lll.İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, menfi tespit davasıdır. Davaya konu ihtilaf, davacının davalıya mal siparişi karşılığında keşide ettiği çekin, davalı yanca malların teslim edilmemiş olması nedeniyle bedelsiz kalıp kalmadığı, çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olup olmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır....
nin aracın iadesi ve ödemiş olduğu bedel ile mevcut bonoların kendisine geri verilmesi için menfi tespit ve alacak davası açtığı, bu dava sonucunda Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 04/10/2012 tarih ve 2005/623 E, 2012/316 K sayılı ilamı ile sanıkta bulunan aracın katılana iadesi ve katılanın da sanıktan almış olduğu bir kısım kira bedeli ile mevcut bonoları iade etmesi hususunda karar verildiği, bu ilama istinaden sanık ... ile oğlu olan sanık ...'ın, katılandan teslim aldıkları tır ve dorse yerine sahte plaka taktıkları, motor ve şase numarası okunamayan daha düşük bedelli ve hasarlı aracı yediemin otoparkına götürerek teslim ettikleri ve sanık ...'nin, ......
Temyiz Sebepleri 1.Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek ve haciz baskısı altında söz konusu bonoların verildiğini, imzalanan protokole itibar edilemeyeceğini, bu konuda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin emsal kararları bulunduğunu, cebri icra baskısı altında ödemede bulunan davacıların menfi tespit ve istirdat davası açabileceğini ileri sürerek ve resen tespit edilecek sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir. 2....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) sebebiyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, Ankara, 2017, s. 146)....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) sebebiyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, Ankara, 2017, s. 146)....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracı tarafından kiralayan aleyhine açılan menfi tespit, teminat senetlerinin iadesi, fazla ödenen kira paralarının iadesi ve tazminat istemlerine ilişkindir....
(HMK'nın m. 191/1, TMK m. 6) Hemen burada, menfi tespit (borçsuzluğun tespiti) konulu eldeki davada ispat yükünün özellikleri üzerinde de durulmalıdır. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72. maddesi gereğince borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir. Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur. (TMK m. 6 m.) İspat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davalarında ispat yükü, davacının iddiasının dayandığı nedenlerin niteliğine göre değişmektedir....
(HMK'nın m. 191/1, TMK m. 6) Hemen burada, menfi tespit (borçsuzluğun tespiti) konulu eldeki davada ispat yükünün özellikleri üzerinde de durulmalıdır. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72. maddesi gereğince borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir. Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur. (TMK m. 6 m.) İspat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davalarında ispat yükü, davacının iddiasının dayandığı nedenlerin niteliğine göre değişmektedir....
Davacı taraf davalı şirketler arasında ------ olduğu iddiasında bulunarak ---- cezai şart ve elinde kalan malların iadesi ve bedelinin tahsili talebinden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu iddiasıyla taleplerini her iki davalı şirkete yönlendirilerek davayı açtığı, menfi tespit talebini davalı----- yönelttiği anlaşılmıştır....
TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 16/02/2022 NUMARASI : 2019/272 ESAS - 2022/119 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) KARAR : Davacılar tarafından davalı aleyhine Konya Asliye 4. Ticaret Mahkemesinin 2019/272 esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit ve alacak davasında 16/02/2022 tarihinde tesis edilen davanın reddine ilişkin karara karşı davacıların istinaf kanun yoluna başvurmaları üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra dosya incelendiğinde; DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri aleyhine Konya 3....
