Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Yabancı mahkeme boşanma kararının kesinleşmesi tarihinin eşlerin boşanma tarihi ve evlilik birliğinin sona erdiği tarih olarak hüküm ifade etmesi, tanıma ve tenfiz kararının kesinleşmesi şartına bağlıdır. Böyle olması, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği tarihten değil, tenfiz-tanıma kararının kesinleştiği tarihten itibaren eşler arasında mal rejimi tasfiyesi davasının zamanaşımının başlayacağı sonucunu doğurmaz. Yabancı mahkeme boşanma ilamının kesinleşmesinden itibaren on yıllık zamanaşımı süresi içerisinde böyle bir davanın açılması gerekir. Kesinleşen boşanma kararının hüküm doğurması, tanıma-tenfiz ön şartına bağlı olduğundan tenfiz-tanımaya karar verilip kesinleşmesi hâlinde boşanma ve mal rejiminin tasfiye edilebilirliği bu dava tarihinden daha önce gerçekleşmiş olacağından belirtilen sürede açılan mal rejimine ilişkin alacak davasının erken açıldığı gerekçesiyle reddi usul ve yasaya uygun olmayacaktır....

    Davacı eldeki dava ile İngiltere Yüksek Adalet mahkemesinin Queen's Bench Dairesine ait 26.07.2005 tarihli kararın tanıma ve tenfizini talep etmiş, davalı ise kararın gıyabında verildiğini, usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece yabancı mahkeme ilamının gerekçesiz oluşu, usulüne uygun davet olmaması, kesinleşme şerhi taşımaması, bu haliyle kamu düzenine aykırı olması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır.Tanıma ve tenfiz talebine konu yabancı kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığının tespiti, esas itibariyle hâkimin takdirine bırakılmıştır....

      Oysa tenfiz davaları; tanıma davalarının sağladığı etkilerin yanı sıra icra kabiliyetine de yol açar. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'da kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Bu açıklamalara göre somut olaya gelindiğinde; Dosya kapsamına göre; tenfizi istenen kararın fikri ve sınai haklara ilişkin olması nedeniyle ihtisas mahkemesi olan ilk derece mahkemesinin davaya bakma hususunda görevli bulunduğu açıktır. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2015/3651-K. 2015/10305,T. 12.10.2015)....

        Bu bakımdan Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğünce dosyaya gönderilen 22.12.2009 tarihli cevap; kararın verildiği Eyalet itibarıyla, Türkiye'de tenfiz edilecek kararın türü ve hukuki niteliği bakımından yasal bir engelin bulunup bulunmadığını ve fiili uygulamanın ne yönde olduğunu gösterir mahiyette değildir. Öyleyse Amerike Birleşik Devletlerindeki yasal düzenlemeye göre ilamın verildiği North Carolina (Kuzey Karolina) Eyeletinde, yabancı ilamların tenfizi mümkün kılan bir kanun hükmü veya fiili uygulamanın bulunup buhmadığının, ilamların türü ve hukuki niteliği bakımından bir engel olup olmadığının ayrıntılı olarak sorulup tespiti ve hasıl olacak sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken açıklanan yönler gözetilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru bulunmamıştır....

          Buna göre, “kesinleşmiş” ve “icra kabiliyeti kazanmış” veya “taraflar için bağlayıcı olan” yabancı hakem kararlarının tenfiz şartları, New York Sözleşmesi'ne paralel olarak düzenlenmiştir.Hakem kararının konusunu teşkil eden uyuşmazlığın tanıma veya tenfiz istenilen ülkenin hukukuna göre tahkim yoluyla çözümünün mümkün olmaması ve hakem kararının kamu düzenine aykırı olması, mahkemece re'sen dikkate alınması gereken tenfiz engellerindendir....

            Mahkemece davalılardan ... şirketi ile davalı arasında geçerli bir tahkim şartı bulunmadığını, diğer davacı yönünden ise hakem kararının adil olmayan çelişkili hükümler içerdiği ve kamu düzenine aykırı olduğu gerekçesi ile tenfiz talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle hakem şartının bulunduğu, 29.09.1995 tarihli sözleşmeye ... şirketinin taraf olmamasına ve anılan bu şirket ile davalı arasında geçerli bir tahkim anlaşması bulunmamasına, yabancı hakem kararının masraf kısmının kamu düzenine aykırı olması ve kendi içinde çelişkili hükümler içermesi nedeniyle tenfiz şartının gerçekleşmediğinden bu kısma yönelik tenfiz talebinin reddinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Tenfizi istenen hakem kararında davalı ...’un davacı ... şirketine 64.579.61....

              DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE; Dava, yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usül Hukuku Hakkında Kanun'un 50.maddesinde "Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır." Tenfiz şartlarını düzenleyen 54.madde de, "......

                Maddesinden anlaşılacağı üzere kesinleşme belgesinin varlığı bir dava şartı olduğunu ve davanın bu dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddi gerektiğini, ayrıca davacının dava dilekçesi ve eklerinden anlaşılacağı üzere söz konusu yabancı mahkeme kararının henüz kesinleşmediğini, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, yabancı mahkeme kararının------ aykırı olup olmadığının görevli tenfiz mahkemesi tarafından resen incelenmesi gerektiğini, belirtmiş olup, mahkemeden öncelikle davanın görevsizlik nedeni ile reddine karar verilmesini ve davacının haksız ve hukuka aykırı tenfiz talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE : Dava, yabancı mahkeme kararının tenfizi istemine ilişkindir. Mahkememizce --- tarihli kararı ile; "...5718 sayılı Milletler Özel Hukuk ve Usul Hukuku hakkında kanunun 51/1 maddesine göre; tenfiz kararları hakkında görevli mahkeme asliye mahkemesidir."6102 sayılı TTK'nun 5. Maddesinde yapılan 6335 sayılı Kanunla 6102 sayılı TTK'nun 5....

                  Davacı, 23.06.2013 tarihinde ölen oğlu ve davalı gelininin boşanmalarına dair yabancı mahkeme kararının tanınmasına karar verilmesini istemiş, mahkemece hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.Tanıma, yabancı mahkeme kararına kesin delil veya kesin hüküm vasfını kazandırır (MÖHUK m. 58). Tanıma halinde, yabancı ilamın kesin hüküm ve kesin delil etkisi, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder (MÖHUK m. 59). Diğer bir ifade ile, taraflar yabancı mahkeme kararının kesinleştiği anda boşanmış sayılırlar. Yabancı ilamın tenfiz edilmesinde hukuki yararı bulunan herkes tenfiz isteminde bulunabilir ( MÖHUK m. 52/1). Bu hüküm, yabancı ilamın tanınmasının istenmesi halinde de geçerlidir. Bu bakımdan davacının, boşanmaya ilişkin yabancı ilamın tanınmasını istemekte miras bakımından hukuki yarar vardır....

                    Asliye Ticaret Mahkemesi ESAS NO : 2018/113 Esas KARAR NO : 2020/613 DAVA : Tanıma Ve Tenfiz DAVA TARİHİ : 24/01/2018 KARAR TARİHİ: 18/11/2020 Mahkememizde görülmekte olan Tanıma Ve Tenfiz davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacının davalı şirketin ----- olduğunu, davalı şirketin diğer ortağı tarafından sahte imza ile davacının hisselerinin --- düşürüldüğünü, bu hususta------- dosyasında ve aynı mahkemenin ---- sayılı dosyalarında derdest olduğunu, davalı şirketin hissedarı olan davacı hakkında ----- iflas kararı verildiğini, bu kararın belirtilen ----- derdest davalarda ve bundan sonra açılacak sair dava ve takiplerde kesin delil olarak kabul edilebilmesi için tanınması ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

                      UYAP Entegrasyonu