İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İstinaf talebinin kabulü ile; Yozgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.09.2022 tarih ve 2022/350 sayılı İhtiyati Tedbir talebinin reddine dair kararının kaldırılmasına, dava konusu olan 150.000,00 TL tutarındaki teminat mektubu 4734 sayılı yasa kapsamında verilmiş bir teminat mektubu olmadığından, davalı da 4734 sayılı kapsamında yapılmış bir ihalenin ve/veya sözleşmenin tarafı olmadığından, netice olarak bu konuda 4734 sayılı yasanın 34/son maddesi uygulanamayacağından, keza teminat mektubunun paraya çevrilmesi halinde müvekkilin telafisi imkansız zararlara uğramasına sebebiyet verme ihtimalinden; davalıya tevdi edilmiş bulunan 24/03/2020 tarih ve nolu Yapı Kredi Bankası Yıldız Ticari Şubesi tarafından tanzim edilmiş 150.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunun paraya çevrilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile önlenmesine ve bu konuda verilecek ihtiyati tedbir kararının ilgili bankaya...
- KARAR - Davacı vekili, davacının Türkiye'de "..." isimli iş yerinin restaurant ve market işletmeciliği için davalı ile anlaştıklarını, imzaladıkları sözleşmenin 12.maddesi gereğince burada bulunan demirbaşlar için 50.000,00.-TL teminat senedinin gerekli açıklama yapılmadan ve çevirisi olmadan davacıya imzalatıldığını, akabinde bir takım nedenlerden dolayı sözleşmenin müşterek rıza dahilinde feshedildiğini ve lokanta içinde bulunan demirbaşların eksiksiz ve sağlam bir şekilde iade edildiğini, ancak davalı tarafın söz konusu teminat senedini iade etmediğini ve ... 1.İcra Müdürlüğü’nün 2014/1152 Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını ileri sürerek davacının söz konusu icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş, 09.03.2015 tarihinde verdiği dilekçe ile de kötü niyet tazminatı talep etmiştir....
Davada talep edilen cezai şart ile ilgili istemin dayanağını oluşturan taraflar arasındaki 11.1.2000 tarihli sözleşmenin 3.h maddesinde: "vade tarihinde herhangi bir nedenle özelleştirme gelirlerine intikal etmeyen ödemelerin ve/veya idareye verilen teminat mektuplarının idarece paraya çevrilmesinin istenmesine rağmen paraya çevrilmemesi hallerinde, vadelerinde Özelleştirme Gelirleri Hesabına intikal etmeyen ödemeler ile teminat mektuplarının paraya çevrilecek tutarının tahsil edilmesine kadar geçecek süreler için alıcı vade farkından (yıllık %15 basit faizden) ayrı olarak hesaplanmak üzere ABD doları bazında aylık %2 (iki) oranında cezai şart (basit faiz) ödeyecektir." şeklinde düzenleme getirilmiştir. Bu kararlaştırmaya göre, cezai şartın istenebilmesi için teminat mektuplarının nakte çevrilmek istenilmesi ancak çevrilememesi gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Banka teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı teminat mektubunun iadesi ve depo edilmesi davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, teminat mektubunun paraya çevrilmesi nedeniyle oluşturulan murazaanın giderilmesi ve teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne, muarazanın önlenmesine ve teminat mektubunun iadesine karar verilmesi üzerine, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, mülkiyeti davalı idareye ait olan ... ili ... Beldesi ...-...-... pafta, ......
Yomra Şubesine ait 20/05/2019 tarih ve 7100316066 nolu ve 1.530.000,00 TL bedelli teminat mektubu ve teminat mektubunu eki niteliğinde olan 04/05/2020 tarihli uzatma teminat mektubu yönünden borçlu olmadıklarının tespitine, davalının teminat miktarının %20 sinden az olmamak üzere takdir olunacak tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Kural olarak kamu kuruluşlarınca yapılan ihaleden sonra ancak sözleşme imzalanıncaya kadar çıkan uyuşmazlıkların çözüm yeri idari yargı, sözleşmenin imzalanmasından sonra adli yargı yeridir (Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 03.02.1997 gün ve 1997/4 Esas, 1997/3 Karar sayılı ilâmı). Somut olayda, taraflar arasında 11.05.2009 tarihinde sözleşme imzalanmış, davacı yüklenici, sözleşmenin geçersizliği nedeniyle feshini ve kesin teminatın paraya çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilerek davacıya iadesini istemektedir. Görülüyor ki uyuşmazlık, sözleşmenin imzalanmasından sonra ortaya çıkmış olup işe fiilen de başlanılmıştır. Her ne kadar ihale öncesi nedene dayanılarak ihale ve sözleşmenin geçersizliği iddia olunmakta ise de davalı idare cevap dilekçesinde geçerli bir sözleşmenin varlığını kabul etmektedir. O halde ortada, özel hukuk hükümlerine tâbi sözleşmenin bulunduğu kabul edilerek davanın esasının incelenmesi gerekir....
Dairesi'nin 19/12/2018 tarih 2017/2318 Esas, 2019/5523 Karar sayılı kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 13/11/2019 tarih ve 2019/651 Esas, 2019/5523 Karar sayılı kararı ile 13/11/2019 tarihinden itibaren kesinleştiği anlaşılmıştır. Davalı..... Hukuk Mahkemesinin 26/10/2018 tarihli 2018/41 D.İş 2018/41 Karar sayılı kararının 1 sayılı ara kararı gereğince bedelli kesin teminat mektubunun Danıştay 13. Dairesi'ndeki dava sonuçlanıncaya kadar paraya çevrilmesinin önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik itirazın kabulü ile kaldırılmasına; ihtiyati tedbir dava konusunun esasına etkin olduğu anlaşılmakla davacı ..... A.Ş. tarafından davalı kuruma verilen ... ... ... A.Ş. ... ... şubesinin 09/11/2016 tarihli ... refarans nolu, .... nolu 100.368.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun iş bu dava sonuçlanıncaya kadar paraya çevrilmesinin ÖNLENMESİNE karar verilmiş ve mahkemece dava dilekçesine göre yeniden verilen karara davalı ......
Bu kapsamda, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulmasına yönelik talep, borçlunun malvarlığının muhafazası kapsamında değerlendirilemez. Teminat mektubunun nakde çevrilmesinin tedbiren durdurulmasına yönelik karar, maddi hukuk alanında sonuçlar doğuran ve borçlu konkordato talep eden şirkete nazaran üçüncü kişi konumunda olanların maddi hukuktan doğan talep ve def-i haklarını etkileyen tedbirler olarak değerlendirilebilir. Konkordato talebinde, gerek geçici mühlet ve gerekse kesin mühlet süresi içerisinde, üçüncü kişilerin sahip oldukları hakları ve yüklendiği borçları etkileyeceğinden bu konuda tedbir kararı verilemez....
Anadolu Kurumsal Şubesinin düzenlediği 12/12/2019 tarih ve ... mektup nolu 3.600.000,00- TL meblağlı teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi bakımından HMK 389. madde uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına, dava değeri (551.022,09,-TL) üzerinden %15 teminat (nakit veya kesin-süresiz teminat mektubu ) davacı tarafça mahkememiz veznesine depo olunduğunda tedbir kararının infazına, muhatap bankaya yazı yazılmasına ve davalıya tebliğine karar verilmiştir. Davacı tarafça 82.654,00 teminat 19/01/2022 tarihinde yatırılmıştır. Davalı ......
Hukuk Dairesi'nin 02/10/2013 tarih 2013/5409 E. 2013/5373 K. sayılı kararında, "...4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 34/son maddesinde her ne suretle olursa olsun idarece alınan teminatların haczedilemeyeceği ve üzerine ihtiyati tedbir konulamayacağı düzenlenmiştir. Bu hükme göre teminat mektuplarının paraya çevrilmesi ihtiyati tedbir yolu ile durdurulamaz. Mahkemenin teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulması kararı açıkça yasaya aykırıdır..." denilmek suretiyle, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen sözleşmeler gereğince verilen teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulamayacağına işaret edilmiştir....
