Önceki tarihli bozma ve karar düzeltme ilamlarında, çekişmeli 112 ada 26 parsel sayılı taşınmazı kadastro tespitinin kesinleşmesinden sonra ihale yoluyla kayden satın alan davalı ...’nin iyi niyetli olması nedeniyle, davalı ... hakkında açılan tapu iptali ve tescil davasının reddine karar verilerek, davacının davalı Hazineye yönelen tazminat istemi hakkında iddia ve savunmalar birlikte değerlendirilerek olumlu olumsuz bir karar verilmesi gereğine değinildiği halde, Mahkemece davalı ... hakkında açılan davanın reddine karar verilmiş olmasına rağmen, davalı Hazineye yönelen tazminat talebi hakkında olumlu veya olumsuz bir hüküm kurulmamıştır. Bu haliyle verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğundan söz edilemez....
İş Mahkemelerinin yetkisi kamu düzenine ilişkin olduğundan, anlaşma ile bertaraf edilemeyeceği gibi genel yetki kuralları da uygulanmaz. Bu halde, yetki itirazı ilk itirazlardan olmadığından, taraflar yargılama bitinceye kadar yetki itirazında bulunabileceği gibi, mahkeme de yargılamanın her aşamasında kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilir. Açıklanan kanuni düzenlemelere göre, yetki tespitinin iptali davalarında “işyerinin bağlı olduğu görevli makamın bulunduğu yer iş mahkemesi”, işkolu tespitine itiraz davalarında ise, “işyerinin bulunduğu yer iş mahkemesi” kesin yetkilidir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1-ç maddesine göre, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun'un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir....
GEREKÇE: İşbu dava Yetki Tespitinin İptali istemine ilişkindir....
Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Tasarrufun iptali davaları için yetki konusunda İcra ve İflas Yasasında özel bir hüküm yer almamıştır. Bu nedenle HUMK.nun 9 ve sonraki maddelerinde öngörülen yetki kurallarına göre dava açılabilir. İİK’nın 281. maddesi gereğince basit yargılama usulü uygulanan tasarrufun iptali davalarında yetki itirazının ise en geç ilk oturumda esasa girmeden evvel ileri sürülmüş olması gerekir. Somut olayda davalılar vekili tarafından verilen 05/10/2007 tarihli cevap dilekçesinde usulüne uygun yetki itirazında bulunarak ... - ... köyünden ikamet ettiklerini yetkili mahkemenin ... mahkemeleri olduğunu ileri sürmüştür. Davalı borçlu tarafından icra takibinde yetki itirazında bulunulmamış olması bu davada yetki itirazında bulunulmasına da engel değildir. Ne varki davalıların yetki itirazı hakkında mahkemece olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiştir....
Yukarıda belirtilen kanuni düzenleme karşısında, yetki tespiti kararına ilişkin açılacak davaların görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir. Yetki tespitinin yapıldığı işyerinin adresinin DÜZCE ilinde olması, yetkili mahkemenin işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün; DÜZCE il müdürlüğü olması sebebi ile yetkili mahkemenin Düzce İş Mahkemesi” olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Karara karşı davacı vekili istinaf talebinde bulunmuştur. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğunu, davanın davalı Bakanlığa karşı açılmış olması nedeniyle Ankara Mahkemelerinin yetkili olduğunu, yetki tespitinin iptali gerektiğini beyan ederek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. Taraflar arasında davanın yetkili mahkemede açılıp açılmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır....
Aydın Söke adresinde faaliyet gösteren işyerinin çoğunluk tespitinde nazara alınmadığını, yetki tespitinin bu husustan dolayı da iptali gerektiğini, işletme kapsamında bulunmadığını okuma yazma bilmeyen bazı işçilerin sendikaya üye olarak kaydedilmeleri sebebiyle sendikaya üyelik iradelerinin bulunmadığını, bu sebeplerle bakanlık yetki tespitinin iptalini ile dava açmıştır. Davalı Bakanlık vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; 6356 sayılı Sendikalar Ve TİS kanununun 42. Md. Uyarınca bakanlığa yapılan yetki tespit başvurularının aynı kanunun 41. Md....
Somut olaya tatbiki gereken HMK'nın 6/1. maddesinin; "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." şeklinde düzenlendiği, bu yetki kuralının kesin olmaması nedeni ile HMK'nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği, Kanunun 19/2. maddesinin; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içerdiği görülmektedir....
Somut olaya tatbiki gereken HMK'nın 6/1. maddesinin; "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." şeklinde düzenlendiği, bu yetki kuralının kesin olmaması nedeni ile HMK'nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği, Kanunun 19/2. maddesinin; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içerdiği görülmektedir....
Ödeme emri tebliği üzerine borçlu sadece yetki itirazında bulunmuş ise,alacaklı İİK.nun 50/2.maddesi uyarınca, bu itirazın kaldırılmasını ancak, icra hukuk mahkemesinden isteyebilir. Borçlu yetki itirazı ile birlikte borcun esasına da itiraz etmişse, alacaklı aynı Kanun'un 67/1.maddesi uyarınca icra hukuk mahkemesine başvurabileceği gibi, dilerse genel mahkemeye itirazın iptali davası da açabilir. Borçlu yetki itirazı ile birlikte borcun esasına da itiraz etmişse, icra hukuk mahkemesi tarafından önce yetki itirazı incelenip karara bağlanacaktır. Borçlunun yetki itirazı ile birlikte borca itiraz etmesi ve alacaklının da genel mahkemede itirazın iptali davası açması halinde, genel mahkeme icra dairesinin yetkisine karşı yapılan itirazı icra hukuk mahkemesi yerine geçerek çözümlemelidir. Zira, genel mahkemenin de yetki itirazını incelemeye yetkili olduğunun kabulü gerekir....
HÜKÜM/:Yukarıda açıklanan nedenlerle, Farklı Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı sınırları içerisinde bulunan ilk derece mahkemelerine ait olumsuz yetki uyuşmazlıklarına bakma görevi Bölge Adliye Mahkemelerinin ve dolayısıyla Dairemizin görev alanına girmediği, bu şekildeki yetki uyuşmazlıklarının Yargıtay’ın ilgili hukuk dairesince çözülmesi gerektiği anlaşılmakla yetki uyuşmazlığı konusunda dairemizce KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, Dosyanın olumsuz yetki uyuşmazlığının giderilmesi için Yargıtay 5. Hukuk Dairesi'ne gönderilmek üzere Antalya 3.Tüketici Mahkemesi'ne iadesine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile KESİN olarak karar verildi....
