"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil SS ...Akbük Körfezi Konut Yapı Koop. ile ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair ... (...)...
Arazi niteliğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesinde, taşınmaz malın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve boru hattı güzergahı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılığının ve üzerinde bulunan ve boru hattı tesisi sırasında kesilen ağaçlara da maktuen değer tespit edilmesinde ve belirlenen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki geçit hakkı tesisi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 04.05.2016 gün ve 2015/17855 Esas, 2016/5492 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı ... tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ 1-Dava konusu 134 ada 23 parsel sayılı (eski 523 parsel) taşınmazın tüm komşularını gösterir geniş paftasının kadastro müdürlüğünden getirtilmesi, 2-Dava konusu 134 ada 23 parsel sayılı (eski 523 parsel) taşınmazın sınır komşusu 134 ada 26 parsel sayılı (eski 524 parsel) taşınmazın tapu kaydının ilgili tapu müdürlüğünden temini ile evraka eklendikten sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 19.12.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bölge Müdürlüğü Kıymet Takdir Komisyonunca irtifak hakkı tesisi için 115.841,79 TL tahmini bedel tespit edildiğini, tespit edilen tahmini bedel belirtilmeksizin, davalılara iadeli taahhütlü gönderilen pazarlığa çağrı bildirimi ile Kanunun öngördüğü satın alma usulü denendiğini, ancak davalılar ile uzlaşma sağlanamadığını, bu sebeple mahkemeniz nezdinde kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası açılması zorunluluğu doğduğunu, arz ve izah edilen nedenlerle, mülkiyeti davalılara ait Ordu İli, Ünye İlçesi, İnkur Mahallesi, Kastamat Mevkii, 4659 ada, 3 parselde kayıtlı tarla vasfında taşınmaz maldan kamulaştırmaya tabi olan 11224.98 m2’lik irtifak hakkı tesisi için; Kamulaştırma bedelinin tespiti ile Kamulaştırma Kanununun 8....
Zorunlu geçit hakkı, eşyaya bağlı irtifak hakkı biçiminde tesis edileceğinden ve tapu kaydının özel sütununda taşınmaza bağlı irtifak olarak kaydı gerekeceğinden, geçit hakkı tesisi için kural olarak hem geçit isteyen taşınmazın , hem de aleyhine geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı olması gerekir. Bu nedenle tapuda kayıtlı olmayan taşınmazdan geçit hakkı tesisi olanaklı değildir. Hal böyle olunca; krokide ( B ) harfi ile gösterilen güzergahın geçit yeri olarak belirlenmesi yukarıda açıklanan ilkelere uygun düşmemektedir. Bu nedenle mahallinde yeniden keşif yapılarak az yukarıda açıklanan ilkelerde göz önünde bulundurulmak suretiyle tescil harici bırakılan yer dışındaki diğer tüm alternatifler değerlendirilmek suretiyle en uygun yer tespit edilerek davacıya ait 154 ada 118 parsel sayılı taşınmazın geçit ihtiyacı karşılanmalıdır....
Genel Müdürlüğü adına tescil edilmesi gerektiği gözetilmeden davalı idare adına tesciline karar verilmesi, 2)Dava konusu taşınmazın tapu kaydında bulunan haciz şerhinin bedele yansıtılmaması, Doğru değil ise de; bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Gerekçeli kararın; a)Hüküm fıkrasının 1. bendindeki (davacı idare lehine daimi irtifak hakkı tesisine) ibaresinin çıkartılmasına, yerine (kullanım hakkı davacı idareye ait olmak üzere davacı ... ... lehine irtifak tesisi ile ... Genel Müdürlüğü adına tapuya tesciline) ibaresinin yazılmasına, b)Hüküm fıkrasına yeni bir paragraf olarak (Dava konusu taşınmazın tapu kaydında davalı bulunan haciz şerhinin kamulaştırma bedeline yansıtılmasına,) cümlesinin yazılmasına, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 11/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
-TL geçit hakkı bedeli karşılığında 778 parsel sayılı taşınmaz lehine 761, 756, 47 ve 772 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı tesisine karar verildiği görülmektedir. Aleyhine geçit hakkı tesisi istenen taşınmazlardan Denizli ili Pamukkale ilçesi Korucuk Mahallesi 756 parsel sayılı taşınmaza ilişkin tapu kaydı incelendiğinde; bu taşınmazın tapuda Hasan oğlu Mehmet Cansever adına kayıtlı olduğu görülmektedir. Ancak bu kişi dava dilekçesinde davalı olarak gösterilmediği gibi karar başlığında da adının geçmediği, anılan tapu malikinin davaya dahil edildiğine dair bir dilekçeye rastlanmadığı, eğer ölü ise mirasçılık belgesinin de mevcut olmadığı aleyhine geçit hakkı tesis edilen bu parsel maliki yönünden taraf teşkili sağlanmadan karar verildiği anlaşılmaktadır....
Bu durumda mahkemece, tapu kayıt maliki ... mirasçısı.... ile kendilerine yargılama boyunca usulüne uygun tebligat yapılmayan ..., ... ve ...’ye 7201 sayılı Tebligat Kanunundaki düzenlemeler gözetilmek suretiyle dava dilekçesi usulune uygun şekilde tebliğ edilerek savunma ve delilleri toplandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmaksızın ve 6100 sayılı HMK'nin 27. maddesi uyarınca hukuki dinlenme hakkı ihlal edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir. Ayrıca lehine geçit hakkı tesisi talep edilen 175 ada 4 parsel sayılı taşınmazın civarındaki tüm komşu parselleri ve yolları gösterir geniş pafta suretinin dosya arasına alınmamış olması doğru değildir....
Bu durumda mahkemece, tapu kayıt maliki Ahmet Tuna mirasçısı ... ile kendilerine yargılama boyunca usulüne uygun tebligat yapılmayan ..., ... ve ...’ye 7201 sayılı Tebligat Kanunundaki düzenlemeler gözetilmek suretiyle dava dilekçesi usulune uygun şekilde tebliğ edilerek savunma ve delilleri toplandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken taraf teşkili sağlanmaksızın ve 6100 sayılı HMK'nin 27. maddesi uyarınca hukuki dinlenme hakkı ihlal edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir. Ayrıca lehine geçit hakkı tesisi talep edilen 175 ada 4 parsel sayılı taşınmazın civarındaki tüm komşu parselleri ve yolları gösterir geniş pafta suretinin dosya arasına alınmamış olması doğru değildir....
Geçit hakkı tesisi davaların da davacının subjektif arzulasına göre değil, objektif esasına uygun araştırma yapılması, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesinin gözetilmesi gerekir. Bir tarafın geçit ihtiyacı karşılanırken diğer tarafın mülkiyet hakkı zararlandırılmamalıdır. Bu nedenledir ki, geçit tesisi davalarında tarafların dava konusu üzerindeki tasarruf yetkileri kısıtlıdır. Bilirkişi raporunda, davacı parselinin genel yola çıkışı için en kısa, en ucuz, en uygun ve en az zarar görecek seçeneğin komşı 3061 parselde R harfi ile gösterilen turuncu boyalı yer olduğu görülmektedir. Davalıya ait parselin daha küçük olduğu ve kurulan geçit yerinin davacı parseline daha kolay geçebilme hesabı ile ve davalı parselinin ekononik bütünlüğünü bozacak ve ekonomik değerini düşünecek şekilde kurulması fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesine aykırılık oluşturmaktadır....
