İlk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüyle 30.027,39- TL üzerinden bedel tespitine dair verilen kararın davacı idare tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine Dairemizin 2019/1417 esas 2020/745 karar sayılı kaldırma kararıyla ; " Dava konusu Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Maksutlu Mahallesi, Kanlı Göl Mevkii, 5 ada, 64 parsel sayılı taşınmazda 2.220,63 m²'lik alana ilişkin irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ve tesciline karar verilmesi istendiği halde Fen Bilirkişisi raporu ve krokisi esas alınarak krokide D harfi ile gösterilen 2.230,63 m²'lik alana ilişkin irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ve davacı adına tesciline karar verildiği, davacı İdare tarafından 32,55 m²'lik alana ilişkin irtifak kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesine ilişkin bir talep bulunmadığı, kararda fen bilirkişisi raporu ve krokisine atıfla krokide E harfi ile gösterildiği...

Eldeki davada, dosyada tapu kaydı da bulunmayan 3881 ile 1671 parsel sayılı taşınmaz malikleri ve ayrıca 1669 parsel sayılı taşınmazın hissedarı ...’in harçsız dilekçelerle davaya dahil ederek geçit hakkı tesisi doğru olmamıştır. Bu taşınmaz malikleri hakkında usulünce dava açılıp eldeki dava ile birleştirilmesi gerekirken bu parsel malikleri hakkında usulünce açılmış bir dava olmadığı halde işin esasına girilerek istemin hüküm altına alınması doğru olmadığından karar bozulmalıdır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar ... mirasçılarının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, 15.02.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

Aleyhine 20.02.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi istenmesi ile davacılar ... vd....

Somut olayda, sadece irtifak hakkı tesisi amacıyla kamulaştırma yapıldığı dikkate alınarak, davaya konu irtifak hakkının Botaş A.Ş. adına tapuya tesciline karar vermek gerekirken, kullanım hakkı davacıya ait olmak üzere irtifak hakkının Hazine adına tesciline karar verilmesi, 3-Dosya içersine getirilen tapu kaydına göre, dava konusu taşınmazın üzerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. adına ipotek mevcut mevcut olup, bu ipoteğin tespit edilen kamulaştırma bedeline yansıtılmaması, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 16.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Mahkemece, ... hakkında açılan davanın reddine, davacıya ait 1436 parsel sayılı taşınmaz lehine 22/08/2011 tarihli bilirkişi raporunda birinci alternatif yol olarak gösterilen 4645 parsel sayılı taşınmazdan ve ... yatağından geçit tesisine, bu bölümlerin tapu ve paftaya işlenmesine yer olmadığına, karar verilmiştir. Hükmü, davalı Hazine vekili temyiz etmiştir. Tapuda kayıtlı bulunmayan taşınmazdan geçit kurulamayacağından zorunlu geçit hakkının hukuki niteliği gereği leh ve aleyhine geçit tesisi istenen taşınmazların tapu siciline kayıtlı olmaları gerekir. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 maddesi uyarınca tapu siciline kaydı gereklidir. Somut olayada; davacı taşınmazı ile davalı taşınmazları arasında kalan taşınmazın paftada dere yatağı niteliğindeki yerlerden olduğu belirtilmiş olup tapuda kaydı bulunmadığı şüphesizdir....

- K A R A R - Dava, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak şerhinin terkini,terkinin mümkün olmaması durumunda bedelsiz olarak devri, irtifakın bedel karşılığı tesis edildiğinin anlaşılması halinde ise ödenen bedelin güncel değeri karşılığında devri, birleştirilen dava ise dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tescili istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince asıl davanın kabulü ile taşınmazda bulunan irtifak hakkı şerhinin bedelsiz olarak terkinine, birleştirilen tapu iptal tescil davasının ise reddine ilişkin olarak verilen kararına karşı, taraf vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm davacı vekili ile davalılar ... ve davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir....

Bölge müdürlüğü kıymet takdir komisyonunca direk yeri mülkiyeti için 1.279,06 TL ve irtifak hakkı tesisi için 21.166,38 TL tahmini bedel olmak üzere toplam 22.445,44 TL tespit edildiğini, tüm bu nedenlerle; mülkiyeti davalılara ait olan Çorum Merkez İlçesi Hamdi Köyü ortaktır mevkii 108 ada 42 parsel sayılı taşınmaz maldan 145,96 metrekarelik direk yeri ve 6.919,38 metrekarelik irtifak hakkı tesisi ile ilgili olarak; kamulaştırma bedelinin hisseleri oranında tespitine, kamulaştırma kanununun 8....

Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün “İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili” başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır. Somut olayımıza gelince; ilk derece mahkemesince lehine geçit hakkı tesisi istenen taşınmaza ilişkin tapu kaydı ilgili tapu müdürlüğünden getirtilmeksizin karar verildiği anlaşılmakla uyap sistemi üzerinden alınan tapu kaydı incelendiğinde taşınmazın davacı adına tapuda kayıtlı olduğu görülmüştür....

Bilirkişisinin raporunda "C" harfi ile gösterilen yerden 342 parsel lehine geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir. Davada; davacı, mülkiyeti Hazineye ait 342 parsel sayılı taşınmazı Hazine'den kiraladığını, ana yola bağlantısı olmadığını belirterek geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir. Bir davada davacı olma sıfatı, dava konusu edilen hakkın sahibine ait olduğuna göre, geçit hakkı istemini içeren davalarda davacı olma sıfatı, ihtiyaç sahibi taşınmazın malikine aittir. Türk Medeni Kanununun 747. maddesi (eski Medeni Kanunun 671.maddesi) genel yola çıkmak için yeterli yolu bulunmayan taşınmaz sahibine bu hakkı tanımıştır. 11.02.1959 tarih 1958/14 Esas, 1959/13 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında bir taşınmaza sahip olmanın ancak tapu kaydıyla mümkün olacağı belirtilerek, zorunlu geçit isteminde davacı olma sıfatının ihtiyaç sahibi taşınmazın tapudaki maliki olacağı açıklanmıştır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 01.07.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Davacı, maliki bulunduğu 489 parsel lehine 488-548 veya 490 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı tesisi isteminde bulunmuştur. Mahkemece davanın kabulü ile 489 parsel lehine 490 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesisine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir....