DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE: 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ("İİK") m. 72 hükmü uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfî tespit istemine ilişkindir. Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, İstanbul 2013, s. 346). Menfi tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiş olup bu davadaki amaç, bir hukukî ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Menfi tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/175 Esas KARAR NO : 2022/576 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 10/12/2020 KARAR TARİHİ : 07/07/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili tarafından İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesine sunulan dava dilekçesinde özetle; davalı ... tarafından yapılan icra takibi ile ilgili olarak İzmir 3. İcra Hukuk Mahkemesi'nin ......
Dava, kira sözleşmesi sebebiyle gelecek dönem kira bedellerinin teminatı amacıyla önceden verildiği iddia olunan toplam 175.000 TL bedelli 14 adet bononun kiralananın tahliye edilmesi, bu doğrultuda hazırlanan protokolün geçersiz kaldığı iddialarıyla bedelsiz kaldıkları gerekçesine dayalı açılmış menfi tespit davası olup, taraflar arasında kira ilişkisi bulunduğu, davacı tarafça sunulan ... tarihli protokülün imzalandığı noktalarında uyuşmazlığın bulunmadığı, uyuşmazlığın protokol ile verilmesi kararlaştırılan söz konusu bonoların gelecek dönem kira bedellerinin teminatını oluşturmak veya mevcut kira borçlarının tasfiye edilmesi, ödenmesi amaçlarından hangisine yönelik olarak verildiği noktasında toplanmaktadır. Bu haliyle bonoların kira sözleşmesi gereğince verildiği hususu tartışmasız olup uyuşmazlığın çözümü için taraflar arasındaki kira ilişkisinin ve ödemelerin incelenmesi gerekmektedir. 6100 sayılı HMK' nın 4....
Dava, davacı aleyhine bonolara dayalı olarak 150.000,00 TL asıl alacak olmak üzere toplam 198.631,89 TL üzerinden başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Dava dilekçesinde harca esas değer 15.000,00 TL olarak gösterilmiş, bu miktar üzerinden harç yatırılmış ve dava sonuçlandırılmıştır. Mahkemece harç eksikliği tamamlatılmadan yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir. Kabule göre ise, mahkemenin 2005/529 esas sayılı dosyasında davacının bedelsizlik iddiasına dayalı olarak menfi tespit isteminde bulunduğu, bu davada ise imza sahteliği ve faize itiraz nedeniyle menfi tespit isteminde bulunduğu, her iki davada dava sebeplerinin farklı olduğu, dolayısıyla mahkemenin 17/05/2006 tarih ve 2005/529 E., 2006/152 K. sayılı kararının bu davada kesin hüküm teşkil etmeyeceği gözetilmeden karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Hukuk Dairesi'nin 17.11.2008 tarih ve 10415 Esas 12696 Karar sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere borçlu kiracının ilamsız tahliye talebinden sonra menfi tespit davası açması icra mahkemesinin İİK 269/c maddesi hükmüne göre alacaklı kiralayanın tahliye talebini incelemesine ve tahliye kararı vermesine engel değildir. Ancak menfi tespit davasına bakan mahkeme, borçlu kiracının talebi üzerine ve teminat karşılığında, tahliye kararının icrasının durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verebilir. Kaldı ki borçlu kiracı icra mahkemesinin tahliye kararının kesinleşmesinden sonra da menfi tespit davası açabilir zira icra mahkemesi kararları maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmez. İİK’nun 72/V.maddesi gereğince menfi tespit davası borçlu kiracı lehine hükme bağlanırsa ilamsız tahliye takibi derhal durur. Bundan sonra artık icra mahkemesi tahliye kararı veremez....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davadışı borçlu aleyhine girişilen icra takibi dolayısıyla yapılan haciz sırasında davacılar tarafından müştereken verilen bononun ikrah ve hataya dayalı olarak verildiği iddiasına dayalı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir....
KARAR Davacı avukat olduğunu, davalının vekaletini üstlenerek onun talimatı doğrultusunda alacaklı olduğu senedin tahsili amacıyla icra takibi yapıldığını,icra takibine konu alacağın borçlusu tarafından yapılan suç duyurusu nedeniyle savcılık aşamasında ve açtığı menfi tespit davasında davalıyı temsil ettiğini,davalının karşı tarafla anlaşarak icra takibinden feragat ettiğini ve haksız kendisini azlettiğini ileri sürerek vekalet ücreti alacağına karşılık fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 100.000 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. 13.05.2013 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 255.604,80 TL'ye yükseltmiştir. Davalı,dava dışı iş ortağı ... ile birlikte ortak işleri nedeniyle dava dışı ...'...
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari kira ilişkisi kapsamında imzalandığı anlaşılan senetler dayanak gösterilmek suretiyle başlatılan icra dosyasındaki borçtan sorumlu olunmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davası ile kira ödemesine istinaden yapılan ödemenin iadesine yönelik açılan alacak davasıdır. Dosyanın safahatı incelendiğinde; davanın ilk olarak İstanbul Anadolu--------. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açıldığı, anılan mahkemece ------------------ karar sayılı ilamıyla görevsizlik kararı verildiği, süresi içerisinde gönderme talebine istinaden dosyanın mahkememize tevdi edildiği ve iş bu esasa kaydının yapıldığı anlaşılmıştır. İcra dosyası, (---------) İstanbul Anadolu ---------. İcra Hukuk Mahkemesi'nin ------ Esas sayılı dosyası, İstanbul Anadolu----------....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında tek borç ilişkisi söz konusu olmadığını, kambiyo takibi dışında kira ilişkisi de mevcut olduğunu, buna dair 01/02/2018 başlangıç tarihli kira sözleşmesi de mevcut olduğunu, hatta kira borcundan dolayı açılmış icra takibinin de olduğunu, zaten malen kaydının da kira ile alakalı olmadığını gösterdiğini, davacı tarafın yaptığı banka ödemesinin, bu bono ile ilgili olmayıp, ilgili olduğu borçtan düşüldüğünü belirterek davanın reddine ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep etmiştir....
Davacı ıslah dilekçesi ile bu nedenle icra takibine dayanak teşkil eden bononun kambiyo senedi vasfında olmadığını ve bu senet nedeniyle borçlu olmadığını da iddia etmiştir. Bu iddianın dosya kapsamıyla incelenmesi ve sonuca varılması Mahkemeye aittir. 3.Bozma ilamına uyulmasına karar verilmekle, bozma uyarınca inceleme yapmak ve hüküm tesis etmek konusunda, bozma lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar. 4.Mahkemece, uyulan bozma ilamı uyarınca, dava, imza sahteliğine dayalı menfi tespit davası olarak görülmüş ve yeni bir rapor alınarak yazılı karar verilmiştir. Uyulan bozma ilamı, imza sahteliği iddiasına dayalı menfi tespit davası bakımından bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği yönünden usuli kazanılmış hak doğurmuştur. Yoksa, incelenmeyen "kambiyo senedi vasfında olmaması nedeniyle menfi tespit" istemi bakımından inceleme ve bozma olmadığından bir usuli kazanılmış hak yoktur. Dava, bu yönden incelenmemiştir....
