Bu araştırma sonunda tasarrufa konu mal sabit tenkis oranında bölünebilirse bu kısımların bağımsız bölüm halinde taraflar adına tesciline karar verilmelidir. Tasarrufa konu malın sabit tenkis oranında bölünmezliği ortaya çıktığı takdirde sözü geçen 564. maddedeki tercih hakkı gündeme gelecektir. Böyle bir durum ortaya çıkmadan davalının tercih hakkı doğmadan davalının tercihinin kullanması söz konusu olamaz. Daha önce bir tercihten söz edilmişse sonuç doğurmaz. O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, tercih hakkının kullanıldığı gündeki fiatlara göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak NAKTİN ödetilmesine karar verilmelidir....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda; mahkemece yukarıda belirtilen ilkeleri kapsar biçimde bir inceleme ve araştırma yapıldığı söylenemeyeceği gibi, tenkis hesabının da doğru yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur. Şöyle ki; ... 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı ...’ın kayden maliki olduğu 83 ada 26; 49 ada 2; 106 ada 109, 6 ve 151; 83 ada 11; 100 ada 10 parsel sayılı taşınmazları davalılara satış suretiyle temlik ettiğini yapılan temlikler nedeniyle saklı payına tecavüz edildiğini ileri sürerek, saklı payın tenkisi ile davalılardan tahsilini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan eşi ...’in mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla maliki olduğu 1056 ada 123 parsel sayılı taşınmazda bulunan 4 no’lu bağımsız bölümü ölüme bağlı tasarrufla davalı vakıfa bağışladığını, saklı payına tecavüz edildiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 50.000-Tl tenkis bedelinin yasal faiziyle birlikte tahsilini istemiş; ıslahla talebini 90.000-Tl olarak değiştirmiştir....
Bundan ayrı olarak; her ne kadar tenkis talebinin kabulü yönünde hüküm kurulmuş ise de; tenkis ilkeleri uyarınca bir araştırma ve inceleme yapılmadan hüküm tesisi yoluna gidilmiştir. Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (tebberru) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlararası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik) dışı terekenin tümü ile bilinmesiyle mümkündür. Tereke miras bırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu mameleki kıymetler ile, iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Bunlar terekenin aktifini oluşturur....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, tenkis istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 4721 ... ... Medeni Kanunu'nun 559 ve 571 inci maddeleri. Tenkis hesabı uzmanlık gerektiren bir iş olup davacıdan davanın başında saklı payının ihlal edilip edilmediğini, ihlâl edilmiş ise bunun miktarını bilmesini beklemek hayatın olağan akışına aykırıdır. Dava dilekçesinde gösterilen miktar; harca esas alınan tahmini değerdir. Bu bakımdan tenkis davalarında, davacının dava dilekçesinde gösterdiği dava değeri ile talebini sınırladığını söyleyebilme olanağı yoktur ve bu tür davalar, 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 107 nci maddesinde düzenlenen belirsiz alacak davalarının örneğini teşkil eder. Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 tarihli 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda; hükmüne uyulan bozma kararı ile karşı dava konusu 218 parsel sayılı taşınmaz yönünden tenkis incelemesi yapılması gerektiğine değinilmiş olup Mahkemece bozma sonrası hükme esas alınan 08.12.2021 tarihli kök ve 29.03.2022 tarihli ek tenkis bilirkişi raporlarıyla davacıların saklı paylarının ihlal edilmediği tespit edildiğinden karşı davada tenkis isteğinin reddine verilmiş ise de anılan bilirkişi raporlarında asıl davanın davacıları yönünden tenkis hesabının yapıldığı, karşı davacıların tenkis istekleri yönünden herhangi bir değerlendirme ve hesaplamanın yapılmadığı anlaşılmaktadır....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 tarihli 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda; hükmüne uyulan bozma kararı ile karşı dava konusu 218 parsel sayılı taşınmaz yönünden tenkis incelemesi yapılması gerektiğine değinilmiş olup Mahkemece bozma sonrası hükme esas alınan 08.12.2021 tarihli kök ve 29.03.2022 tarihli ek tenkis bilirkişi raporlarıyla davacıların saklı paylarının ihlal edilmediği tespit edildiğinden karşı davada tenkis isteğinin reddine verilmiş ise de anılan bilirkişi raporlarında asıl davanın davacıları yönünden tenkis hesabının yapıldığı, karşı davacıların tenkis istekleri yönünden herhangi bir değerlendirme ve hesaplamanın yapılmadığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Vasiyetnamenin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Uyuşmazlık vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkis istemine ilişkin olup, mahkemece tenkis talebi kabul edilmiş; hüküm her iki dava yönünden temyiz edilmiş bulunduğundan Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2012 tarihli 2012/1 sayılı iş bölümü kararı gereğince öcelikle inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Yukarıda belirtilen sebeple dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 04.09.2012 (Salı)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ESER SÖZLEŞMESİ -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali, tescil ve tenkis isteğiyle açılmış yargılama aşamasında iptal tescil isteğine konu 1085 parsel yönünden davanın tefrikine, tenkis isteği yönünden ise dosyanın Kartal 3.Asliye Hukuk Mahkemesince 2009/628 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş olup, hüküm davalı tarafından tenkis isteğinin birleştirilmesi kararı yönünden temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 16. Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 26.05.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
