Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller doğrultusunda, davacının sözleşmenin uyarlanması talebinde bulunmakta haklı olup olmadığı yönünde görüş bildirmesi için dosyanın bilirkişiye tevdii edildiği, bilirkişinin demir fiyatlarındaki düşüşün davacı tarafından öngörülemeyecek bir durum olmadığı, davacının sektörü iyi takip etmeden risk aldığı, uyarlama talebinin yerinde olmadığı yönünde görüş bildirdiği, her ifa güçlüğünün akit şartlarını değiştirmek için sebep sayılamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini belirterek mahkemece haklı feshin tespitini, cezai şartın tenkisini ve sözleşmenin uyarlanmasını istemiştir.Sözleşmenin feshedildiği tarafların kabulündedir.Mahkemece feshin haklı nedenlere dayanıp dayandırılmadığı araştırılmadan ve fesih iradesi olduğu halde davanın sadece uyarlama yönünden sözleşme ayaktaymış gibi incelenerek karar verilmesi doğru olmamıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalı bankadan dövize endeksli kredi kullandığını ancak kurun aşırı oranda yükselmesi nedeniyle ifa güçlüğü yaşadıklarını ileri sürerek, B.K 138. madde uyarınca hakimin sözleşmeye müdahalesi ile sözleşmenin günün koşullarına uyarlanmasını ve kendisinden fazladan tahsil edilen 3.000 TL KKDF’nin davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde, iş bu sözleşmenin taraflarının tacir sıfatına haiz olduğunu, tacirlerin TBK’nun 138.maddesi uyarınca uyarlama talebinde bulunamayacağını, mahkemece sözleşmeye bağlılık ilkesinin esas tutulması gerektiğini bildirerek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, sözleşmenin edimleri arasındaki dengeyi bozan olağanüstü bir durumun yaşanmadığı, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgedeki kira bedellerinin artmış olmasının tek başına kira bedelinin uyarlanmasını gerektirmeyeceği, gerekçesiyle davacı vekili tarafından 10 yıllık kira sözleşmesinin bitimine 4 yıl kala açılan kira uyarlama davasında uyarlama koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davaya dayanak 15.02.2008 başlangıç tarihli 10 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile kiralananın banka hizmet binası olarak kullanılmak üzere yıllık net 22.500,00 TL bedelle kiralandığı görülmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü....
A.Ş, ... ve ...) uyarlama talep etme hak ve yetkisinin olmadığını, uyarlanması talep edilen asıl finansal kiralama sözleşmesinin ve bu sözleşmeyi tadil sözleşmelerinin taraflarının kiracı sıfatıyla davacılardan ... Ltd. Şti ile kiralayan sıfatıyla davalı müvekkili ... A.Ş'nin olduğunu, bilindiği üzere sözleşmelerden nisbi nitelikte haklar doğacağını ve sadece o sözleşmenin taraflarının hak sahibi olup borç altına gireceklerini ve sahip oldukları bu hakları sadece birbirlerine karşı dermeyan edebileceklerini, dolayısıyla uyarlama talebini sadece sözleşmelerin tarafı olan davacı kiracı ... Ltd....
Somut olayda davacı taraf 2017- 2018 yılı T1 kantin kira sözleşmesini ihtirazı kayıt ile imzaladığı buna göre ilk baştan itibaren uyarlama talebine dayanak olan hususun bilindiği bu itibarla sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması şartlarından olan "Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum" şartının gerçekleşmediği kabul edilerek sözleşmeye bağlılık (Ahde Vefa-Pacta Sund Servanda ) ve sözleşme serbestliği ilkeleri gereğince davacının kira bedelinin tespiti (uyarlama) ve fazla ödenen kira bedelinin iadesi istemin yerinde olmadığı buna göre de ilk derece mahkemesinin kararında bir isabetsizlik bulunmadığından, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçe usul ve yasaya uygun olduğundan, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1- b-1 maddesi gereğince esastan reddi gerektiğine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 6.3 maddesinde; "Kira süresinin sonunda sözleşmenin yenilenmesinin istenmesi halinde belirlenecek kira bedelinin kiraya verenin tabi olduğu SPK mevzuatı uyarınca belirlenmiş ekspertiz değerinin altında olamaz" hükmünün bulunduğu anlaşılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen ek protokolün 9. maddesi ile değişik sözleşmenin 6.3 maddesi "ilk beş yıllık dönemin sonunda ikinci beş yıllık için kira bedeli,kiraya verenin tabi olduğu SPK mevzuatı uyarınca tespit edilen ekspertiz değerinin altında olmaması koşulu ile aylık 12.5 USD olarak belirlenmiştir. İkinci beş yıllık dönemde sözleşme süresi boyunca yıllık % 2 kira artışı oranı uygulanacaktır. Sözleşme süresinin sonunda sözleşmenin yenilenmesinin istenmesi halinde belirlenecek kira bedelinin SPK Mevzuatı uyarınca belirlenmiş değerin altında olamaz" hükmü mevcut olup bu hüküm tarafları bağlayıcı niteliktedir. Davalı şirketin sözleşmenin 6.3.maddesinin kendisine verdiği yetkiye dayanarak ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyarlama ve sözleşmenin feshi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; davalı ile aralarında yapılan 31/05/2004 tarih ve 4327 yevmiye nolu Burhaniye Noterliğince tasdikli vakıf zeytinliklerinin kiralanması hakkındaki kira sözleşmesi gereğince 2007 yılı kira bedelinin belirlenmesi için açılan Balıkesir 2....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, uyarlama yapılmaması nedeniyle fazla ödenen kur miktarının iadesi, bu mümkün olmadığı takdirde kalan taksitlerin yeni ekonomik koşullara uyarlanması talebine ilişkindir. Uyarlama davası 6098 Sayılı TBK.nın yasalaştırılması sırasında da benimsenerek, 6098 Sayılı Yasanın 138. maddesinde “Aşırı İfa Güçlüğü” madde başlığı altında düzenlenmiş, “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, uyarlama yapılmaması nedeniyle fazla ödenen kur miktarının iadesi, bu mümkün olmadığı takdirde kalan taksitlerin yeni ekonomik koşullara uyarlanması talebine ilişkindir. Uyarlama davası 6098 Sayılı TBK.nın yasalaştırılması sırasında da benimsenerek, 6098 Sayılı Yasanın 138. maddesinde “Aşırı İfa Güçlüğü” madde başlığı altında düzenlenmiş, “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir....
