Bu durumda davanın TMK'nun 565.maddesi gereğince tenkis hükümlerine göre incelenmesi gerekir. Tenkiste, tasarrufa konu malın paylaşımı yönünden araştırma yapmak için sabit tenkis oranı belirlenmelidir. Sabit tenkis oranı, 11.11.1994 gün ve 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile "tasarrufun tümünün değeri ile davalılara yapılan fazla teberru arasında kurulan orandır". Sabit tenkis oranı ile el atılan saklı payın, tasarrufun değerine oranı ile bunun her davalıya yapılan tasarruf tutarları yönünden ayrı ayrı belirlenmesi gerekir. Dosyanın incelenmesinde; hükme esas alınan 14.03.2018 tarihli bilirkişi raporunda; Murisin 3/20 hissedar olduğu ... Mah. 160/5 parsel numaralı taşınmazın, ziraat mühendisi bilirkişi tarafından 6/20 hisse üzerinden hesaplanarak değeri 18.813 TL olması gerekirken, 37.626 TL olarak hesaplandığı görülmüştür....
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (Sabit Tenkis Oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK m.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihinin kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
Davalıya yapılan tasarrufun tenkisine sıra geldiği takdirde tasarrufun tümünün değeri ile davalıya yapılan fazla teberru arasında kurulan oranda (Sabit Tenkis Oranı) tasarrufa konu malın paylaşılmasının mümkün olup olamayacağı (TMK m.564) araştırılmalıdır. Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihini kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı babası ....’nin uzun yıllar yurt dışında çalıştığını ve öldüğünde terekesinden hiç para çıkmadığını, banka hesaplarında bulunan birikimlerini yıllarca birlikte yaşadığı davalı oğluna aktardığının kuvvetle muhtemel olduğunu, davalının oturduğu evin de mirasbırakan tarafından davalı adına alındığını, saklı payının ihlal edildiğini ileri sürerek davalı lehine yapılan kazandırmaların tenkisi ile şimdilik 5.000,00 TL’nin tahsilini istemiştir. Davalı, 10 yaşında iken ...'...
Birleştirilen davanın davacısı tarafından, tapu iptali-tescil isteğinin reddilmesi ve tenkis isteğinin kısmen reddedilmesi nedenleriyle bozma istenilmiştir. 2.3. Davalılar tarafından, intifadan kaynaklanan tenkis isteğinin kabul ve kısmen kabulüne karar verilmesi, ayrıca intifa bedelinin mirasbırakanın ölüm tarihine kadarki dönem için hesaplanması yerine dava tarihine kadar olan dönem için hesaplanması ve hükmün ferilerindeki yanlışlık nedenleriyle bozma istenilmiştir. 3. Gerekçe 3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali-tescil, olmadığı taktirde tenkis; ayrıca, intifadan kaynaklanan tenkis isteklerine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk Muris muvazaası: 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237. ve Tapu Kanunu'nun (TK) 26. maddeleri. Tenkis: 4721 sayılı TMK′nın 560 ila 571. maddeleri. 3.3....
Birleştirilen davanın davacısı tarafından, tapu iptali-tescil isteğinin reddilmesi ve tenkis isteğinin kısmen reddedilmesi nedenleriyle bozma istenilmiştir. 2.3. Davalılar tarafından, intifadan kaynaklanan tenkis isteğinin kabul ve kısmen kabulüne karar verilmesi, ayrıca intifa bedelinin mirasbırakanın ölüm tarihine kadarki dönem için hesaplanması yerine dava tarihine kadar olan dönem için hesaplanması ve hükmün ferilerindeki yanlışlık nedenleriyle bozma istenilmiştir. 3. Gerekçe 3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali-tescil, olmadığı taktirde tenkis; ayrıca, intifadan kaynaklanan tenkis isteklerine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk Muris muvazaası: 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237. ve Tapu Kanunu'nun (TK) 26. maddeleri. Tenkis: 4721 sayılı TMK′nın 560 ila 571. maddeleri. 3.3....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak nakdin ödetilmesine karar verilmelidir....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda, mahkemece tenkis isteği yönünden yukarıda açıklanan ilke ve olguları kapsar biçimde bir araştırma ve incelemenin yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olaya gelince, mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmaya elverişli olduğunu söyleme imkanı yoktur....
Anılan tereddütler giderildikten sonra yapılacak iş; sabit tenkis oranının bulunması, davalıya kazandırılan malvarlığın karar tarihindeki ya da karar tarihine en yakın tarihteki değerinin bilirkişi raporu ile tespiti, tespit edilecek bedele sabit tenkis oranının uygulanması ve belirlenen değere hükmedilmesinden ibarettir. ( davalının para ödemekten yana tercihini kullanması nedeniyle ) 2- Tenkis davaları, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davalarında dava dilekçesinde gösterilen değer harca esas olup tahminidir. Saklı payının ihlal edildiğini ileri süren mirasçının ne miktarda payına tecavüz edildiği yapılacak inceleme ile ortaya çıkacaktır. Somut olayda, dava açılırken davacı tarafından harca esas bir değer ( 7.000,00 TL ) bildirilmiştir....
