan T4 diğer davalı ÇSGB'na müvekkiline ait işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak için 11/03/2016 tarihinde yetki tespiti isteminde bulunduğunu, davalı Bakanlığa bağlı Çalışma Genel Müdürlüğünün, davalı sendikanın yasanın aradığı çoğunluğu sağladığını tespit ettiğini, söz konusu yetki tespiti kararının müvekkiline 04/04/2016 tarihinde tebliğ edildiğini, davalı bakanlığın yetki tespitine ilişkin kararın hatalı olduğunu, davalı sendikanın toplu iş sözleşi yapmaya yetkisi bulunmadığını belirterek yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
“Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Somut olayda, söz konusu yetki tespitine itiraz davasında yetkili mahkemenin tespiti yönünden öncelikle bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi kanununun 79 maddesine göre bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak 7. ila 11. bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. 6356 sayılı yasanın 2/1- c maddesine göre görevli makam işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Dosyadaki tüm kayıt ve belgeler incelenmiş; dava yetki tespitine itiraz davası olup yetki tespitine konu alt işveren işyeri Maltepe/ İstanbul adresinde bulunmakla dava konusu işyeri İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bağlı olduğundan İstanbul İş Mahkemeleri kesin yetkilidir....
Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53 üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....
Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....
Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda düzenlenen iş yeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespitinin iptaline ilişkindir. Dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Davalı Tes-İş Sendikası davacı şirkete ait ve enerji iş kolunda kalan işyerinde örgütlenerek işyeri toplu iş sözleşmesi yapmak için 31.07.2019 tarihinde davalı Bakanlığa başvurmuştur. Davalı Bakanlık tarafından yapılan inceleme neticesinde 02.08.2019 tarihli yazı ile TEİAŞ tarafından 17. Bölge Müdürlüğü Başkale 400 kv İletim Trafo Merkezinin Bakım ve İşletilmesi işinin verildiği işyerinde davacı şirket yanında 9 işçinin çalıştığı ve 8’nin sendika üyesi olduğu belirtilerek davalı sendikanın işyeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğu tespit edilmiştir....
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda düzenlenen iş yeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespitinin iptaline ilişkindir. Dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Davalı Tes-İş Sendikası davacı şirkete ait ve enerji iş kolunda kalan işyerinde örgütlenerek işyeri toplu iş sözleşmesi yapmak için 31.07.2019 tarihinde davalı Bakanlığa başvurmuştur. Davalı Bakanlık tarafından yapılan inceleme neticesinde 02.08.2019 tarihli yazı ile TEİAŞ tarafından 17. Bölge Müdürlüğü Başkale 400 kv İletim Trafo Merkezinin Bakım ve İşletilmesi işinin verildiği işyerinde davacı şirket yanında 9 işçinin çalıştığı ve 8’nin sendika üyesi olduğu belirtilerek davalı sendikanın işyeri toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğu tespit edilmiştir....
Belirli süreli tevsi, montaj ve fırın tamiri işlerinde belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılan işçilerle, süreksiz işlerde çalıştırılan geçici işçiler hakkında bu toplu iş sözleşmesi uygulanmaz” hükmün işverenin asıl ve yardımcı işlerde alt işveren uygulamasına gitmesini yasaklayıp yasaklamadığı, bu hükmün geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu niteliği ile dava 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. Maddesi uyarınca yorum ve sözleşmenin uygulanmasının tespiti davasıdır. Toplu iş sözleşmesi özerkliğinin bir sonucu olarak yetkili taraflar, üyelerin çalışma ilişkilerini düzenleyen, bu ilişkilere doğrudan ve zorunlu olarak uygulanan hukuk kuralları yaratabilme erkine sahip olmaktadır. Toplu İş Sözleşmesi iş sözleşmeleri üzerinde doğrudan doğruya zorlayıcı bir etki meydana getirdiğinden bunlara normatif hükümler denir....