Davalılar vekili, davacı ile müvekkilleri arasında sözleşme imzalandığını ve sözleşme ile doğacak borca karşılık davalı ...’ya ait araç üzerine rehin konulduğunu, davacının önce rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçip, aracı haricen çok düşük bedelle sattırıp müvekkillerini zarara soktuğunu, aracın davacı tarafından kime ve ne zaman satıldığının da belli olmadığını öne sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, taraflar arasındaki sözleşme uyarınca davacının sözleşmeden kaynaklanan alacağını tahsil için önce rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçip, bu alacağın bir kısmını tahsil ettiği bakiye miktar için ise dava konusu ilamsız takibe geçtiği ve davalılardan alacaklı olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar ... ve ... vekilince temyiz edilmiştir....

Mahkemece, dosya kapsamına göre, ... ile davacı arasında imzalanan kredi sözleşmesi nedeni ile davalı bankanın rehninin devam ettiği gerekçesi ile birleşmeden çok önce borcu ödenip biten araç üzerindeki rehnin kaldırılmamasının hukukun temel ilkeleri ile bağdaşmayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, ...’tan taşıt kredisi kullanılarak alınan ... plakalı aracın üzerindeki rehnin kaldırılmasına, manevi tazminat ve diğer taleplerinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlerden davacıdan alınmasına, 08.03.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

-K A R A R- Şikayetçi vekili, dava dışı borçluya ait aracın satışından sonra düzenlenen sıra cetvelinde üst sıraya alınan şikayet olunanın rehinle teminat altına alınan alacağının ödenmekle sona erdiğini, söz konusu borcun araç için kullanılan kredi borcundan değil, kredi kartı borcundan kaynaklandığını, bu haliyle rehnin devam ettiğinin kabulüne olanak bulunmadığını ileri sürerek sıra cetvelinin iptali ile sıra cetvelinde birinci sıraya alınmalarına karar verilmesini talep ve şikayet etmiştir. Şikayet olunan vekili, şikayetin reddini savunmuştur. Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, rehin alacağından dolayı davalı bankaya birinci sırada yer verilmiş ise de rehnin menkul rehni olup taşıt kredisinden kaynaklandığı, taşıt kredisinin ödenmiş olmakla rehnin sona erdiği, bankanın başka alacakları için bu rehni kullanamayacağından sıra cetvelinde de yer verilemeyeceği gerekçesiyle şikayetin kabulüne karar verilmiştir. Kararı, şikayet olunan vekili temyiz etmiştir....

. - K A R A R - Davacı vekili; müvekkili ile davalı banka arasında akdedilen 2005 tarihli araç rehin sözleşmesi gereği ... plakalı araca rehin şerhi işlendiğini, ancak borcun 2007 yılında tamamen kapanmış olmasına rağmen davalının iade edilmeyen çek yaprakları bulunduğundan bahisle araç üzerindeki rehni kaldırmadığını belirterek müvekkilinin 2005 tarihli rehin sözleşmesi kapsamında borcunun olmadığının tespitine ve ... plakalı araç üzerindeki rehnin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; taraflar arasındaki genel cari hesap sözleşmesinin 12. maddesine göre karşılığı bulunmayan ve yetersiz kalan çekler dolayısıyla bankanın ödemekle yükümlü olduğu miktarın teminatını teşkil etmek üzere, her yaprağı için ödenmesi gereken tutarı bankanın rehin ettiğini, davacının 27.795,00 TL çek taahhüt tutarı riski bulunduğunu, bu nedenle de rehnin fek edilmesi yönündeki talebin yerinde olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....

İİK'nun 45. maddesi gereğince; alacağı rehinle temin edilmiş olan alacaklı, öncelikle rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapmak zorundadır. Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapmadan, ilamlı veya ilamsız icra takibi ya da borçlu iflasa tâbi kimselerden ise, iflas yolu ile takip yapamaz. Rehnin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takip sonunda, alacaklı, alacağın karşılanmayan kısmı için koşulları var ise ilamlı veya ilamsız takip yapabilir. Bu maddede yer alan rehin ibaresi, hem taşınır hem de taşınmaz rehinlerini kapsar (İİK m. 23/1-3). Öte yandan bu madde kapsamındaki şikayetler, İİK'nun 16/2. maddesi uyarınca süresiz olarak yapılabilir. O halde, mahkemece şikayetin esasının incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir....

Davalı asil, rehnin süreli olduğunu, rehne dair borcu kızı ve akrabalarının kendisi yerine ödediğini, özetle borcun kalmadığını ve rehnin geçerliliğini yitirdiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının dava dışı ...'...

Buna göre anılan ihtiyati tedbir kararı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipleri kapsamadığı gibi, İİK'nun 179/b-2. maddesi uyarınca da rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılmasında yasaya aykırılık yoktur. O halde mahkemece, yukarıda açıklanan nedenlerle şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Takip ve ödeme emrinin tebliğ tarihi itibariyle yürürlükte olan İİK'nın 150/e maddesinde; "Alacaklı, taşınır rehnin satışını ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren nihayet altı ay içinde, taşınmaz rehnin satışını da aynı tarihten itibaren nihayet bir yıl içinde isteyebilir. Satış yukarıdaki fıkrada gösterilen müddetler içinde istenmez veya talep geri alınıp da bu müddetler içinde yenilenmez ise takip düşer. 78. maddenin ikinci fıkrası hükmü, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takipte de kıyasen uygulanır" hükmüne yer verilmiştir.Bu nedenle borçlu tarafından takibe itiraz edilmesi ve alacaklının itirazın iptali davası açması halinde mahkemenin itirazın iptali kararının kesinleşmesine kadar geçecek zaman 6 aylık ve 1 yıllık satış isteme süresinin hesabına dahil edilmez (Prof. Dr. Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku, 3. cilt, sh. 2474 ve devamı)....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R 1-İncelenmesi gerekli görüldüğünden; dava konusu edilen 46.00.15 (...) plaka sayılı Case İh Cotton marka 2011 model pamuk toplama makinasının malikini gösteren güncel kayıtlarının ilgili yerden istenerek dosyasına eklenmesi, 2-Davalı ... tarafından sözü edilen araç üzerindeki rehnin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi yapıldığı anlaşılmakta ise de, bu icra dosyasının Kahramanmaraş 2.İcra Müdürlüğü’nün 2015/12293 sayılı dosyası mı, Kahramanmaraş İcra Müdürlüğü’nün 2018/19219 sayılı dosyası mı olduğu anlaşılamadığından tarafların da bilgilerine başvurularak netleştirilmesinden sonra ilgili icra müdürlüğünden istenerek aslı ya da eksiksiz onaylı örneğinin eklenmesi, 3-Rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan icra takibinde rehin alacaklısı ...’ün rehin alacağını davalı ...’a temlik ettiği beyan edilmiş olduğundan buna ilişkin temlik belgelerinin de dosya içerisine konulması, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere...

Ne var ki davalı vekilince dain-mürtehin olduğu iddia edilen şirket ile müzekkere yazılan şirketin ticari ünvanları farklı olup dosya içindeki bilgi ve belgelerden, sözkonusu şirketin araç üzerinde rehin hakkı olup olmadığı, araç üzerinde rehin varsa rehnin kaldırılıp kaldırılmadığı anlaşılamamaktadır. Bu durumda; ilgili şirketten, kredi alacağının ve dain-mürtehin kaydının devam edip etmediği, devam ediyorsa davaya ve tazminatın davacıya ödenmesine muvafakat edip etmedikleri, rehin kaldırılmış ise rehnin kaldırılma tarihi ve aracın kaydı üzerinde başkaca takyidatlarının bulunup bulunmadığının da sorularak, alınacak yazının evraka eklenmesi, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere birlikte gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 20.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....