Kural olarak bir uyuşmazlığın çözümlenmesi görevi yetkili mahkemelere ait olduğundan tahkim iradesinin açık ve kesin olmaması halinde tahkim şartı ya da anlaşması geçersiz olur. Eldeki davada kararlaştırılan tahkim şartında ... Mahkeme ve İcra Daireleri'nin yetkili olacağının belirtilmesi yanında hakemlerin uyuşmazlığı çözememeleri halinde son yol olarak mahkemelerin tercih edileceğinin ifade edildiği, bu şekliyle uyuşmazlığın çözümünde tek yetkili olarak hakem heyeti kabul edilmediği, taraflara mahkemede de dava açma yetkisi verildiği anlaşılmakta olup tahkim iradesi açık ve kesin olmadığından tahkim şartı geçersizdir. Bu durumda mahkemece tahkim şartının geçersiz olması sebebiyle tahkim ilk itirazı reddedilerek, işin esasına girilip taraf delilleri toplandıktan sonra sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözden kaçırılarak davanın görev yönünden reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur....

Kural olarak bir uyuşmazlığın çözümlenmesi görevi yetkili mahkemelere ait olduğundan tahkim iradesinin açık ve kesin olmaması halinde tahkim şartı ya da anlaşması geçersiz olur. Eldeki davada kararlaştırılan tahkim şartında İstanbul Anadolu Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olacağının belirtilmesi yanında hakemlerin uyuşmazlığı çözememeleri halinde son yol olarak mahkemelerin tercih edileceğinin ifade edildiği, bu şekliyle uyuşmazlığın çözümünde tek yetkili olarak hakem heyeti kabul edilmediği, taraflara mahkemede de dava açma yetkisi verildiği anlaşılmakta olup tahkim iradesi açık ve kesin olmadığından tahkim şartı geçersizdir. Bu durumda mahkemece tahkim şartının geçersiz olması sebebiyle tahkim ilk itirazı reddedilerek, işin esasına girilip taraf delilleri toplandıktan sonra sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözden kaçırılarak davanın görev yönünden reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur....

Yasa kapsamında değil ise de, aynı Yasanın 1/3. maddesinde "... bu kanunun 5. ve 6. madde hükümleri, tahkim yerinin yurt dışında belirlendiği durumlarda da uygulanır." şeklinde düzenleme bulunduğu, Yasanın 5. maddesinde ise "Tahkim anlaşmasının konusunu oluşturan bir uyuşmazlıkta dava mahkemede açılmışsa karşı taraf tahkim itirazında bulunabilir, tahkim itirazının ileri sürülmesi ve tahkim anlaşmasının geçerliliğine ilişkin uyuşmazlıkların çözülmesi, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ilk itirazlara ilişkin hükümlerine tabidir, tahkim itirazının kabulü halinde, mahkeme davayı usulden reddeder" denildiği, bu hükümler dikkate alındığında açılan davanın uluslararası tahkime tabi olduğu gerekçeleriyle davalı ... A.Ş vekilinin tahkim itirazının kabulüne, davanın 4686 sy Yasanın 1/3. md. delaletiyle 5 md. uyarınca usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi SAYISI : 2024/1 D.İş - 2024/1 SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ SAYISI : K-2023/405737 HÜKÜM/KARAR : Ret Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun reddine karar verilmiştir. Karara davacı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından itirazın değerlendirmeye alınamayacağına bildirilmiştir....

Tahkim, İngilizce dilinde yapılacaktır" yazılıdır. Gerek HMK, gerekse Milletlerarası Tahkim Kanunu tahkim yeri Türkiye bulunan uyuşmazlıklarda uygulanmaktadır. Geçerli bir tahkim şartı bulunup bulunmadığı hususunda Türkiye'nin taraf olduğu Newyork Sözleşmesi hükümlerine bakılmalıdır. Tarafların sözleşme veya sözleşme dışı bir hukuki ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların tamamının veya bir kısmının çözümünü hakem veya hakem kuruluna bırakılması hususunda yaptıkları anlaşmalar tahkim sözleşmesi olarak adlandırılmakta olup yalnızca iki tarafın iradeleriyle tasarrufta bulunabilecekleri konularda tahkim sözleşmesi yapılabilir. İster bağımsız bir tahkim sözleşmesi şeklinde isterse bir tahkim şartı şaklinde yapılsın tahkim sözleşmesinin geçerliliği için aranan temel unsurlar geçerli bir tahkim iradesinin varlığı ve yazılı şekil şartıdır. Tahkim sözleşmesinin tabi olduğu şekil 1958 tarihli New York Sözleşmesi'nin 2. maddesinde düzenlenmiştir....

Sigorta Tahkim Komisyonu uyuşmazlık hakem heyetince başvurunun kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalının tahkim komisyonu itiraz hakem nezdindeki itirazı ise, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından komisyon müdür vekili ve itiraz yetkili ünvanlı kişilerin imzasını mündemiç karar ile uyuşmazlık hakem kararının kesin karar olması nedeniyle reddedilmiştir. Davalı vekili Sigorta Tahkim Komisyonunun iş bu kararını temyiz etmiştir....

Tahkim itirazının ileri sürülmesi ve tahkim anlaşmasının geçerliliğine ilişkin uyuşmazlıkların çözülmesi, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ilk itirazlara ilişkin hükümlerine tâbidir. Tahkim itirazının kabulü halinde, mahkeme davayı usulden reddeder.Yargılama sırasında tarafların tahkim yoluna başvurma konusunda anlaşmaları halinde, dava dosyası mahkemece ilgili hakem veya hakem kuruluna gönderilir. şeklindedir. Taraflar arasında düzenlenen 14.08.2017 tarihli Sözleşme’nin 15. Maddesinde “… iş sahipleri, müteselsil kefiller ve DCH Enerji arasında bir anlaşmazlık olması durumunda taraflar uyuşmazlığı gayrıkabili rücu olarak Tahkim yoluyla çözüleceğini kabul ve taahhüt ederler. Tahkim Paris'te yürütülecektir. Tahkim dili İngilizce olacaktır.” hükmünün yer aldığı, davalı vekilinin süresinde verdiği cevap dilekçesi ile tahkim ilk itirazını ileri sürdüğü anlaşılmış olup mahkemece,tahkim ilk itirazı kabul edilerek usulden red kararı verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır....

Mahkemece; taraflar arasında yazılı şekilde yapılmış sözleşme içeriğinde tahkim şartının belirlendiği, tahkim sözleşmesinde uyuşmalığın açıkça belirli olduğu, tahkim iradesinin açık ve kesin olduğu, tahkim sözleşmesine konu uyuşmazlığın tahkime elverişli olduğu görülmekle süresi içerisinde verilen cevap dilekçesi ile ileri sürülen tahkim ilk itirazının kabulü ile davanın HMK 413/1. Maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmiştir....

tarafından düzenlenen faturaların ödenmediğini, davalının tahkim davasının faturalarını zamanında ödemediğini kabul ettiğini, tarafların tahkim davacısının ödenmemiş faturalarının ödenmesine ilişkin yapılan uzlaşma görüşmelerinde uzlaşamadıklarını, 17/05/2022 tarihinde ...'nin tahkim davalısına karşı sözleşme kapsamındaki 226.747,59 Euro tutarındaki alacağını gecikme faiziyle birlikte tahkim davacısı olan müvekkiline temlik ettiğini, davalının ödeme yapmaması üzerine taraflar arasında imzalanan sözleşmede yer alan tahkim şartına istinaden .... nezdinde yargılama yapıldığını ve tesis edilen tahkim kararı neticesinde işbu davanın ikame edilmesi zorunluluğunun hasıl olduğunu, tahkim kararının taşıdığı niteliklere nazaran ... Sözleşmesi'nin uygulama alanına girdiğini, kararın ... Sözleşmesinde ve ...'ta sayılan tüm tenfiz edilebilme koşullarını taşıdığını, uyuşmazlığın tahkime elverişli olduğunu,....'...

Tahkim masrafları, tahkim teşkilatı tarafından aksine bir karar verilmedikçe kaybeden tarafça karşılanacaktır." hükmüne yer verildiği, davalının tahkim ilk itirazını süresi içinde ileri sürdüğü, mahkemece yapılan araştırmada Hindistan'da sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde faaliyet gösteren ticari tahkim kurumlarının bulunduğu, bu nedenle davacı ile davalı arasındaki tahkim şartının uygulanabilir olduğu, Hindistan şirketi olan davacının talep ve yönlendirmesiyle sözleşmeye böyle bir hükmün konulmuş olabileceği, düzenlemenin davacı lehine yorumlanması gerektiği ve tüm bunlara göre taraflar arasındaki sözleşmenin 15 inci maddesi gereğince öncelikle Hindistan Ticari Hakemlik (Tahkim) Komisyonu'na başvuru şartının davacı tarafından yerine getirilmeden davanın açıldığı ve davalının yapmış olduğu tahkim ilk itirazının yerinde olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....